Lingua éuscara: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Imxavitooh (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Etiqueta: edición de código 2017
Liña 19:
| mapa = [[Ficheiro:Idioma vasco.png|300px]]
}}
O idioma '''éuscaro'''<ref>{{DRAG|éuscaro}}</ref> ou '''vasco'''<ref>{{DRAG|vasco}}</ref> (''euskara'' en lingua vascaéuscaro) é a lingua tradicional dos [[Pobo vasco|vascos]], falada hoxe no [[País Vasco]] e norte de [[Navarra]] en [[España]], e no [[Departamentos franceses|Departamento]] de [[Pireneos Atlánticos]] en [[Francia,]]. constitúeConstitúe unha [[Linguas illadas|lingua illada]] arrodeada por linguas de orixe [[lingua protoindoeuropea|indoeuropea]].
 
O éuscaro é unha [[lingua aglutinante]]. Algúns lingüistas considérano unha lingua illada e moi antiga, probablemente oriúnda da lingua dos primeiros pobos que migraron para a [[Europa]]. Outros, a través de comparacións, veno emparentado a linguas ata hoxe faladas no [[Cáucaso]]. De calquera forma, é unha lingua falada ou comprendida por polo menos 800.000 persoas, e que xa era falada moito antes de que os romanos introducisen o [[lingua latina|latín]] na [[Península Ibérica]].
Liña 25:
Por non ter linguas parentes coñecidas, o vasco é claramente diferente das outras linguas europeas, particularmente daquelas (que son a gran maioría) que teñen relacións de parentesco entre si no interior da familia [[linguas indoeuropeas|indoeuropea]]. Por mor diso, creáronse sobre o éuscaro un gran número de ideas sen base lingüística, tales como o vasco é a lingua máis complexa do mundo; tódolos verbos son pasivos; e moitas outras falsidades. En realidade, o éuscaro é unha lingua coma outra calquera. A súa estrutura sentencial é practicamente idéntica á do [[turco]] ou do [[xaponés]]. A súa [[Morfoloxía (lingüística)|morfoloxía]] é, esa si, bastante pouco común en [[Europa]], mais fóra de Europa poden atoparse sistemas morfolóxicos semellantes ao do vasco en centenas doutras linguas.
 
Hoxe, o vasco está presente en nomes de empresas, institucións, actores políticos e sociais, así como etiquetas e sinais, na zona delimitada polo [[País Vasco]] e [[Navarra]] e [[Iparralde]].
 
== Distribución xeográfica ==
Dentro de [[España]], o éuscaro fálase no [[País Vasco]] ([[Áraba]], [[Biscaia]] e [[Guipúscoa]]) e na [[Navarra|Comunidade Foral de Navarra]]. Dentro de [[Francia]] fálase nunha zona integrada dentro do departamento dos [[Pireneos Atlánticos]], nos territorios de [[Lapurdi]], [[Baixa Navarra]] e [[Zuberoa]]; a estes tres últimos comunmente se lles denomina [[País Vasco francés]] ou ''Iparralde'' (Norte).
 
Antes da industrialización o éuscaro usábase por parte da maioría dos habitantes das zonas vascofalantes históricas. Segundo os datos de [[1867]] manexados por [[Ladislao de Velasco]], falábase por 170.000 dos 176.000 habitantes de Guipúscoa, 149.000 dos 183.000 biscaíños (dos que 6.000 eran estranxeiros e 28.000 vivían no distrito de [[Balmaseda]]-[[Enkarterri]], onde non se falaba dende tempos afastados), 12.000 dos 120.000 arabeses, 60.000 dos 300.000 navarros e 80.000 dos 124.000 habitantes do País Vasco francés.