Illa de Nova Guinea: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Fendetestas (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 37:
A metade occidental está incorporada a [[Indonesia]], cas provincias de [[Papúa (provincia)|Papúa]] (anteriormente coñecida como ''Irian occidental'' ou ''Irian Jaya'') e a nova provincia de [[Papúa Occidental]].
 
Debido á antigüidade do seu poboamento e a súa paisaxe moi fracturada, na illa fálanse un número inusualmente alto de idiomas, unhas 1.000 linguas (unha cifra superior á da maioría dos continentes) foron catalogadas sobre un total estimado en todo o mundo de 6.000 idiomas humanos. A maioría están clasificados como [[linguas papúespapúas]], un término xeográfico xeralmente aceptado. Numerosas [[linguas austronesias]] fálanse na costa e nas illas do litoral.
 
== Nomes ==
Liña 123:
=== Historia Pre-colonial ===
[[Ficheiro:Picturesque New Guinea Plate XXXIX - Group and Native House, Mairy Pass.jpg|thumb|Grupo de nativos en Mairy Pass. Territorio da Nova Guinea británica en 1885.]]
[[Ficheiro:COLLECTIE TROPENMUSEUM Papoea' s op de Lorentzrivier TMnr 10009529.jpg|thumb|PapúesPapúas no [[Río Lorentz]], fotofrafadosfotografados durante a terceira expedición en Nova Guinea Sur en 1912-13.]]
 
A parte occidental da illa estaba en contacto cos reinos doutras partes da actual Indonesia. Durante o goberno de Tidore, as principais exportacións da illa durante este período foron resinas, especias, escravos e as plumas de alto prezo da [[Ave do paraíso]]. O [[Nuku Muhammad Amiruddin|Sultan Nuku]], un dos máis famosos sultáns de Tidore que se rebelaron contra a colonización holandesa, chamouse a se mesmo "sultán de Tidore e Papua",<ref name=nuku>{{Cita libro
Liña 149:
{{Principal | campaña de Nova Guinea}}
[[Ficheiro:Kaiapit flags 057510.jpg | thumb|200px | Soldados australianos mostran bandeiras xaponesas capturaron a Kaiapit, Nova Guinea en 1943]]
A Nova Guinea Neerlandesa e os territorios australianos foron invadidas en 1942 polos [[Imperio do Xapón|xaponeses]]. Os territorios australianos foron postos baixo administración militar e eran coñecidos simplemente como Nova Guinea. As terras altas, partes do norte e leste da illa convertéronse en campos de batalla clave no [[Fronte do Suroeste do Pacífico na Segunda Guerra Mundial]]. A miúdo os Papúespapúas brindaron unha asistencia vital ós [[Aliados da Segunda Guerra Mundial|Aliados]], loitando xunto ás tropas australianas, e levando equipo e aos feridos a través de Nova Guinea. Aproximadamente 216.000 xaponeses, australianos e estadounidenses soldados, mariños e aviadores morreron durante a Campaña de Nova Guinea.<ref>"[http://ajrp.awm.gov.au/ajrp/remember.nsf/pages/NT000027A2 Remembering the war in New Guinea]". Australian War Memorial.</ref>
 
=== Logo da Segunda Guerra Mundial ===
Liña 158:
 
[[Ficheiro: New Guinea.png | thumb|left | Mapa de Nova Guinea, cos nomes de lugares que se utilizaban en Inglés na década de 1940]]
Houbo resistencia á integración e a ocupación indonesia,<ref name=celerier>Philippe Pataud Celerier, [http://mondediplo.com/2010/06/14indonesia Autonomy isn’t independence; Indonesian democracy stops in Papua], [[Le Monde Diplomatique]], June 2010</ref> tanto a través da desobediencia civil (por exemplo, o uso da bandeira) xa a través da formación do [[Organisasi Papúa Merdeka]] (OPM, ou Movemento Papúa Libre) en 1965. [[Amnistía Internacional]] estimou que máis de 100.000 papúespapúas, unha sexta parte da poboación, morreron como resultado da violencia patrocinada polo goberno indonesio contra os cidadáns de Papúa Occidental.<ref>[http://www.usyd.edu.au/news/84.html?newsstoryid=651 Report claims secret genocide in Indonesia - University of Sydney]</ref>
 
Desde 1971, o nome de Papua Nova Guinea utilizouse para o territorio australiano. O 16 de setembro de 1975, Australia outorgou plena independencia a [[Papúa Nova Guinea]].
 
En 2000, Irian Jaya foi renomeada oficialmente "A Provincia de [[Provincia de Papúa|Papúa]]" e foi aprobada unha Lei de Autonomía Especial en 2001, A Lei estableceu unha [[Asemblea Popular de Papúa]] (MRP) con representantes das diferentes culturas indíxenas de Papúa. O MRP estaba facultado para protexer os dereitos dos papúespapúas, elevar o status das mulleres en Papúa, e aliviar as tensións relixiosas en Papua, foron asignadas subvencións en bloque para a aplicación da lei, 266 millóns de $ en 2004.<ref>{{Cita novas|url=http://www.thejakartaglobe.com/columns/the-thinker-pending-in-papua/416800|title=The Thinker: Pending in Papua|first=Oktovianus|last=Pogau|date=2011-01-13|accessdate=2011-04-18|publisher=[[Jakarta Globe]]}}</ref> Os [[sistema da Corte de Indonesia|tribunais indonesios]] na aplicación da Lei de Autonomía Especial bloquearon a creación de subdivisións de Papúa: aínda que o presidente [[Megawati Sukarnoputri]] foi capaz de crear unha provincia separada [[Papúa Occidental (provincia)|Papúa Occidental]] en 2003 como [[feito consumado]], os plans para unha terceira provincia no oeste de Nova Guinea foron bloqueados polos tribunais. (King, 2004, p.&nbsp;91) Os críticos argumentan que o goberno de Indonesia mostrouse contrario a establecer ou emitir varios regulamentos de desenvolvemento, para que as disposicións legais da autonomía especial podéranse por en práctica, e como resultado a autonomía especial en Papúa fallou.<ref>[http://www.etan.org/issues/wpapua/1207spaut.htm Special Autonomy Issue - ETAN]</ref>
 
== Canibalismo ==