Mar de Irlanda: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Recuperando 3 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0
m Arranxos varios, replaced: {{cite book → {{Cita libro, {{cite web → {{Cita web (5), {{cite journal → {{Cita publicación periódica, <br> → <br/>, <br /> → <br/> (20)
Liña 16:
| locator_y_mapa2 =
| continente = [[Europa]]
| país = {{IRL}}<br />{{GBR}}
| división_administrativa = Provincia de [[Leinster]] [[Ficheiro:Flag of Leinster.svg|21px]] (IRL)<br />{{NIR}} (RU)<br />{{ESC}} (RU) ([[Strathclyde]], [[Hébridas Exteriores]], [[Dumfries and Galloway]])<br />{{ENG}} (RU) ([[Noroeste de Inglaterra]])<br />{{WAL}} (RU)<br /> {{IMN}} (RU)
| subdivisión_administrativa =
| mar = [[Océano Atlántico]]
Liña 27:
| mar_IHO = 19
| mares_contiguos = [[Mar Céltico]]
| subdivisións = [[Condados de Irlanda|Condados irlandeses]] de [[Condado de Louth|Louth]], [[Condado de Meath|Meath]] [[Condado de Dublín|Dublín]], [[Condado de Wicklow|Wicklow]], [[Condado de Wexford|Wexford]], [[Condado de Kilkenny|Kilkenny]] y [[Condado de Waterford|Waterford]]<br />Condados norteirlandeses de [[condado de Antrim|Antrim]] e [[Condado de Down|Down]]<br />[[Condados de Inglaterra|Condados ingleses]] de [[Cheshire]], [[Cumbria]], [[Lancashire]], [[Merseyside]]<br />[[Condados de Escocia|Condado escocés]] de [[Dumfries and Galloway]]<br />[[Condados de Gales|Condados galeses]] de [[Anglesey]], [[Gwynedd]], [[Ceredigion]] e [[Pembrokeshire]]<br />[[Dependencia da Coroa británica]] da [[Illa de Man]]
| illas = [[Anglesey]] (714 km²) e [[illa de Man]] (572 km²)
| afluentes =
| cidades = [[Dundalk]], [[Drogheda]], [[Dublín]], [[Dun Laoghaire-Rathdown]], [[Rosslare]] e [[Wexford]] (IRL)<br />[[Larne]], [[Warrenpoint]], [[Belfast]] ([[Irlanda do Norte|Irl. do Norte]]) (RU)<br />[[Cairnryan]], [[Stranraer]] ([[Escocia]]) (RU)<br />[[Fleetwood]], [[Blackpool]], [[Liverpool]], [[Birkenhead]] ([[Inglaterra]]) (RU)<br /> [[Holyhead]], [[Fishguard]] e [[Pembroke]] ([[Gales]]) (RU)<br /> [[Douglas, Illa de Man|Douglas]] ([[Illa de Man]]) (RU)
| accidentes =
| golfos_baías = Baías de Dundrum, Dundalk e Carlingford Lough (IRL)<br />Baías de [[Baía Luce|Luce]], [[baía Wigtown|Wigtown]], [[baía Morecambe|Morecambe]], [[baía Caernarnfon|Caernarnfon]] e [[baía de Cardigan|Cardigan]] e [[Solway Firth]] (RU)
| cabos = Punta Ballyquintin e [[punta Carnsore]] (IRL)<br />Mull of Galloway e St. David Head (RU)
| penínsulas =
| estreitos = [[Canal de San Xurxo]] (o sur, co mar de Irlanda) e [[canle do Norte]] (norte, co océano Atlántico)
Liña 47:
| capacidade = 2.800 km³
| campo1_nome = Áreas protexidas (RU)
| campo1 = [[Parque nacional Snowdonia]]<br />[[Parque nacional da Costa de Pembrokeshire]]<br />Parque nacional do [[Distrito de los Lagos]]
| campo2_nome =
| campo2 =
Liña 54:
| campo4_nome =
| campo4 =
}}
 
O '''Mar de Irlanda''' ({{lang-ga|Muir Éireann / An Mhuir Mheann|links=http://www.teanglann.ie/ga/fgb/irish_sea}},<ref name=tearma>{{citeCita web | url = http://www.tearma.ie/Search.aspx?term=Muir+%C3%89ireann | title = Muir Éireann | work = téarma.ie – Dictionary of Irish Terms | publisher = [[Foras na Gaeilge]] and [[Dublin City University]] | accessdate = 18 Nov 2016}}</ref> {{lang-gv|Y Keayn Yernagh}},<ref>{{citeCita web |url=http://www.liv.ac.uk/manxstudies/laare-studeyryes_manninagh.htm |title=Ellan Vannin |publisher=Centre for Manx Studies ("Laare-Studeyrys Manninagh") |accessdate=8 de xullo de 2011 |language=Manx |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110304174323/http://www.liv.ac.uk/manxstudies/laare-studeyryes_manninagh.htm |archivedate=4 de marzo de 2011 |df=dmy-all }}</ref> {{lang-sco|Erse Sea}}, {{lang-gd|Muir Èireann}},<ref>Cambridge Medieval Celtic Studies, Issues 33–35 University of Cambridge (Gran Bretaña). Department of Anglo-Saxon, Norse and Celtic 1997</ref> [[Ulster Scots dialects|Ulster-Scots]]: ''Airish Sea'', {{lang-cy|Môr Iwerddon}}) separa as illas de [[Irlanda]] e de [[Gran Bretaña]], Conecta co [[Océano Atlántico]] polo sur a través do [[Canal de San Xurxo]], entre [[Irlanda]] e [[Gales]]; e polo norte a través do [[Canle do Norte]], entre Irlanda e [[Escocia]]. A [[Illa de Man]] atópase situada no centro deste mar.
 
