Deianira: Diferenzas entre revisións

Na [[mitoloxía grega]], '''Deianira''' (en grego antigo, Δηϊάνειρα o Δῃάνειρα: literalmente, «que vence ós heroes») foi a segundaterceira esposa de Heracles, e a que provocou a súa morte, se ben involuntariamente..

Á morte de Meleagro, Altea suicidouse e as irmás choranchoraron desconsoladas, ata que [[Artemisa]] as converteu en [[galiña de Guinea|galiñas de Guinea]], pero, grazas ás súplicas de Dioniso, ela puido volver á súa forma humana, o mesmo que a súa irmá [[Gorxe]] <ref>Véxase Pseudo-Apolodoro I, 8, 3, e Hixino: ''Fábulas'' 174. En nota a rodapé de ''Biblioteca mitológica'', Julia García Moreno engade que se trata das aves denominadas ''Meleagrides'' (px. 67). O xénero [[Meleagris]] inclúe o pavo común; a galiña de Guinea recibe o nome científico de ''Numida meleagris''.</ref>.

{{cita|"''Golpean os seus amoratados peitos e acariñan sen cesar o corpo do seu irmán, e bésano e besan o féretro colocado na pira. Feito xa cinsas, recóllennas e apértannas contra o peito, e póstranse e bótanse sobre o túmulo, e abrazando o nome gravado na pedra, derraman bágoas sobre o seu nome. Ó fin, a Latonia''<ref>Artemisa era filla de [[Leto]], que na mitoloxía romana, que é a que descrive Ovidio, se chama Latona.</ref> '', saciada da ruína da casa de Partaón, fainas máis liviás e que crezan plumas nos seus corpos (a excepción de Gorxe e da nora da noble Alcmena''<ref>Heracles era fillo de Alcmena, e polo tanto, Deianira era a nora desta.</ref>)'', e alonga os seus brazos e desprega alas neles, e converte as súas bocas en peteiros, e así cambiadas, bótaas a voar''".|(Ovidio: ''Metamorfosis'' VIII, 536-546)}}

[[Ficheiro:Hercules fight adragon in the centre, Achelous carrying off Deianeira upper left MET DP812784.jpg|miniatura|300px|esquerda|Heracles loitaEn con Aquelooo (primeiro plano)., AquelooHeracles levándoseloita acon DeianitaAquelooo; (no fondo á esquerda), Aqueloo levándose a Deianita(1531-1576, Museo Metropolitano de Arte, Nova York)]]

Heracles, no cumprimento do seu undécimo [[os doce traballos de Heracles|traballo]] que lle encomendara [[Euristeo]] para expiar o asasinato dos seus fillos, debeutivo que descender ó [[Hades]] para capturar ó [[Cérbero|can Cérbero]]. No camiño nos Infernos atopouse con Meleagro, quen lle pideu que casara coa irmá, pois ó morrer el non tiña quen coidara dela <ref>Outra versión di que Heracles, conmovido pola tristeza de Meleagro, preguntoulle se tiña algunha irmá e, cando soubo que Deianira vivía, ofreceuse a casar con ela.</ref>. Deste xeito, cando rematou o traballo e regresou á terra, foi ata Calidón a cumprir a súa promesa.

O períodotempo do matrimonio en Calidón represéntase en cerámicas do século V a.C., pero será [[Jan Gossaert]] (''Mabuse'') quen mellor saiba representalos como ideal da parella feliz Deianira e Heracles tiveron varios fillos <ref>Catro ou cinco, segundo as fontes.</ref>: [[Hilo (fillo de Heracles)|Hilo]], [[Ctesipo]], [[Gleno]] e [[Hodites]]. A lenda só recolle a descendencia de Hilo.

[[Ficheiro:Gustave Moreau - Dejanira (Autumn) - 84.PB.682 - J. Paul Getty Museum.jpg|miniatura|250px|esquerda|O centauro Neso cando intentaintentou raptar a Deianira (Gustave Moreau, 1872-1873, Museo Paul Getty, Los Ángeles)]]

Accidentalmente, Heracles provocou a morte de [[Éunomo]], fillo dun parente de Eneo, e aínda que o pai da vítima, [[Arquítele]], o perdonou, Heracles decidiu exiliarse coa súa dona a [[Traquis]], onde [[Ceix]] era parente e amigo seu. Cando ían cruzar o río [[Eveno]], tivo que pedirlle ó [[centauro]] [[Neso]] que levara a Deianira nas costas, mentres el cruzaba o río a nado. Pero no medio do río, Neso resolveu, por vinganza <ref>Nun traballo anterior, cando Heracles debía capturar o [[Xabaril de Erimanto]], os centauros atacáronlle e Heracles derrotounos, matando un bo número deles. Neso conseguiu fuxir, refuxiándose no río Eveno.</ref>, raptar e violar a Deianira, e botouse a galopar río arriba. O heroe, tendo percibido as súas intencións, agardou a que alcanzase terra firme, e entón atravesoulle o corazón cunha das súas frechas envelenadas. O centauro Neso caeu ferido de morte, pero antes de morrer deu a Deianira a súa túnica convencéndoa de que o sangue que a manchaba sería, para ela, un precioso filtro amoroso, coa virtude de restituírlle o esposo, se este, en calquera momento, decidise abandonala. Outras fontes din que lle deu unha beberaxe contindo o sangue que brotaba das súas feridas. En calquera caso, ese sangue contiña o veleno mortal procedente da [[Hidra de Lerna]], na que Heracles impregnara a punta das súas frechas.

En efecto, Heracles terminou namorándose de [[Iole]], filla de [[Éurito (rei de Ecalia)|Éurito]], o rei de [[Ecalia]]. Este ofrecera a man da filla ó vencedor dun concurso de tiro con arco, e Heracles non dubidou en acudir. Heracles resultou vencedor pero Éurito negouse a permitir á súa filla casar con el <ref>Temeroso de que fose matar ós fillos que tiveran ambos, tal como fixera anteriormente cos fillos habidos con [[Mégara (esposa de Heracles)|Mégara]]. Cómpre sinalar que foi o mesmo Éurito quen ensonouensinou a Heracles, cando mozo, a disparar o arco (Pseudo-Apolodoro: II, 4, 9).</ref>. Ante a negativa, Heracles tomou a Iole como amante, á forza. Hixino relata que Heracles tomou a cidade e matou ós pais de Iole, na súa presenza, para doblegala, tralo cal enviuona a Deianira como escrava.

Heracles mandou ó seu compañeiro [[Licas]] onda Deianira para que lle trouxera unha capa nova para casar con Iole. Deianira, co fin de recuperalo, envioulle a túnica previamente rociada co sangue de Neso, e cando Heracles ase puxovestiu con ela envelenouse e, non podendo aguantar as dores, lanzouse a unha pira funeraria e morreu. Cando Deianira comprendeu o engano do centauro, enforcouse.

Antes de morrer, Heracles pediu ó seu fillo Hilo que casara con Iole cando fose adulto.

Existe unha tradición que fai a Deianira filla de [[Dexámeno]], rei de [[Óleno]]. Conta que este prometeullelle prometera a filla a Heracles, pero este marchou a unha das súas aventuras. Cando volveu atopouse con que o centauro [[Euritión (centauro de Óleno)|Euritón]] obrigara a Dexámeno a concederlle a man de Deianira. Dexámeno pediulle axuda e Heracles matou a Euritión e á súa familia cando ía buscar á noiva o día acordado.