Arco (arquitectura): Diferenzas entre revisións

:'''1. Chave''': bloque ou [[doela]] superior que "fecha" ou traba a estrutura e pode serestar decorada. Tamén designa o punto de fecho dunha [[bóveda (arquitectura)|bóveda]] onde os arcos que a compoñen se cruzan, xeralmente en forma estilizada de [[flor]].

:'''4. Imposta''': Bloque superior do [[piar]] que separa o [[pé dereito]] do bloque de onde comeza a curva, a adueladoela de arranque. Esta primeira adueladoela aséntase sobre a imposta; ten polo menos un dos lados (xunta) horizontal.

:'''6. Frecha''': dimensión que se prolonga desde a liña de arranque (delimitada pola imposta e pola adueladoela de arranque) até a cara interior da chave. Esta área pode serestar tapada, dando lugar a un [[tímpano (arquitectura)|tímpano]].

Ao contrario dedas aberturas rematadas en [[trabe]], onde a [[peso|carga]] vertical exercida directamente sobre un [[lintel]] pode eventualmente deformalo ou quebralo, o arco funciona en [[compresión]] e transporta o peso da construción paracara os piares de soporte e para os lados (empuxe lateral e diagonal), permitindo a abertura de vans maiores sen risco de colapso.

Xeralmente en [[pedra]], [[ladrillo]] ou outro material de construción similar, o arco componse de bloques en cuña que, colocados adxacentemente, se trabatraban uns aos outros en compresión e manteñen a forma en curva.

O bloque situado no vértice do arco, a chave, é o último elemento aen ser colocado e o que permite que a estrutura se trabe e a forma se manteña. Até a colocación deste último elemento úsase unha armazón provisoria de [[madeira]] ou [[Metal (material)|metal]], o '''[[acimbre]]''', que serve de molde, presentando o que será a curva interior do arco e que permite que as aduelasdoelas teñan apoio até a consolidación final coa chave. No caso de que os cálculos teñan sidofosen mal efectuados, pode acontecer que a estrutura colapse após ada retirada do soporte.

O uso do arco xorde coas civilizacións da [[Idade Antiga|Antigüidade]], aínda que o [[Antigo Exipto]], a [[Babilonia]], a [[Grecia Antiga]] e a [[Asiria]] o teñan restritorestrinxiran a construcións no subsolo, especialmente en estruturas de drenaxe e bóvedas. PorPolo outro ladocontrario, a súa arquitectura exterior caracterízase sobre todo por unha tipoloxía onde se conxuga o uso da [[Columna (arquitectura)|columna]] coa [[viga]] horizontal. Así, pola necesidade de minorar o impulso vertical sobre os linteis de pedra, propágase o uso de columnas sucesivas de colocación próxima e que teñen como función soportar a tal carga.

Por altura doCo estilo [[arquitectura gótica|gótico]] difúndese un novo xénero de arco que se cre xa ter sido anteriormente utilizado polos [[Arquitectura asiria|asirios]] {{cómpre referencia}}, o '''arco quebrado'''. Este arco está composto por dous segmentos de [[circunferencia]] con centros distintos, dando lugar a unha forma puntiaguda que faculta ao arco unha maior forza e posibilita vans máis altos. Este arco provoca, no entanto, un maior impulso oblicuo, que será inicialmente recibido por espesosgruesos [[contraforte]]s e máis tarde por [[arcobotante]]s.

Tamén na [[arquitectura islámica]] é común o uso do arco, especialmente por motivacións decorativas; sobresaen o '''arco de ferradura''' e diversos arcos decorativos coa inserción de [[lóbulo]]s rendillados. [[Oriente]] e [[China]] usaban xa desde dinastías antigas o arco aplicado á construción de pontes. Ao longo do tempo vanse adaptando e fundindo diversas tipoloxías formais do arco nos diversos movementos [[arquitectura ecléctica|eclécticos]] da arquitectura.

;Abucinado: o que ten máis [[luz (arquitectura)|luz]] nun [[paramento]] caque no oposto.

;De ferradura: {{Artigo principal|Arco de ferradura}} o que ten arranques a igual [[Altura (magnitude)|altura]] e está formado por unha sección circular maior cáque a semicircunferencia. É característico da [[arquitectura]] musulmá.