Abraham de Moivre: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m →‎Ligazóns externas: Arranxos varios
m Bot: Cambio o modelo: Cite book; cambios estética
Liña 40:
No tempo da súa chegada a Londres, de Moivre era un matemático competente cun bo coñecemento de moitos dos textos célebres.<ref name=mactutor/> Para buscar a vida, converteuse en titor privado de [[matemáticas]], visitando os seus alumnos ou ensinando en cafés de Londres. Continuou os seus estudos de matemáticas tras visitar o [[conde de Devonshire]] e ver o recente libro de [[Isaac Newton|Newton]] ''[[Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica|Principia Mathematica]]''. Mirando o libro deuse de conta que era moito máis profundo cós libros que estudara previamente e decidiu lelo ata entendelo. Porén, como tiña que realizar longos paseos por Londres para viaxar entre os seus alumnos, tiña pouco tempo para o estudo, así que arrincou páxinas do libro para levalas no seu peto e poder lelas entre as leccións.
 
De acordo cunha historia posiblemente apócrifa, Newton, nos seus últimos anos, adoitaba falar sobre de Moivre á xente que lle formulaba cuestións matemáticas dicindo "sabe todas estas cousas mellor ca min".<ref>{{citeCita booklibro |first=David R. |last=Bellhouse |title=Abraham De Moivre: Setting the Stage for Classical Probability and Its Applications |location=London |publisher=Taylor & Francis |year=2011 |isbn=978-1-56881-349-3 |page=99 }}</ref>
 
En 1692, de Moivre fíxose amigo de [[Edmond Halley]] e máis tarde do propio Newton. En 1695, Halley informou do primeiro artigo matemático de de Moivre, que trataba sobre o seu estudo sobre os fluxións en ''Principia Mathematica'', á [[Royal Society]]. O artigo foi publicado ese mesmo ano en ''Philosophical Transactions''. Pouco despois da súa publicación, de Moivre tamén xeneralizou o [[teorema binomial]] de Newton co [[teorema multinomial]]. A Royal Society valorou o método en 1697 e fixo membro a de Moivre dous meses despois.
Liña 46:
Trala aceptación de de Moivre, Halley impulsouno a que cambiase a súa atención á [[astronomía]]. En 1705, de Moivre descubriu intuitivamente que "a forza centrípeta de calquera planeta é directamente proporcional á súa distancia do centro das forzas e inversamente proporcional ao produto do diámetro da evoluta e o cubo da perpendicular sobre a tanxente". É dicir, se un planeta ''M'', segue unha órbita elíptica arredor dun foco ''F'' e hai un punto ''P'' onde ''PM'' é tanxente á curva e ''FPM'' é un ángulo recto tal que ''FP'' é a perpendicular á tanxente, entón a forza centrípeta en ''P'' é proporcional a ''FM''/(''R''*(''FP'')<sup>3</sup>) onde ''R'' é o raio de curvatura en ''M''. O matemático [[Johann Bernoulli]] demostrou a fórmula en 1710.
 
A pesar destes éxitos, de Moivre foi incapaz de obter unha cátedra de matemáticas en ningunha universidade, o que o aliviaría da súa dependencia e gasto de tempo cos seus tutelados e que supuñan unha carga maior cá que tiñan outros matemáticos da época. Unha razón que contribuíu a este fracaso eran os prexuízos pola súa orixe francesa.<ref>{{citeCita booklibro |title=The ascent of mathematics|first1=Raymond F.|last1=Coughlin|first2=David E.|last2=Zitarelli|publisher=McGraw-Hill |year=1984 |isbn=0-07-013215-1 |page=437|quote=Unfortunately, because he was not British, De Moivre was never able to obtain a university teaching position}}.</ref><ref>{{citeCita booklibro |title=Cavendish|volume=220|series=Memoirs of the American Philosophical Society|first1=Christa|last1=Jungnickel|first2=Russell|last2=McCormmach|publisher=American Philosophical Society|year=1996|isbn=9780871692207|page=52|url=https://books.google.com/books?id=eiDoN-rg8I8C&pg=PA52|quote=Well connected in mathematical circles and highly regarded for his work, he still could not get a good job. Even his conversion to the Church of England in 1705 could not alter the fact that he was an alien.}}</ref><ref>{{citeCita booklibro |title=Encyclopedia of Mathematics|first=James Stuart|last=Tanton|publisher=Infobase Publishing|year=2005|isbn=9780816051243|page=122|url=https://books.google.com/books?id=MfKKMSuthacC&pg=PA122|quote=He had hoped to receive a faculty position in mathematics but, as a foreigner, was never offered such an appointment.}}</ref>
 
