Testosterona: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Correcciones ortográficas con Replacer (herramienta en línea de revisión de errores) |
Recuperando 8 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0.2 |
||
Liña 32:
* O [[envellecemento humano|envellecemento]] reduce a liberación de testosterona.<ref name="pmid16339924">{{Cita publicación periódica | autor = Liu PY, Pincus SM, Takahashi PY, Roebuck PD, Iranmanesh A, Keenan DM, Veldhuis JD | título = Aging attenuates both the regularity and joint synchrony of LH and testosterone secretion in normal men: analyses via a model of graded GnRH receptor blockade | publicación = Am. J. Physiol. Endocrinol. Metab. | volume = 290 | número = 1 | páxinas = E34–E41 | ano = 2006 | pmid = 16339924 | doi = 10.1152/ajpendo.00227.2005 | url =}}</ref>
* No [[hipogonadismo]] prodúcese menos testosterona.
* A fase do sono de [[movementos oculares rápidos]] incrementa os niveis de testosterona nocturnos.<ref name="pmid18519168">{{Cita publicación periódica | autor = Andersen ML, Tufik S | título = The effects of testosterone on sleep and sleep-disordered breathing in men: its bidirectional interaction with erectile function | publicación = Sleep Med Rev | volume = 12 | número = 5 | páxinas = 365–79 | ano = 2008 | pmid = 18519168 | doi = 10.1016/j.smrv.2007.12.003 | url = http://www.sono.org.br/pdf/2008_Andersen_Sleep_Med_Rev.pdf | data = | revista = | data-acceso = 25 de xaneiro de 2012 | urlarquivo = https://web.archive.org/web/20090327103604/http://www.sono.org.br/pdf/2008_Andersen_Sleep_Med_Rev.pdf | dataarquivo = 27 de marzo de 2009 | urlmorta =
* O adestramento deportivo de resistencia incrementa os niveis de testosterona;<ref name="url_Marin">{{Cita publicación periódica | autor = Marin DP, Figueira AJ Junior, Pinto LG | título = One session of resistance training may increase serum testosterone and triiodetironine in young men| url = http://journals.lww.com/acsm-msse/Fulltext/2006/05001/One_Session_of_Resistance_Training_May_Increase.2108.aspx| publicación = Medicine & Science in Sports & Exercise | volume = 38 | número = 5 | páxinas = S285}}</ref> porén, en homes de idade avanzada, ese incremento pode ser impedido ao inxerir proteínas.<ref name="pmid18455389">{{Cita publicación periódica | autor = Hulmi JJ, Ahtiainen JP, Selänne H, Volek JS, Häkkinen K, Kovanen V, Mero AA | título = Androgen receptors and testosterone in men--effects of protein ingestion, resistance exercise and fiber type | publicación = J. Steroid Biochem. Mol. Biol. | volume = 110 | número = 1-2 | páxinas = 130–7 | ano = 2008 | pmid = 18455389 | doi = 10.1016/j.jsbmb.2008.03.030 | url =}}</ref>
* A deficiencia de [[cinc]] diminúe os niveis de testosterona,<ref name="pmid8875519">{{Cita publicación periódica | autor = Prasad AS, Mantzoros CS, Beck FW, Hess JW, Brewer GJ | título = Zinc status and serum testosterone levels of healthy adults | publicación = Nutrition | volume = 12 | número = 5 | páxinas = 344–8 | ano = 1996 | pmid = 8875519 | doi = 10.1016/S0899-9007(96)80058-X| url =}}</ref> pero a sobresuplementación deste non ten efectos nos niveis de testosterona.<ref name="pmid17882141">{{Cita publicación periódica | autor = Koehler K, Parr MK, Geyer H, Mester J, Schänzer W | título = Serum testosterone and urinary excretion of steroid hormone metabolites after administration of a high-dose zinc supplement | publicación = Eur J Clin Nutr | volume = 63 | número = 1 | páxinas = 65–70 | ano = 2009 | pmid = 17882141 | doi = 10.1038/sj.ejcn.1602899 | url =}}</ref>
