Revisión como estaba o 28 de xaneiro de 2018 ás 14:08 editar Banjo (conversa \| contribucións) 110.001 edicións m -{{ortografía}} ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 28 de xaneiro de 2018 ás 17:28 editar desfacer BanjoBot 2.0 (conversa \| contribucións) Bots 393.002 edicións m Arranxos varios, replaced: \|thumb\| → \|miniatura\| (3) Edición máis nova →
Liña 55: === Comezos na política === [[Ficheiro:Julián Besteiro (Vida Socialista, 1912).jpg\|~~thumb~~miniatura\|esquerda\|150px\|Fotografía de Besteiro publicada en outubro de 1912 en ''Vida Socialista''.]] A primeira formación política na que militou foi a [[Unión Republicana (España 1903)\|Unión Republicana]],<ref>{{Cita publicación periódica\|título=Los becarios de la Filosofía de la Junta para la Ampliación de Estudios y sus repercusiones en la Filosofía española anterior a la guerra civil\|apelidos=Fernández García\|nome=Eusebio\|editorial=[[Universidade Pontificia de Salamanca]]\|obra=Cuadernos salmantinos de filosofía\|ano=1978\|número=5\|pp=435-446\|issn=0210-4857\|url=http://e-archivo.uc3m.es/bitstream/handle/10016/7970/becarios_fernandez_CSF_1978.pdf?sequence=1\|lingua=es}}</ref> fundada en 1903 por [[Nicolás Salmerón]] e [[Alejandro Lerroux]]. En novembro dese ano foi elixido concelleiro en [[Toledo]].{{Sfn\|Cortés Valenciano\|2012\|p=22}} Tras producirse en 1908 unha crise no seo da Unión Republicana, Lerroux fundou o [[Partido Republicano Radical]] no que Besteiro ingresou ese mesmo ano.{{Sfn\|Preston\|1999\|p=236}} Liña 86: \|nome=Manuel\|url=http://recp.es/index.php/recp/article/view/14/pdf\|pp=127-132\|lingua=es}}</ref> e advertiu que "España non era Rusia" e que a insurrección requiriría aínda máis violencia e desembocaría probablemente nun fracaso.<ref>{{Cita libro\|título=The Spanish Civil War\|nome=Stanley G.\|apelidos=Payne\|editorial=Cambridge University Press\|ano=2012\|idioma=en\|url=https://books.google.es/books?id=4oIre16mWNsC\|isbn=978-1-107-00226-5\|p=20}}</ref> O 28 de abril de 1935 ingresou como membro da [[Academia de Ciencias Morales y Políticas]] cun discurso titulado ''Marxismo y Antimarxismo'',<ref>{{Cita libro\|título=Spain's First Democracy: The Second Republic, 1931-1936\|idioma=en\|nome=Stanley G.\|apelidos=Payne\|editorial=University of Wisconsin Press\|ano=1993\|url=https://books.google.es/books?id=46N-pNbNG2kC\|isbn=0-299-13670-1\|p=261}}</ref><ref>{{Cita publicación\|url=http://hemeroteca.sevilla.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/sevilla/abc.sevilla/1935/04/30/023.html\|xornal=[[ABC (xornal)\|ABC]]\|data=30 de abril de 1935\|título=Recepción de don Julián Besteiro en la Academia de Ciencias Morales y Políticas\|p=23}}</ref> interpretado coma un episodio máis do conflito coa liña "caballerista" do partido.<ref>{{Cita novas\|xornal=El País\|ano=2002\|data=1 de dedembro de 2002\|apelidos=de Blas Zabaleta\|nome=Patricio\|título=Julián Besteiro: octubre de 1934\|url=http://elpais.com/diario/2002/12/01/domingo/1038718359_850215.html\|lingua=es}}</ref> [[Ficheiro:M. Herriot en Espagne, Agence Meurisse.jpeg\|~~thumb~~miniatura\|Besteiro no centro xunto a [[Édouard Herriot]] durante unha visita deste último a España en 1932.]] Para as [[Eleccións xerais de España de 1936\|eleccións de febreiro de 1936]] o PSOE integrouse na [[Fronte Popular (España)\|Fronte Popular]]. O partido achegaba sete candidatos á candidatura frontepopulista pola cidade de Madrid. Como en anteriores procesos electorais da etapa republicana, a [[Agrupación Socialista Madrileña]] elixiu ós seus candidatos mediante [[eleccións primarias\|antevotacións]]. Nestas quedou rexistrado un predominio da facción revolucionaria caballerista, que superou amplamente á candidatura encabezada por Besteiro. Largo Caballero obtivo o 92 % dos votos. Besteiro foi elixido candidato nunha segunda volta.