Petra: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición |
|||
Liña 16:
'''Petra'''<ref name="Diciopedia">«Petra». {{cita libro |título=[[Diciopedia do século 21]] |isbn=9788482893600 |outros=Isaac Díaz Pardo, Víctor F. Freixanes, Antón Mascato (edición)|ano=2007 |editorial=Editorial Galaxia |páxina=1626|volume=3}}</ref> (de "petra", ''pedra'' en grego; árabe: البتراء, ''al-Bitrā'') é un [[sitio arqueolóxico]] situado en [[Xordania]], localizado entre as montañas que forman as estribacións orientais de [[Wadi Araba]], nun gran val que vai desde o [[Mar Morto]] ata o [[Golfo de Aqaba]]. Este lugar é famoso por ter moitas estruturas de pedra escavadas dentro das rochas.
== Xeografía ==
Petra está situada a medio camiño entre o [[Golfo de Aqaba]] e o [[Mar Morto]] a unha altitude de 800 a 1396 metros por encima do nivel do mar nun val da rexión montañosa de [[Edom]], ao leste do val de [[Arabah]]. Hoxe, Petra atópase a uns 200 km ao sur da capital xordana [[Amman]]], aproximadamente a 3 horas en coche.
[[Plinio o Vello]] e outros escritores identifican a Petra como a capital dos Tadeanos e o centro do comercio con camelos. Construída en gran parte sobre a mesma rocha, coma se tratásese dunha escultura, está incrustada entre rochas abruptas e empinadas, entre pasadizos ou pequenos canóns escavados pola erosión da auga a través de miles de anos. Ten un abastecemento de auga segura, o que o fai un lugar favorable para o desenvolvemento dunha próspera cidade. O lugar é accesible só por un estreito camiño de montaña ao noroeste, ou ao leste a través dun canón de aproximadamente 1,5 km de lonxitude e ata 200 metros de altura, o [[Siq]], o acceso principal, que no seu lugar máis estreito mide apenas dous metros de ancho. Petra non só posuía as vantaxes dunha fortaleza en canto á seguridade, xunto a presenza de auga converteuna nunha parada natural na intersección de varias rutas de caravanas que conectaban [[Exipto]], [[Siria]] e [[Arabia]] co sur do [[Mar Mediterráneo]], cargadas principalmente con produtos de luxo ([[especias]] e [[seda]] de [[India]], de marfil de [[África]], [[perla]]s do [[Mar Vermello]] e [[incenso]] do sur de Arabia). A resina de [[Boswellia|árbore do incienso]] ''(Boswellia)'' era cobizada polo mundo antigo como unha ofrenda relixiosa especialmente valiosa e tamén como medicina.
A actividade comercial xerada polas caravanas e as tarifas recibidas produciron importantes beneficios para os nabateos. Como resultado, a cidade acolleu desde o século V a.C. Un mercado importante ata o século III.
