Gaspar Melchor de Jovellanos: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
{{sen referencias}}
Sen resumo de edición
Liña 17:
 
==Traxectoria==
Foi filla de Francisco Gregorio de Xovellanos (1706-1779) e Francisca Apolinaria de Jove-Ramírez de Miranda, descendente do marqués de San Esteban e dos marqueses de Valdecarzana. Tivo oito irmáns, entre eles a poeta [[Xosefa Xovellanos]].
Naceu no seo dunha familia nobre xixonesa, aínda que sen fortuna. En 1757 marcha a [[Oviedo]] para estudar filosofía na súa universidade, en [[1760]] baixo a protección do bispo local vai a [[Ávila]] para comenzar os estudos de leis e canons en [[1764]] no Colexio Maior San Ildefonso de Alcalá, logo de licenciarse ocupou en 1767 a praza de maxistrado da Real Audiencia de [[Sevilla]]. En [[1775]] foi un dos promotores da Sociedad Patriótica Sevillana, da que secretario de artes e oficios.
 
NaceuEn no1757 seocomezou dunhaos familiaestudos nobrede xixonesa,Filosofía aíndana que[[Universidade sende fortuna. En 1757 marcha a [[Oviedo]], para estudar filosofía na súa universidade,e en [[1760]], baixo a protección do bispo local, vaifoi a [[Ávila]] para comenzar os estudos de leis e canons e en [[1764]] nofoi ao Colexio Maior San Ildefonso de Alcalá,. logoLogo de licenciarse ocupou en 1767 a praza de maxistrado da Real Audiencia de [[Sevilla]]. En [[1775]] foi un dos promotores da Sociedad Patriótica Sevillana, da que secretario de artes e oficios.
 
En 1778 conseguiu o traslado á Real Audiencia de Madrid, en parte grazas á influencia do [[ducado de Alba|duque de Alba]], a quen tratara en Sevilla. En Madrid entra na tertulia de Campomanes, e en 1780 entrou no Consello de Ordes Militares. En 1782 formou parte da comisión que puxo en marcha o [[Banco de San Carlos]], foi membro da xunta de comercio da Sociedade Económica de Amigos do País de Madrid e dende decembro de 1784 o seu director. Plenamente integrado na vida cultural madrileño foi membro da [[Real Academia da Historia]] (1779), da [[Real Academia de Belas Artes de San Fernando|Real Academia de San Fernando]] (1780) e da [[Real Academia Española]] (1781). Tras a caída do seu amigo [[Francisco de Cabarrus]] Jovellanos viuse obrigado a marchar da Corte, establécese na súa cidade natal.
Liña 27 ⟶ 29:
A iniciativa de Jovellanos creouse en [[1794]] o Real Instituto Asturiano de Náutica e Minerealoxía en Xixón, no que tentou aplicar as ideas da [[Ilustración]] no ensino, dándolle prioridade ás ensinanzas prácticas.
 
Tras a alianza coa Francia revolucionaria, [[Manuel Godoy]] pretendía realizar certas reformas e contar cos máis importantes dos ilustrados, ofreceulle a Jovellanos o posto de embaixador en [[Rusia]] que este rexeitou, pero o [[10 de novembro]] de [[1797]] aceptou o posto de ministro de Gracia e Xustiza, dende alí tentou reformar da xustiza e diminuír a influencia da [[Inquisición]], pero tras nove meses no goberno cesou o [[16 de agosto]] de [[1798]] e volveu a Xixón,. alíAlí proxectou a creación dunha Academia Asturiana que tería como función o estudo da historia e da [[lingua asturiana]], e elaborou 200 papeletas de léxico do asturiano.
 
En decembro de 1800, tras a destitución de [[Mariano Luis de Urquijo]] como ministro de Estado, voltae o regreso de Godoy ao poder, queeste ordenaordeou a detención de Jovellanos o [[13 de marzo]] de [[1801]] e aoo seu envío a [[Mallorca]], primeiro ao mosteiro de [[Valldemossa]] e logo á prisión do [[castelo de Bellver]],. duranteDurante os anos de prisión empeoranempeoraron os seus problemas físicos e aumentaaumentou a súa relixiosidade,. Foi liberado o [[6 de abril]] de [[1808]], tras o [[motín de Aranjuez]],. rexeitouRexeitou formar parte do goberno de [[Xosé I|Xosé Bonarparte]] e representou a [[Asturias]] na Xunta Central e dende alí contribuíu a reformar as [[Cortes]],. trasTras instauración da Rexencia deixadeixou [[Cádiz]] e chega a [[Muros]] o [[6 de marzo]] de [[1810]], alíonde permanecepermaneceu varios meses e escribeescribiu a xustificación política da súa actuación na Xunta Central, ''Memoria en defensa de la Junta Central'', que se imprimiu na [[A Coruña|Coruña]]. Logo da marcha dos franceses de Xixón, o [[27 de xullo]] de 1811 deixou [[Galicia]] e volveu a Xixón, aínda que un contraataque dos franceses fixeron que tivera que marchar unha vez máis, xa enfermo de [[pulmonía]] morre en Veiga o 27 de novembro de 1811.
 
==Obra==