Pedra de Rosetta: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Arranxos varios
Liña 1:
{{Outros homónimos|Rosetta}}
[[Ficheiro:Rosetta Stone.JPG|miniatura|dereita|Pedra de Rosetta]]
 
A '''pedra de Rosetta''' é unha [[estela]] [[Antigo Exipto|exipcia]] da época [[Historia do Exipto greco-romano|tolemaica]] que contén un texto en tres tipos de escrita e a súa grande importancia radica en que foi a peza chave para o inicio do descifrado dos [[xeróglifo exipcio|xeróglifos exipcios]] antigos. Grazas a [[Thomas Young]], [[Jean-François Champollion]] e outros estudosos do [[Antigo Exipto]], hoxe pode ser considerada como unha xoia na historia da linguaxe e a transcrición.
 
É unha peza de [[granito]] negro, cunha inscrición bilingüe ([[lingua grega|grego]] e [[lingua exipcia|exipcio]]) dun [[decreto]] de [[Tolomeo V]], en tres formas de escrita: xeroglífica, [[demótico exipcio|demótica]] e [[uncial|grego uncial]] (grego en letras maiúsculas), de algo máis dun metro de longo, de 72 centímetros de ancho e 27 centímetros de grosor. Pesa 548 quilos.
 
== Historia ==
Foi descuberta o [[15 de xullo]] de [[1799]] no pobo exipcio do [[delta do Nilo]] denominado [[Rashid]], chamado polos franceses '''Rosetta''', polo capitán francés ''Pierre-François Bouchard'' cando as tropas capitaneadas por [[Napoleón Bonaparte]] atopábanse realizando a que se converteu nunha célebre exploración das terras de [[Exipto]].
 
A pedra ía ser transportada a [[Francia]] polos membros do Instituto de Exipto, pero os exércitos Ingleses, que desembarcaron na primavera de [[1801]], confiscárona a pesar das protestas de [[Étienne Geoffroy Saint-Hilaire]] ante o xeneral británico Hutchinson. A pedra de Rosetta exhíbese no [[Museo Británico]], en [[Londres]], desde [[1802]]. Ao carón da pedra leva unha inscrición con pintura branca, di ''Captured in Egypt by the British army'' (capturada en Exipto polo exército británico)
 
Só unha vez a pedra foi trasladada do Museo Británico: sucedeu no ano [[1972]], con ocasión do cento cincuenta aniversario do desciframiento dos xeróglifos, e foi exposta no [[Museo do Louvre]] por algunhas semanas.
 
Existe unha reprodución da pedra Rosetta no [[Distrito de Figeac]] (Lot) a cidade natal de Champollion que é obra do artista ''Joseph Kossuth'', mide 11 x 8,5 m, feita en granito negro traído desde [[Cimbabue]] cuxos tres pasos levan inscritos os textos en xeroglífico, demótico e grego. A praza leva o nome de "Place des écritures" (praza das escrituras). No [[Museo Exipcio do Cairo]] tamén se exhibe unha copia.
Liña 22:
''Basileyontos toy neoy kai paralabontos tén basileian para toy patros kiryoy...'' "O novo rei, tendo recibido o reino do seu pai...".
 
Narra unha sentenza de Tolomeo V, describindo varios impostos que revogara, ordenando ademais que o ronsel se erixise e que o decreto fose publicado na linguaxe dos deuses (jeroglíficos), e na escritura da xente (demótica).
 
Tradicionalmente pensábase que o decreto escrito na Pedra de Rosetta foi ideado en demótico polos sacerdotes de [[Menfis (Egipto)|Menfis]] cara ao ano [[-197|197 adC]]; pero os últimos estudos de expertos en demótico comprobaron que a inscrición orixinal foi composta en grego e traducida posteriormente ao demótico, aínda que ás veces pouco fielmente.