Liña 86:
==== Infancia temperá ====
Os efectos androxénicos na infancia temperá son os menos entendidos. Nas primeiras semanas de vida do bebé masculino, aumentan os niveis de testosterona. Os niveis mantéñense no rango puberal durante algúns meses, pero normalmente acadan os niveles case indetectables da nenez aos 4-6 meses de vida.<ref name="pmid4715291">{{Cita publicación periódica | autor = Forest MG, Cathiard AM, Bertrand JA | título = Evidence of testicular activity in early infancy | publicación = J. Clin. Endocrinol. Metab. | volume = 37 | número = 1 | páxinas = 148–51 | ano = 1973 | pmid = 4715291 | doi = 10.1210/jcem-37-1-148| url =}}</ref><ref name="pmid1379488">{{Cita publicación periódica | autor = Corbier P, Edwards DA, Roffi J | título = The neonatal testosterone surge: a comparative study | publicación = Arch Int Physiol Biochim Biophys | volume = 100 | número = 2 | páxinas = 127–31 | ano = 1992 | pmid = 1379488 | doi = 10.3109/13813459209035274| url =}}</ref> A función deste aumento nos humanos descoñécese. Suxeriuse que está tendo lugar a "masculinización do cerebro", xa que non se identificaron cambios significativos noutras partes do corpo.<ref name="pmid18445234">{{Cita publicación periódica | autor = Dakin CL, Wilson CA, Kalló I, Coen CW, Davies DC | título = Neonatal stimulation of 5-HT(2) receptors reduces androgen receptor expression in the rat anteroventral periventricular nucleus and sexually dimorphic preoptic area | publicación = Eur. J. Neurosci. | volume = 27 | número = 9 | páxinas = 2473–80 | ano = 2008 | pmid = 18445234 | doi = 10.1111/j.1460-9568.2008.06216.x | url =}}</ref> Sorprendentemente, o cerebro masculino masculinízase cando a testosterona é aromatizada a [[estróxeno]], o cal cruza a [[barreira hematoencefálica]] e entra no cerebro masculino, entanto que os fetos femininos teñen [[alfa-fetoproteína]]s que se unen aos estróxenos de modo que o cerebro feminino non é afectado.<ref>{{Cita web |url=http://homepage.psy.utexas.edu/homepage/class/psy308/Humm/ReviewofSexualDifferentiation |título=Copia arquivada |data-acceso=25 de xaneiro de 2012 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20120222053408/http://homepage.psy.utexas.edu/homepage/class/psy308/Humm/ReviewofSexualDifferentiation |dataarquivo=22 de febreiro de 2012 |urlmorta=
==== Preperipuberais ====
Liña 123:
* A testosterona é necesaria para o desenvolvemento normal do [[espermatozoide]]. A testosterona activa xenes nas [[célula de Sertoli|células de Sertoli]], os cales promoven a diferenciación das [[espermatogonia]]s.
* Regula a resposta aguda do [[eixe hipotalámico-hipofisario-adrenal]])<ref name="pmid18505319">{{Cita publicación periódica | autor = Mehta PH, Jones AC, Josephs RA | título = The social endocrinology of dominance: basal testosterone predicts cortisol changes and behavior following victory and defeat | publicación = J Pers Soc Psychol | volume = 94 | número = 6 | páxinas = 1078–93 | ano = 2008 | pmid = 18505319 | doi = 10.1037/0022-3514.94.6.1078 | url = http://homepage.psy.utexas.edu/homepage/faculty/josephs/pdf_documents/index.cfm.pdf | data = | revista = | data-acceso = 25 de xaneiro de 2012 | urlarquivo = https://web.archive.org/web/20090419200557/http://homepage.psy.utexas.edu/homepage/faculty/josephs/pdf_documents/index.cfm.pdf | dataarquivo = 19 de abril de 2009 | urlmorta =
* Enerxía física e mental.
* Mantemento do trofismo muscular.