{{Sfn\|Tusell\|1970\|pp=134-135}} O seu cada vez menor apoio nas filas socialistas contrastou cos resultados obtidos nas eleccións nas que foi elixido deputado, sendo o segundo candidato máis votado tras [[Manuel Azaña]] e o primeiro socialista con 224 540 votos.{{Sfn\|Tusell\|1970\|p=160}}<ref>{{Cita web\|url=http://www.congreso.es/portal/page/portal/Congreso/Congreso/Iniciativas?_piref73_2148295_73_1335437_1335437.next_page=/wc/servidorCGI&CMD=VERLST&BASE=DIPH&FMT=DIPHXDSS.fmt&DOCS=7-7&DOCORDER=FIFO&OPDEF=Y&QUERY=%2815170.NDIP.%29\|editorial=[[Congreso dos Deputados]]\|obra=Histórico de diputados\|título=Julián Besteiro. Elecciones 16.2.1936\|lingua=es}}</ref> Liña 101: Besteiro, que creu na boa vontade de Franco ata o final do conflito,{{Sfn\|Preston\|2014\|p=286}} sumouse á controvertida iniciativa do coronel [[Segismundo Casado]] e formou parte do [[Consello Nacional de Defensa]] —do que, tras rexeitar o cargo de presidente por crer que debía ocupalo un militar,<ref>{{Cita libro\|título=Madrid en la guerra civil: La historia, Volumen 1\|nome=Pedro\|apelidos=Montoliú\|editorial=Sílex Ediciones\|ano=2000\|lugar=Madrid\|edición=2ª\|url=https://books.google.es/books?id=UvIRNyFQP0sC\|isbn=84-7737-072-9\|p=335\|lingua=es}}</ref> foi nomeado ministro de Exteriores—{{Sfn\|Preston\|1999\|p=257}} que o 5 de marzo de 1939 deu un [[Golpe de Casado\|golpe de estado contra a República]] representada polo doutor [[Juan Negrín]]. Esta conspiración perseguía a consecución dun armisticio con Franco que nunca se chegou a materializar.{{Sfn\|Preston\|1999\|p=254}} [[Ficheiro:Real Casa de la Aduana (Madrid) 02.jpg\|~~thumb~~miniatura\|right\|Fachada da [[Real Casa de la Aduana\|sede do ministerio de Facenda]] da [[rúa Alcalá]] de Madrid.]] En 1939 presentou un proxecto de Plan Rexional de Madrid (titulado ''Esquema y Bases para el desarrollo del Plan Regional'', tamén coñecido como "Plan Besteiro")<ref>{{Cita libro\|título=La ordenación del territorio en España: evolución del concepto y de su práctica en el siglo XX\|nome=Manuel\|apelidos=Benabent Fernández de Córdoba\|editorial=[[Xunta de Andalucía]] e [[Universidade de Sevilla]]\|url=https://books.google.es/books?id=yPyj6ORfO9oC\|isbn=84-472-0869-9\|ano=2006\|p=92\|lingua=es}}</ref> no que apuntaba a necesidade de incorporar ó termo municipal de Madrid os municipios limítrofes.<ref>{{Cita publicación periódica\|nome=Miguel Ángel\|apelidos=Alcolea Moratilla\|nome2=José María\|apelidos2=García Alvarado\|título=Cambios municipales en la Comunidad de Madrid (1900-2003)\|revista=Anales de Geografía de la Universidad Complutense\|volume=25\|ano=2006\|url=http://revistas.ucm.es/index.php/AGUC/article/view/AGUC0505110307A\|issn=0211-9803\|p=316\|lingua=es}}</ref> O prólogo do proxecto, escrito por Besteiro, introducía como principal referencia para a cidade a experiencia do Plan de [[Londres]].