Batalla de Tampere: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Piquito (conversa | contribucións)
→‎Xoves Santo Sanguento: 28 de marzo: acabo de traducir a sección.
Piquito (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 22:
}}
{{Campañas da guerra civil finlandesa}}
A '''batalla de Tampere''' tivo lugar entre o 15 de marzo e o 6 de abril de [[1918]] na cidade [[Finlandia|finlandesa]] de [[Tampere]] no marco da [[guerra civil finlandesa]]. A batalla, na que se enfrontaron [[Finlandia Branca|Brancos]] e [[Finlandia Vermella|Vermellos]], é a máis coñecida e a máis dura dadas libradas durante a contenda. Na batalla participaron máis de 30&nbsp;000 combatentes, o que a converteu nunha das maiores batallas da historia dos [[países nórdicos]]. Hoxe é lembrada especialmente polas súas sanguentas consecuencias, xa que os Brancos executaron a centos de Vermellos capitulados e tomaron 11&nbsp;000 prisioneiros no [[campo de Kalevankangas]].<ref name=jalonen>{{Cita web |título=Battle of Tampere |url=http://encyclopedia.1914-1918-online.net/article/tampere_battle_of |apelidos=Jalonen |nome=Jussi |editorial=International Encyclopedia of the First World War |data=8 de outubro de 2014 |dataacceso=2 de outubro de 2019 |lingua=en}}</ref>
 
A caída de Tampere, o maior centro industrial de Finlandia, marcou o principio do fin da [[República Socialista dos Traballadores de Finlandia]], establecida no sur do país, e a guerra tornouse mesmo máis violenta con episodios de terror por parte de ambos bandos, con masacres dunha parte e represalias como resposta pola outra.<ref>{{Cita libro |url=https://books.google.fi/books?id=lao-AAAAQBAJ&pg=PA78&dq=battle+of+tampere&hl=es&sa=X&ved=0ahUKEwibj7e2jeHnAhUnyKYKHYehDlsQ6AEILDAA#v=onepage&q=battle%20of%20tampere&f=false |título=War in Peace |capítulo=Revolution, Civil War and Terror in Finland in 1918 |apelidos1=Haapala |nome1=Pertti |apelidos2=Tikka |nome2=Marko |editorial=Oxford University Press |páxinas=78-79 |data=2012 |lingua=en |isbn=978-0-19-965491-8}}</ref>
 
== Antecedentes ==
Na década de 1910, Tampere era a terceira cidade máis grande de Finlandia cunha poboación de aproximadamente 60&nbsp;000 habitantes, incluídos os suburbios. Era a cidade máis industrializada en Finlandia e era considerada a capital do movemento obreiro finlandés. Tampere xogara un papel central na [[Folga xeral de 1905, Finlandia|folga xeral]] de [[1905]], e a cidade era unha fortaleza para os sindicatos e o [[Partido Socialdemócrata de Finlandia|Partido Socialdemócrata]].<ref name=roselius>{{Cita libro |apelidos=Roselius |nome=Aapo |data=2006 |título=Amatöörien sota. Rintamataisteluiden henkilötappiot Suomen sisällissodassa 1918 |lugar=Helsinqui |editorial=Oficina do Primeiro Ministro de Finlandia |páxinas=31–51 |isbn=978-952-53549-2-8 |lingua=fi}}</ref>
 
En Tampere a Garda Vermella físose co poder a máis atdar a finais de xaneiro de 1918.{{Harvnp|Ytlikangas|1993|p=30-33}} Xa en decembro a Casa dos Traballadores de Tampere acolleu unha reunión á que asistiron os líderes das Gardas Vermellas de todo o sur de Finlandia, na que e se encontraban entre os presentes [[Hugo Salmela]] e [[Viktor Ripatti]] da Garda Vermella de [[Lappeenranta]]. Durante os dous meses e medio de milicia as tropas de Tampere loitaron nas frontes de [[Batalla de Vilppula|Vilppula]] e [[Ikaalinen]]. A poboación simpatizante co bando Branco foi sometida a inspeccións de vivendas e rexistros de armas en Tampere. Na cidade houbo pouco terror Vermello, mais producíronse algúns asasinatos cometidos por gardas de fora da cidade. Con todo os ánimos acendéronse principalmente pola [[masacre de Sinula]] o 28 de xaneiro.{{Harvnp|Hoppu|Haapala|2008|p=58}} Tamén en Tampere o industrial Kaarlo Granat foi asasinado pola Garda Vermella de Turku.{{Harvnp|Ylikangas|1993|p=40}} [[Pyynikki|Pyynikillä]]Ao mesmo tempo puolestaandispararon ammuttiino kansanedustajadeputado [[Ernst Saari]] jaen [[pispalaPyynikki|Pyynikillä]]lainen huvilanomistajae Ernsto Wahrenpropietario valkoistendunha hyväksivilla toimimisestaen 29.[[Pispala]] maaliskuuta<ref>Hoppuen &nome Haapalados 2008:Brancos 60.</ref>o 29 de marzo.{{Harvnp|Hoppu|Haapala|2008|p=60}} Tampereelle saapui Pietarista [[Eino Rahja]]n asejuna, jossa saatettiin tuoda Tampereen punaisille jopa tuhansia kiväärejä ja panssariauto<ref>Hoppu & Haapala 2008: 56.</ref>. [[Lokomo]]lla alettiin myös valmistaa panssarijunia. Rintama vakiintui kulkemaan [[Noormarkku|Noormarkusta]] [[Kankaanpää]]n kautta Ikaalisiin ja siitä edelleen [[Kuru]]n ja [[Ruovesi|Ruoveden]] kautta Vilppulaan ja edelleen [[Päijänne|Päijänteelle]]. Suurempia yhteenottoja tapahtui Kankaanpään–Lavian seudulla, Vilppulassa ja Väärinmajalla helmikuussa 1918. Taistelut jatkuivat pitkälle maaliskuuhun, kunnes punaisten rintama romahti Kurussa ja Vilppulassa maaliskuun keskivaiheilla. Tampereen taistelua edelsi punaisten niin sanotun Pohjoisen rintaman murtuminen maaliskuussa 1918 ja punaisten yleishyökkäyksen epäonnistuminen; [[Haapamäki|Haapamäen]] risteysasemaa ei saatu vallattua. Punaisten johto Tampereella oli alkuaan [[Kustaa Mikko Evä]]n piiriesikunnalla, kunnes Tampereen teknilliseen opistoon perustettiin Pohjoisrintaman yleisesikunta, jonka johtoon valittiin [[Kotka (kaupunki)|Kotkan]] punakaartiin kuulunut näyttelijä Hugo Salmela. Tampereella vaikuttivat myös punakaartin johtomiehet [[Ali Aaltonen]], [[Eino Rahja]] ja [[Tuomas Hyrskymurto]]<ref>Hoppu & Haapala 2008: 99.</ref>.
 
Cando comezou a guerra civil a finais de xaneiro de 1918, os Vermellos atacaron o importante nó ferroviario de [[Haapamäki]], situado 100 km ao norte de Tampere. A fronte axiña se estableceu a 50-60 km ao norte de Tampere e a [[Fronte de Tavastia]] converteuse no principal escenario da guerra. A gran poboación de clase traballadora e as conexións ferroviarias fixeron de Tampere a principal base da Garda Vermella, anda que o [[Delegación do Pobo de Finlandia|goberno vermello]] traballaba en [[Helsinqui]]. A [[Garda Vermella de Tampere]] tiña máis de 6&nbsp;000 membros, incluídas 300 mulleres.<ref name=roselius/>