Liña 141:
Hai algunhas diferenzas entre o cerebro masculino e feminino, posiblemente resultado de niveis distintos de testosterona, unha delas é o tamaño: o cerebro humano masculino é como media máis grande.<ref>{{Cita publicación periódica| autor = Cosgrove, KP , Mazure CM, Staley JK | url = http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0006322307001989 | título = Evolving knowledge of sex differences in brain structure, function, and chemistry. | ano = 2007 | publicación = Biol Psychiat | volume = 62 | páxinas = 847–55 | pmid = 17544382 | doi = 10.1016/j.biopsych.2007.03.001 | número = 8 | pmc= 2711771}}</ref> Nun estudo danés de 2003, encontrouse que os homes tiñan 176.000 km de fibras mielinizadas á idade de 20, entanto que as mulleres tiñan un total de 149.000 km.<ref name="Marner">Marner L, Nyengaard JR, Tang Y, Pakkenberg B. (2003). Marked loss of myelinated nerve fibers in the human brain with age. J Comp Neurol. 462(2):144-52. [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12794739] PMID 12794739</ref> Porén, as mulleres teñen máis conexións dendríticas entre as células do cerebro.<ref name = "jcn1999" >{{cita libro | autor = Rabinowicz T, Dean DE, Petetot JM, de Courten-Myers GM | título = Gender differences in the human cerebral cortex: more neurons in males; more processes in females. | editor = Journal of Child Neurology - Lausanne, Switzerland |ano = 1999 |url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10073431?dopt=Abstract }}</ref>
Un estudo realizado en 1996 non encontrou ningún efecto a curto prazo no estado de ánimo ou comportamento pola administración de doses suprafisiolóxicas de testosterona durante 10 semanas en 43 homes saudables.<ref name="pmid8637535"/> Outro estudo encontrou unha correlación entre a testosterona e a tolerancia de risco na elección de carreira entre as mulleres.<ref>{{Cita web |url=http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=112334459 |título=Testosterone Affects Some Women's Career Choices |data-acceso=25 de xaneiro de 2012 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20120128121641/http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=112334459 |dataarquivo=28 de xaneiro de 2012 |urlmorta=
A literatura científica suxire que a atención, memoria e habilidade espacial son funcións cognitivas afectadas pola testosterona en humanos. Algunhas evidencias preliminares suxiren que os niveis baixos de testosterona poden ser un factor de risco para a deterioración de habilidades cognitivas e posiblemente para a [[demencia]] do tipo [[alzhéimer]],<ref name="pmid15582279">{{Cita publicación periódica | autor = Hogervorst E, Bandelow S, Combrinck M, Smith AD | título = Low free testosterone is an independent risk factor for Alzheimer's disease | publicación = Exp. Gerontol. | volume = 39 | número = 11-12 | páxinas = 1633–9 | ano = 2004 | pmid = 15582279 | doi = 10.1016/j.exger.2004.06.019 | url =}}</ref><ref name="pmid14745052">{{Cita publicación periódica | autor = Moffat SD, Zonderman AB, Metter EJ, Kawas C, Blackman MR, Harman SM, Resnick SM | título = Free testosterone and risk for Alzheimer disease in older men | publicación = Neurology | volume = 62 | número = 2 | páxinas = 188–93 | ano = 2004 | pmid = 14745052 | url =}}</ref> o cal é un argumento chave na medicina para a [[prolongación da vida]] e o uso da testosterona en terapias antienvellecemento. Porén, gran parte da literatura suxire unha relación curvilineal ou mesmo cuadrática entre o rendemento espacial e a testosterona circulante,<ref name="pmid8817730">{{Cita publicación periódica | autor = Moffat SD, Hampson E | título = A curvilinear relationship between testosterone and spatial cognition in humans: possible influence of hand preference | publicación = Psychoneuroendocrinology | volume = 21 | número = 3 | páxinas = 323–37 | ano = 1996 | pmid = 8817730 | doi = 10.1016/0306-4530(95)00051-8 | url =}}</ref> onde tanto a hiposecreción coma a hipersecreción de andróxenos teñen un efecto negativo na cognición, como se indicou arriba.