<ref>{{Cita libro\|capítulo=El Plan Regional de 1939: la síntesis de una experiencia\|título=Plan Besteiro 1939: Esquema y bases para el desarrollo del Plan Regional de Madrid\|nome=Carlos\|apelidos=Sambricio\|editorial=Editorial Nerea\|ano=2003\|url=https://books.google.es/books?id=CZOuQhsSyKgC\|isbn=84-89569-96-7\|p=20\|lingua=es}}</ref> Liña 129: {{cita\|Morro sendo socialista. Cando a liberdade en España volva a facer ós homes libres, quero que os meus restos sexan envoltos nunha bandeira vermella e soterrados ó carón da tumba do que foi o meu mestre: [[Pablo Iglesias Posse\|Pablo Iglesias]].\|(Tradución do orixinal)<ref>{{cita libro\|nome=Andrés\|apelidos=Saborit\|ligazón-autor=Andrés Saborit\|título=Julián Besteiro\|editorial=Editorial Losada\|ano=1967\|p=24}}</ref>}} Finou o 27 de setembro de 1940<ref name="Amodia"/><ref name=dicsoc>{{Cita web\|url=http://www.fpabloiglesias.es/archivo-y-biblioteca/diccionario-biografico/biografias/2850_besteiro-fernandez-julian\|editorial=Fundación Pablo Iglesias\|título=Besteiro Fernández, Julián\|obra=Diccionario Biográfico del Socialismo Español}}</ref><ref name="FG1976~~"/><ref name="Amodia~~"/>{{sfn\|Jiménez-Landi\|1996\|p=470}}<ref name="Alcojor"/> nunhas condicións de presidio deficientes: "Espantosas" segundo o profesor [[Juan Marichal (escritor)\|Juan Marichal]],<ref name="Marichal1988"/> "angustiosas" para [[Eusebio Fernández García]]<ref name="FG1976"/> e de "dramática agonía" segundo [[Enrique Sánchez Lubián]],<ref name="SL2003">{{Cita novas\|xornal=[[El Mundo]]\|data=9 de decembro de 2003\|nome=Enrique\|apelidos=Sánchez Lubián\|ano=2003\|título=El republicano más honrado\|url=http://www.elmundo.es/cronica/2003/421/1068471615.html\|url-arquivo=https://web.archive.org/web/20040613165754/http://www.elmundo.es/cronica/2003/421/1068471615.html\|data-arquivo=13 de xuño de 2004\|lingua=es}}</ref> quen tamén indicou que o persoal médico non fixo nada para curar a [[septicemia]] que padecía.<ref name="SL2003"/> [[Jaume Claret Miranda]] cualificou esta prisión de "[[campo de concentración]]",<ref name="ClaretMiranda2006"/> mentres que [[Antonio Jiménez-Landi]] sostivo que ni a personalidade nin as condicións físicas de Besteiro conmoveron ó alcaide de Carmona, que non permitiu que se lle fixera ningunha consideración.{{Sfn\|Jiménez-Landi\|1996\|p=470}} As fontes son ambivalentes no que se refire á causa do seu falecemento, que unhas atribúen a unha infección,{{Sfn\|Jiménez-Landi\|1996\|p=470}} que segundo Preston tería collido nas [[latrina]]s,{{Sfn\|Preston\|2014\|p=314}} e outras á [[tuberculose]].<ref name="Alcojor"/><ref>{{cita libro\|apelidos=Crozier\|nome=Brian\|título=Franco, historia y biografía. Tomo 1\|ano=1969\|editorial=Novelas y Cuentos\|isbn=84-265-7048-8\|p=426\|lugar=Madrid}}</ref~~><ref name="Alcojor"/~~> A súa morte pasou desapercibida naquel momento para os españois por mor do silencio da prensa do país. Si se tivo coñecemento no [[Exilio republicano español\|exilio]]. O xornal comunista ''España Democrática'', editado en [[Montevideo]], adicoulle o artigo titulado ''Ha muerto Besteiro, uno de los responsables del golpe de Casado'', no que o acusaban de non ter participado na [[guerra civil española\|guerra]] "non por repulsión á violencia senón por ausencia de identificación desa gran epopea".<ref name="Alcojor"/> [[Serrano Súñer]] admitiu con posterioridade nas súas memorias publicadas en 1977 que a condena e morte en prisión de Besteiro "constituíu un acto torpe".{{Sfn\|Preston\|1999\|pp=262-263; 452}}

Julián Besteiro: Diferenzas entre revisións