Dinastía tolemaica: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Fendetestas (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 1:
{{Ficha de casa real
|denominación = Dinastía tolemaica
|orixe = [[Antigo Exipto|Exipto]], [[Cirenaica]], [[Canaán]] e [[Chipre]].
|escudo heráldico = [[Ficheiro:Ptolemaic-Empire-300BC.png|300px|Imperio Tolemaico]]
|lema = Ptolemaic-Empire-300BC.png
|gobernante en = [[Antigo Exipto|Exipto]], [[Cirenaica]], [[Canaán]] e [[Chipre]].
|casa materna =
|títulos = [[Faraón]], Rei de Macedonia, Rei de Mauritania
|fundador = [[Tolomeo I Sóter]]
|último gobernante = [[Cleopatra VII]]
|xefe actual = ''Casa extinta''
|fundación = [[-323|323 a.C.]]
|disolución = [[-30|30 a.C.]]
|destitución =
|etnicidade = [[Antigos macedonios|Grecomacedonia]]
|ramas menores =
}}
 
[[Ficheiro:Diadochi PT.svg|miniatura|dereita|En cor azul a extensión territorial da dinastía tolemaica]]
 
A '''Dinastía tolemaica''' ({{IPAc-en|ˌ|t|ɒ|l|ɪ|ˈ|m|eɪ|ɪ|k}}; {{lang-grc|Πτολεμαῖοι}}, ''Ptolemaioi''), tamén coñecida como '''dinastía láxida''' ({{IPAc-en|ˈ|l|æ|dʒ|ɪ|d|z}}) ou '''Lagidae''' ({{IPAc-en|ˈ|l|æ|dʒ|ɪ|d|i}}; {{lang|grc|Λαγίδαι}}, ''Lagidai'', logo de [[Lagus]], pai de Tolomeo I), foi unha familia real [[Grecia antiga|grego]] [[Antigos macedonios|macedonia]]<ref>{{cite book|last=Jones|first=Prudence J.|title=Cleopatra: A Sourcebook|url=https://archive.org/details/cleopatrasourceb0000jone|url-access=registration|page=[https://archive.org/details/cleopatrasourceb0000jone/page/14 14]|publisher=University of Oklahoma Press|year=2006|isbn=9780806137414|quote=Eran membros da dinastía ptolemaica de macedona, que gobernaron Exipto logo da morte do seu conquistador, [[Alexandre o Grande]].}}</ref><ref>{{cite book|last=Pomeroy|first=Sarah B.|title=Women in Hellenistic Egypt|year=1990|publisher=Wayne State University Press|page=16|quote=mentres que o Exipto ptolemaico era unha monarquía cunha clase dominante grega.}}</ref><ref>{{cite book|title=The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt|year=2000|publisher=Oxford University Press|editor=Redford, Donald B.|quote=Cleopatra VII era filla de Ptolomeo XII Auletes (80-57 a.C., gobernou entre 55 e 51 a.C.) e Cleopatra, ambos pais eran gregos macedonios.}}</ref><ref>{{cite book|title=Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt|url=https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard|url-access=limited|year=1999|publisher=Routledge|editor=Bard, Kathryn A.|page=[https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard/page/n540 488]|isbn=9780415185899|quote=Os reis ptolemaicos aínda eran coroados en Menfis e popularmente a cidade considerábase o rival exipcio de Alexandría, fundada polos macedonios.}}</ref><ref>{{cite book|title=Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt|url=https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard|url-access=limited|year=1999|publisher=Routledge|editor=Bard, Kathryn A.|page=[https://archive.org/details/encyclopediaarch00bard/page/n739 687]|isbn=9780415185899|quote=Durante o período tolemaico, cando Exipto estaba gobernado por gobernantes de orixe grega...}}</ref> que gobernou o [[Reino ptolemaico]] en [[ Exipto]] durante o [[período helenístico]]. O seu dominio durou 275 anos, do 305 ao 30 a.C., <ref> [[Epifanio de Salamina]], con todo, sitúa o número total de anos da dinastía Ptolomeo en 306. Vexa: '' [[Sobre pesos e medidas ( Epiphanius) | Tratado de Epiphanius sobre pesos e medidas - A versión siríaca]] '' (ed. James Elmer Dean), University of Chicago Press 1935, p. 28 (nota 104), ou o que foi do 306/5 [[Before the Common Era | BCE]] ao 1 [[Era común | CE]]. </ref> Foron a última [[dinastía]] do [[antigo Exipto]].
 
[[Ptolomeo I Sóter | Ptolomeo]], foi un dos sete [[somatophylakes]] (gardacostas) de [[Macedonia]] que serviu como xeneral e deputado de [[Alexandre o Grande]], foi nomeado [[sátrapa]] de [[Exipto]] despois da morte de Alexandre no 323 a.C. No 305 a.C., declarouse a se mesmo como Ptolomeo I, máis tarde coñecido como "Sóter" "Salvador". Os [[exipcio]]s pronto aceptaron ós Ptolomeos como os sucesores dos [[faraóns]] do Exipto independente. A familia de Ptolomeo gobernou Exipto ata a [[Exipto romano | conquista romana]] do 30 a.C.
 
Como as anteriores [[dinastías do antigo Exipto]], a dinastía ptolemaica practicaba a [[endogamia]] incluíndo o [[matrimonio entre irmáns]], pero isto non comezou en serio ata case un século despoís na historia da dinastía.<ref name=avclub>[https://www.avclub.com/move-over-lannisters-no-one-did-incest-and-murder-lik-1830399087 Move over, Lannisters: No one did incest and murder like the last pharaohs] on [[The A.V. Club]]</ref> Todos os gobernantes masculinos da dinastía tomaron o nome de Ptolomeo, mentres que [[Raíña reinante | as raíñas reinantes]] chamáronse todas Cleopatra, Arsinoe ou Berenice. O membro máis famoso da liña foi a última raíña, [[Cleopatra | Cleopatra VII]], coñecida polo seu papel nas [[Segunda guerra civil da República romana | batallas políticas romanas]] entre [[Xulio César]] e [[Pompeio]], e máis tarde entre [[Octavio Augusto]] e [[Marco Antonio]]. [[Morte de Cleopatra | O seu aparente suicidio]] na conquista por [[República Romana | Roma]] marcou o final do dominio ptolemaico en Exipto.
 
== Gobernantes e consortes ptolemaicos {{áncora | Gobernantes}} ==
 
A '''dinastía tolemaica''' é aquela fundada por [[Tolomeo I Sóter]], xeneral de [[Alexandre Magno]]. Esta dinastía gobernou en [[Exipto]] durante o [[período helenístico]], dende a morte de Alexandre até o ano 30 a. C., en que se converteu en provincia romana. Tamén foi coñecida co nome de [[dinastía láxida]], pois Lagos se chamaba o pai (ou presunto pai) de Tolomeo I, quen estabeleceu a capital deste reino en [[Alexandría]], a gran cidade da época e que foi un dos meirandes centros comerciais e intelectuais da [[Idade Antiga|antigüidade]].