[[Ficheiro: Karta Petra.PNG | thumb | esquerda | Mapa de Petra]]
[[ficheiro: Petra-Roman-Aqueduct.jpg | thumb | left | O estreito paso ([[Siq]]) que leva a Petra]]
As escavacións demostraron que foi a capacidade dos Nabateos para controlar o abastecemento de auga o que levou ao ascenso da cidade no deserto, creando un [[oasis]] artificial. A área rexistra inundacións repentinas e evidencias arqueolóxicas demostran que os Nabateos controlaban estas inundacións mediante o uso de presas, cisternas e condutos de auga. Estas innovacións almacenaban a auga durante períodos prolongados de seca e permitiron que a cidade prosperase coa súa venda.<ref>{{cite web|url=http://nabataea.net/waterw.html |title=Petra: Water Works |publisher=Nabataea.net |accessdate=2011-12-05}}</ref><ref>{{cite web|author=Lisa Pinsker |url=http://www.agiweb.org/geotimes/june04/feature_petra.html |title=Geotimes – June 2004 – Petra: An Eroding Ancient City |publisher=Agiweb.org |date=2001-09-11 |accessdate=2011-12-05}}</ref>
Nos tempos antigos, a Petra puido haberse chegado desde o sur por unha pista que atravesaba a chaira de Petra, ao redor de Jabal Haroun ("Montaña de Aarón"). Outra entrada posible era desde o altiplano ao norte. Hoxe, a maioría dos visitantes modernos achegan o sitio desde o leste. A impresionante entrada oriental conduce abruptamente a través dun canón escuro e estreito (en algún lugar con só 3 - 4 m. de ancho) chamado ''[[Siq]]'' ("o eixo"), unha característica xeolóxica natural formada por unha separación profunda nas rochas de [[arenita]] e que sirve como unha canle que flue cara a [[Wadi Musa]]. Ao final da estreita garganta atópase a ruína máis elaborada de Petra, [[Al Khazneh]] (popularmente coñecida e que significa "o Tesouro"), tallado no cantil de arenita. Aínda que permanece en condicións notablemente ben conservadas, a fachada da estrutura está marcada por centos de buracos de bala feitos polas tribos beduínas locais que esperaban atopar as riquezas que unha vez se rumoreaba que estaban escondidas nela.<ref>{{cite web|url=http://www.robertfulford.com/petra.html |title=Robert Fulford's column about Petra, Jordan |publisher=Robertfulford.com |date=1997-06-18 |accessdate=2014-02-06}}</ref>
Un pouco máis aló do Tesouro, ao pé da montaña chamada ''en-Nejr'', hai un gran teatro, posicionado para que poidan verse a maior cantidade de tumbas. No punto onde se abre o val á chaira, o sitio da cidade revélase con efecto sorprendente. O teatro foi cortado na ladeira e baixo varias das tumbas durante a súa construción. Os rectangulos dos asentos aínda están visibles. Case encerrandoo por tres lados están os muros da montaña de cor rosa.
{{clear}}
=== Plano detallado da cidade ===
[[Ficheiro:PetraMap.png|700px|center|thumb|Plano detallado da cidade de Petra, en Xordania.
<br />
<p style='margin:0px;font-size:90%'>
<span style='vertical-align:50%; font-size:60%; border-bottom:2px dotted #000; border-bottom:black solid 2px'> </span> Muralla <span style='vertical-align:50%; font-size:60%; border-bottom:2px dotted #000; border-bottom:grey dotted 2px'> </span> Camino de acceso</p>
{{Lenda|black|Edificios antiguos, tumbas rupestres o templos}}
{{Lenda|grey|Edificios recientes, destinados al turismo principalmente}}
<small>''Cuadrado dobre:'' altos lugares<br />''Cadrado con círculo:'' fortalezas dos cruzados<br />''Cuadrado con barra:'' escavación</small>]]
<div style=" margin: 1em 1em 1em 1em" class="NavFrame"><div style="background:#FFFFF0; border:1px solid Snow;" class="NavHead"> <center>Lenda detallada</center></div>
<div class="NavContent" style="font-size:normal; text-align:left">
{|border="0"