En novembro de 1967 foi elixido [[Fellow of the Royal Society]]<ref>{{cite web|url=http://www2.royalsociety.org/DServe/dserve.exe?dsqIni=Dserve.ini&dsqApp=Archive&dsqCmd=Show.tcl&dsqDb=Persons&dsqPos=0&dsqSearch=%28Surname%3D%27moivre%27%29|title= Library and Archive Catalogue|publisher= The Royal Society|accessdate = 3 October 2010}}</ref> e en 1712 formou parte dunha comisión establecida pola socidade xunto con Arbuthnot, Hill, Halley, Jones, Machin, Burnet, Robarts, Bonet, Aston e Taylor para revisar as reclamación de Newton e Leibniz sobre quen descubriu o [[cálculo diferencial]].
Liña 53:
 
=== Últimos anos ===
De Moivre continuou a estudar sobre a [[probabilidade]] e as matemáticas ata a súa morte en 1754 e algúns dos seus traballos se publicaron tralo seu falecemento. Segundo aumentaba a súa idade, volveuse [[letargo|letárxico]] e precisaba durmir máis horas. Unha afirmación común, mais discutible,<ref name="hsmstex">[http://hsm.stackexchange.com/questions/333/did-abraham-de-moivre-really-predict-his-own-death http://hsm.stackexchange.com/questions/333/did-abraham-de-moivre-really-predict-his-own-death]</ref> é que se decatou que durmía quince minutos máis cada noite e que calculou correctamente a data da súa morte como o día en que o tempo de sono acadase as 24 horas.<ref name="Cajori-History">{{citeCita booklibro|title = History of Mathematics | last1 = Cajori | first1 = Florian | authorlink = Florian Cajori | page = 229 | publisher = [[American Mathematical Society]] | isbn = 9780821821022 | edition = 5 | year = 1991}}</ref> Foi soterrado en [[St Martin-in-the-Fields]], mais os seus restos foron logo movidos.
 
== Probabilidade ==
De Moivre foi un pioneiro do desenvolvemento da [[xeometría analítica]] e a [[teoría da probabilidade]] expandindo a obra dos seus predecesores, particularmente [[Christiaan Huygens]] e varios membros da [[familia Bernoulli]]. Escribiu un segundo libro de texto sobre probabilidade, ''[[The Doctrine of Chances|The Doctrine of Chances: a method of calculating the probabilities of events in play]]''.<ref>O primeiro libro sobre xogos de azar foi ''Liber de ludo aleae'', escrito por [[Girolamo Cardano]] na década de 1560, mais non publicado ata 1663.</ref> Este libro tivo catro edicións, en latín en 1711 e en inglés en 1718, 1738 e 1756. Nas últimas edicións, de Moivre incluíu un resultado inédito de 1733, que é a primeira achega á [[distribución binomial]] en termos do que se coñece na actualidade como [[distribución normal]].<ref>Véxase:
* Abraham De Moivre (12 de novembro de 1733) "Approximatio ad summam terminorum binomii (a+b)<sup>n</sup> in seriem expansi", 7 páxinas.
* Tradución ao inglés: A. De Moivre, ''The Doctrine of Chances'' … , 2.ª ed. (Londres, Inglaterra: H. Woodfall, 1738), [https://books.google.com/books?id=PII_AAAAcAAJ&pg=PA235#v=onepage&q&f=false pp. 235-243].</ref> Este foi o primeiro método de atopar a probabilidade de que ocorra un erro dun tamaño dado cando se expresa en función da variabilidade da distribución, e a primeira identificación do cálculo do [[erro probable]]. Ademais, aplicou estas teorías a problemas sobre apostas e táboas de [[actuario (matemáticas)|actuarios]].
 
Unha expresión que aparece habitualmente en probabilidade é [[factorial|''n''!]], mais antes das calculadoras atopar o resultado levaba moito tempo. En 1733 de Moivre propuxo a fórmula para estimar o factorial ''n''!&nbsp;=&nbsp;''cn''<sup>''n''+1/2</sup>e<sup>−''n''</sup>. Obtivo unha expresión aproximada para a constante ''c'' mais foi [[James Stirling (matemático)|James Stirling]] quen descubriu que ''c'' era √(2''π'').<ref>{{Cite journal|last=Pearson|first=Karl|title=Historical note on the origin of the normal curve of errors|journal=Biometrika|volume=16|pages=402–404|postscript=.|doi=10.1093/biomet/16.3-4.402}}</ref>
Liña 77:
{{Reflist|30em}}
 
== Véxase tamén ==
{{Commonscat}}
=== Bibliografía ===
Liña 90:
 
{{ORDENAR: Moivre, Abraham}}
 
[[Categoría:Nados en 1667]]
[[Categoría:Finados en 1754]]