Liña 167:
=== Tendencia nos países occidentais ===
Análises recentes mostran que os niveis medios de testosterona están diminuíndo nos homes de todas as idades nos países occidentais.<ref name="pmid17062768">{{Cita publicación periódica | author = Travison TG, Araujo AB, O'Donnell AB, Kupelian V, McKinlay JB | title = A population-level decline in serum testosterone levels in American men | journal = J. Clin. Endocrinol. Metab. | volume = 92 | issue = 1 | pages = 196–202 | year = 2007 | pmid = 17062768 | doi = 10.1210/jc.2006-1375}}</ref><ref name="Dindyal_2007">{{Cita publicación periódica | author=Dindyal S | title=The sperm count has been decreasing steadily for many years in Western industrialised countries: Is there an endocrine basis for this decrease? | journal=The Internet Journal of Urology | volume=2 | issue=1 | pages=1–21 | year=2007 | url=http://www.ispub.com/ostia/index.php?xmlFilePath=journals/iju/vol2n1/sperm.xml | apelidos= | data= | revista= | data-acceso=28 de agosto de 2018 | urlarquivo=https://web.archive.org/web/20140122185601/http://ispub.com/ostia/index.php?xmlFilePath=journals%2Fiju%2Fvol2n1%2Fsperm.xml | dataarquivo=22 de xaneiro de 2014 | urlmorta=
=== Insuficiencia ===
Liña 210:
O [[esteroide anabólico|esteroides anabolizantes]] (como a testosterona) tamén se teñen utilizado para mellorar o desenvolvemento muscular, forza, ou resistencia. Fano directamente ao incrementaren a [[síntese de proteínas|síntese proteica]] nos músculos. Como resultado, as fibras musculares fanse máis grandes e repáranse máis rápido ca as dunha persoa media.
Despois dunha serie de escándalos e mala publicidade na década de 1980 (tales como o aumento do rendemento de [[Ben Johnson (atleta)|Ben Johnson]] nos [[Xogos Olímpicos de 1988|Xogos Olímpicos de Seúl 1988]]), a prohibición do uso dos esteroides anabólicos foi ratificada ou fortalecida por varias organizacións deportivas e países. Por exemplo, en 1990, a testosterona e outros esteroides anabólicos designáronse como "substancias controladas" polo [[Congreso dos Estados Unidos]], coa Lei de Control de Esteroides Anabólicos (''Anabolic Steroid Control Act'').<ref>{{cita web|url=http://www.ussc.gov/USSCsteroidsreport-0306.pdf#search=%22Anabolic%20Steroid%20Control%20Act%20of%201990%22|título=Anabolic Steroid Control Act|editorial=United States Sentencing Commission|ano=1990|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20060507184427/http://www.ussc.gov/USSCsteroidsreport-0306.pdf#search=%22Anabolic%20Steroid%20Control%20Act%20of%201990%22|dataarquivo=07 de maio de 2006|data-acceso=25 de xaneiro de 2012|urlmorta=
=== Detección do abuso ===
Liña 216:
=== Vías de administración ===
Existen moitas vías de administración da testosterona. As formas de testosterona para a administración humana que están dispoñibles actualmente son inxectables (como cipionato ou enantato de testosterona en aceite),<ref name="urlTestosterone Information from Drugs.com">{{cita web | url = http://www.drugs.com/testosterone.html | título = Testosterone Information | obra = | editorial = Drugs.com }}</ref> orais, bucais,<ref name="urlStriant Official FDA information, side effects and uses.">{{cita web | url = http://www.drugs.com/pro/striant.html | título = Striant Official FDA information, side effects and uses. | obra = | editorial = Drugs.com }}</ref> parches transdérmicos cutáneos, cremas transdérmicas, xeles,<ref name="urlAndroGel Official FDA information, side effects and uses.">{{cita web | url = http://www.drugs.com/pro/androgel.html | título = AndroGel Official FDA information, side effects and uses. | obra = | editorial = Drugs.com }}</ref><ref name="urlTestim (patches and gel) medical facts from Drugs.com">{{cita web | url = http://www.drugs.com/mtm/testim-patches-and-gel.html | título = Testim (patches and gel) medical facts | obra = | editorial = Drugs.com | data-acceso = 25 de xaneiro de 2012 | urlarquivo = https://web.archive.org/web/20121014183050/http://www.drugs.com/mtm/testim-patches-and-gel.html | dataarquivo = 14 de outubro de 2012 | urlmorta =
== Análogos sintéticos ==
| |||