[[Anglesey]], no [[País de Gales]], é a maior [[illa]] no mar de Irlanda. a segunda en tamaño é a [[illa de Man]] e o mar pode ser ocasionalmente, pero raramente, chamado "Mar de Manx" ({{lang-ga | Muir Meann}},<ref>[http://www.dil.ie/results-list.asp?Fuzzy=0&cv=1&searchtext=(id%20contains%20M)%20and%20(column%20contains%20103)&sortField=ID&sortDIR=65602&respage=0&resperpage=10&bhcp=1 Electronic Dictionary of the Irish Language]{{dead link|date=novembro de 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> {{lang-gv|Mooir Vannin}}, {{lang-gd|Muir Mhanainn}}).<ref>{{citeCita booklibro |title=The Birds of the British Isles: Volume 12 |last=Bannerman |first=David Armitage |year=1963 |page=84 |publisher=Oliver and Boyd |location=Edinburgh}}</ref><ref>{{citeCita journalpublicación periódica |journal=The Caledonian |title=The Caledonian |volume=4 |year=1903 |page=25 |publisher=Caledonian Publishing Co. |location=New York}}</ref><ref>{{citeCita web |url=http://www.irishseaconservation.org.uk/facts |title=Irish Sea Facts |publisher=Irish Sea Conservation |accessdate=3 de xullo de 2011 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20110511004428/http://www.irishseaconservation.org.uk/facts |dataarquivo=11 de maio de 2011 |urlmorta=si }}</ref> O mar de Irlanda ten unha importancia económica significativa para o comercio rexional, transporte marítimo, pesca e xeración de enerxía en forma de enerxía eólica e centrais nucleares. O tráfico anual entre Gran Bretaña e Irlanda corresponde a máis de 12 millóns de pasaxeiros e 17 millóns de toneladas de bens mercantís.
 
== Topografía ==
 
O Mar de Irlanda está conectado ao [[Atlántico Norte]] nos extremos norte e sur. Ao norte, a conexión é a través do [[Canle do Norte]] entre [[Escocia]] e [[Irlanda do Norte]] e o [[Mar de Malin]]. O extremo sur está conectado ao Atlántico a través da [[Canle de San Xurxo]] entre [[Irlanda]] e [[Pembrokeshire]] e o [[Mar Celta]]. Está composto por unha profunda canle de 310 &nbsp;km. de longo e 32-48 32–48&nbsp;km. de ancho no seu lado occidental e baías máis baixas cara ao leste. A profundidade da canle occidental varía de 80 m. ata 275 m. no [[Beaufort's Dyke]] na canle norte.
 
A [[Baía de Cardigan]] no sur e as augas ao leste da [[Illa de Man]] teñen menos de 50 m. de profundidade. Cun volume de auga total de 2430 &nbsp;km³ e unha superficie de 47.000 &nbsp;km², o 80% está ao oeste da illa de Man. Os bancos de area máis grandes son os bancos Bahama e King William ao leste e ao norte da Illa de Man e ao Banco Kish, Codling Bank, Arklow Bank e Blackwater Bank preto da costa de Irlanda. O mar de Irlanda, no seu maior ancho, ten 190 &nbsp;km e se estreita ata 76 &nbsp;km..<ref name= DTI>{{citeCita web |url=https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/197294/SEA6_Hydrography_POL.pdf |title=Hydrography of the Irish Sea |author=M J Howarth |publisher=United Kingdom Department of Trade and Industry |accessdate=2 de febreiro de 2015}}</ref>
 
A [[Organización Hidrográfica Internacional]] define os límites do Mar de Irlanda (coa Canle de San Xurxo) como segue,
: ''No norte.'' O límite sur dos [[Mares interiores da costa oeste de Escocia]], definido como unha liña que une o extremo sur do [[Mull of Galloway]] (54° 38'N) en Escocia e [[Ballyquintin Point]] (54° 20'N) en Irlanda.
: ''No sur.'' Unha liña que se une a [[St David's Head | St. David's Head]] en [[País de Gales]] ({{Coord | 51 | 54 | N | 5 | 19 | W | display = inline}}) a [[Carnsore Point]] en Irlanda ({{Coord | 52 | 10 | N | 6 | 22 | W | display = inline}}).<ref name="IHO">{{citeCita web |url=http://www.iho.int/iho_pubs/standard/S-23/S-23_Ed3_1953_EN.pdf |title=Limits of Oceans and Seas, 3rd edition + corrections |year=1971 |publisher=International Hydrographic Organization |accessdate=6 de febreiro de 2010 |page=42 [corrections to page 12] |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20111008191433/http://www.iho-ohi.net/iho_pubs/standard/S-23/S23_1953.pdf |dataarquivo=08 de outubro de 2011 |urlmorta=si }}</ref>
 
O mar de Irlanda experimentou unha serie de cambios dramáticos nos últimos 20.000 anos cando finalizou o último período glacial e foi substituído por condicións máis cálidas. No alto da glaciación, a parte central do mar moderno era probablemente un lago de auga doce. A medida que retirouse o xeo fai 10.000 anos, o lago volveuse a conectar ao mar.
Liña 301:
{| class="wikitable sortable"
|-
!Nome!!Superficie (km²)!!Ranq (area)!!Poboación<ref>As cifras de poboación son do censo de 2001, agás a illa de Man, de 2006..<br/> As poboacións das illas menores estimouse en 5 por casa habitada</ref>!!Ranq (pob.)!!País
|-
|-
Liña 334:
|[[Ynys Gored Goch]]||0´004||-||<5||10||[[Gales]]
|}
 
 
== Notas ==