| valign="top" width="33%"|
# Hotel, centro turístico
# Tumba «Djinn»
# Tumba dos obeliscos <small>([[:Image:Obelisk Tomb.jpg|Imaxe]])</small>
# Túnel de conducción de auga.
# Sector de Al-Madras
# O [[Siq]] <small>([[:Image:Al-Siq, Petra, Jordan6.jpg|Imaxe]])</small>
# [[Khazné]] (O Tesouro)<small>([[:Image:The Treasury, Petra, Jordan5.jpg|Imaxe]])</small>
# Terrazas con fachadas de tumbas <small>([[:Image:Street of Facades, Petra, Jordan3.jpg|Imaxe]])</small>
# Teatro romano <small>([[:Image:Amphitheatre, Petra, Jordan1.jpg|Imaxe]])</small>
# Tumba de Uneishu <small>([[:Image:Uneishu and other tombs.jpg|Imaxe]])</small>
# Tumba da urna
# Tumba corintia<small>([[:Image:Corinthian Tomb, Petra, Jordan1.jpg|Imaxe]])</small>
# Tumba dos pisos
# Muralla norte
# Tumba de Sexto Florentino <small>([[:Image:Tombe Sextius Florentinus.jpg|Imaxe]])</small>
# Torre Conway
# Tumba chamada de «Turkmaniyeh»
# Ninfeo
| valign="top" width="33%"|
<ol start=19>
<li>
<li> Vía con columnas <small>([[:Image:Royal Tombs & colonnaded street Petra.jpg|Imaxe]])</small>
<li> Templo dos leóns alados
<li> Arco de Traxano (Triple arcco).
<li> [[Qasr al-Bint]] <small>([[:Image:Central Petra.jpg|Imaxe]])</small>
<li> Museo
<li> Canteiras <small>([[:Image:Petra quarry.jpg|Imaxe]])</small>
<li> Necrópole de Umm al-Biyarah
<li> [[Deir|El Deir]] <small>([[:Image:The Monastery, Petra, Jordan1.jpg|Imaxe]])</small>
<li> Qattar ad-Deir
5
<li> Alto lugar de Madhbah
<li> Muralla sur
<li> Acueduto <small>([[:Image:Petra-Roman-Aqueduct.jpg|Imaxe]])</small>
<li> Casa de Dorotheos
<li> Necrópole de Mughr an-Nasarah
<li> Santuario de Al-M'aysrah
<li> Biclinium da urna<small>([[:Image:Urn Tomb, Petra, Jordan4.jpg|Imaxe]])</small>
<li> Triclinum dos leóns
<li> Santuario de Isis
| valign="top" width="33%"|
<ol start=37>
<li>
<li> Santuario de Umm al-Biyarah
<li> Monumento da serpe
<li> Alto lugar de Jabal Al-Nmayr
<li> Tumbas de Wâdi Al-Nmayr
<li> Wadi Farasah <small>([[:Image:Garden Tomb Petra.jpg|Imaxe da tumba do xardiñeiro]])</small>
<li> Tumbas
<li> Nicho da águia
<li> Fortaleza Al-Wu'ayrah dos Cruzados
<li> Gran Templo <small>([[:Image:Great Temple, Petra, Jordan1.jpg|Imaxe do Gran Templo]])</small>
<li> Alto lugar e fortaleza de Al-Habis
<li> Dique <small>([[:Image:Petra Dam.jpg|Imaxe]])</small>
<li> Igrexa <small>([[:Image:Mosaic of the Petra Church, Petra, Jordan5.jpg|Imaxe do mosaico da igrexa]])</small>
<li> Alto lugar de [[Djebel Khubtha]] <small>([[:Image:View from Khubtha.jpg|Vista desde a cumbre]])</small>
<li> Wadi Siyagh <small>([[:Image:Wadi Siyagh.jpg|Imaxe]])</small>
<br />Do 2 e 3 ao 50. Khazne al-Firaun
|}
</div><div class="NavFrame" style="clear: none; display: none"></div></div>
== Historia ==
As descricións de [[Estrabón]], [[Plinio o vello]] e outros escritores identifican Petra como a capital dos [[
Escavacións recentes demostraron as habilidades dos [[nabateo]]s no control da [[auga]] que permitiron a construción da cidade no [[deserto]], creando na práctica un [[oasis]] artificial. A zona sofre inundacións ocasionais e os restos arqueolóxicos evidencian que os nabateos controlaban estas inundacións mediante o uso de [[Encoro|presas]], cisternas e condutos de auga. Deste xeito, almacenaban a auga que despois podía ser utilizada nos longos períodos de [[seca]] permitindo que a cidade prosperara.
| |||