Acerbaixán: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición |
a edición de esta páxina procede da información de enːAzerbaijan |
||
Liña 60:
Acerbaixán é actualmente membro de máis de 40 organizacións internacionais, incluíndo as [[Nacións Unidas]], o [[Consello de Europa]], o [[Movemento de Países Non Aliñados]], o [[Banco Asiático de Desenvolvemento]], a [[Comunidade de Estados Independentes]], a [[Organización da Conferencia Islámica]] e a [[Cooperación Económica do Mar Negro|Organización de Cooperación Económica do Mar Negro]]. É un dos integrantes da [[Asociación para a Paz]] da [[Organización do Tratado do Atlántico Norte]], así como da alianza militar [[Organización do Tratado de Seguridade Colectiva]] (OTSC). É tamén membro observador da [[Organización Mundial do Comercio]].
== Etimoloxía ==
[[File:Azerbaijan Republic map.png|thumb|Acerbaixán e as súas principais cidades]]
De acordo coa etimoloxía moderna, o nome de Acerbaixán deriva da de ''[[Atropates]]'',<ref>
{{cite book
|last=Houtsma
|first=M. Th.
|authorlink=Martijn Theodoor Houtsma
|year= 1993
|location=
|title= First Encyclopaedia of Islam 1913–1936
|volume=
|edition= reprint
|publisher= BRILL
|doi=
|isbn=978-90-04-09796-4
}}
</ref><ref name="Schippmann">
{{cite book
|last=Schippmann
|first=Klaus
|authorlink=
|year=1989
|location=
|title=Azerbaijan: Pre-Islamic History
|pages= 221–224
|edition=
|publisher=Encyclopædia Iranica
|doi=
|isbn=978-0-933273-95-5
}}</ref> un [[Sátrapa]] [[Persas|Persa]]<ref>
{{cite book
|last=Minahan
|first=James
|authorlink=
|year=1998
|location=
|title=Miniature Empires: A Historical Dictionary of the Newly Independent States
|page= 20
|edition=
|publisher=Greenwood Publishing Group |doi=
|isbn=978-0-313-30610-5
}}</ref><ref>
{{cite book
|last=Chamoux
|first=François
|authorlink=
|year=2003
|location=
|title=Hellenistic Civilization
|page= 26
|edition=
|publisher=John Wiley and Sons
|doi=
|isbn=978-0-631-22241-5
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last= Bosworth A.B.
|first=Baynham E.J.
|authorlink=
|year=2002
|location=
|title=Alexander the Great in Fact and fiction
|page= 92
|edition=
|publisher=[[Oxford University Press]]
|doi=
|isbn=978-0-19-925275-6
}}</ref>, baixo o [[Imperio aqueménida]], quen máis tarde foi reinstalado como o sátrapa de [[Medos]] baixo [[Alexandre o Grande]].<ref name="Chaumont">Nevertheless, "despite being one of the chief vassals of Sasanian ''[[Shahanshah]]'', the Albanian king had only a semblance of authority, and the Sassanid [[marzban]] (military governor) held most civil, religious, and military authority.</ref><ref name="dictionary">
{{cite book
|last=Swietochowski
|first=Tadeusz
|authorlink= Tadeusz Swietochowski
|year=1999
|location= Lanham, Maryland
|title=Historical Dictionary of Azerbaijan
|volume= |edition=
|publisher=The Scarecrow Press
|doi=
|isbn=978-0-8108-3550-4
}}
</ref> Crese que a etimoloxía orixinal deste nome ten as súas raíces no [[Zoroastrismo]] (unha vez dominante). No [[Avesta]], Frawardin [[Yasht]] ("Himno aos anxos da garda"), hai unha mención de ''âterepâtahe ashaonô fravashîm ýazamaide'', que literalmente tradúcese do [[Lingua avéstica|avéstico]] como "adoramos o [[fravashi]] do sagrado [[Atropatene]]."<ref>
{{cite book
|last=Darmesteter
|first=James
|authorlink= James Darmesteter
|year=2004
|location=
|title=Avesta Khorda Avesta: Book Of Common Prayer
|page= 93
|edition= reprint |chapter=Frawardin Yasht
|chapter-url=http://www.avesta.org/ka/yt13sbe.htm
|publisher=Kessinger Publishing
|doi=
|isbn=978-1-4191-0852-5
}}</ref> O nome "Atropates" en se mesmo é a transliteración grega do antigo iraní, probablemente [[Lingua meda|medo]], nome composto co significado de "Protexido polo lume (sagrado)" ou "a terra do lume (sagrado)".<ref name="Library of Congress">
{{cite web
| title =Azerbaijan: Early History: Iranian and Greek Influences
| publisher = U.S. Library of Congress
| url = http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0014)
| accessdate = 7 June 2006
}}
</ref> O nome grego foi mencionado por [[Diodoro Sículo]] e [[Estrabón]]. ao longo dos milenios, o nome evolucionou a ''Āturpātākān'' (persa medio), logo ''Ādharbādhagān'', ''Ādharbāyagān'', ''Āzarbāydjān'' (persa novo) e actualmente ''Acerbaixán''.
== Historia do nome do territorio ==
En 1918, o goberno de [[Musavat]] adoptou o nome "Acerbaixán" para a recentemente establecida [[República Democrática de Acerbaixán]], que foi proclamada o 28 de maio de 1918,<ref name="Atabaki2006">{{cite book|last=Atabaki|first=Touraj|authorlink=Touraj Atabaki|title=Irán e a Primeira Guerra Mundial: o campo de batalla das grandes potencias|url=https://books.google.com/books?id=M3adD9kNH1gC&pg=PA132|date=4 de setembro de 2006|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-1-86064-964-6|page=132}}</ref> por razóns políticas,<ref>{{cite book|last1=Yilmaz|first1=Harun|title=National Identities in Soviet Historiography: The Rise of Nations Under Stalin|date=2015|publisher=Routledge|isbn=978-1317596646|page=21|quote=O 27 de maio, declarouse a República Democrática de Acerbaixán (DRA) con apoio militar otomán. Os gobernantes da DRA negáronse a identificarse como Tátaros [transcaucásicos], que con razón consideraban unha definición colonial rusa. (...) O veciño Irán non deu a benvida á adopción da DRA do nome de "Acerbaixán" para o país, porque tamén podería referirse a Acerbaixán iraní e implicaba unha reclamación territorial.</ref><ref>{{cite book|last1=Barthold|first1=Vasily|title=Sochineniya, vol II/1|date=1963|location=Moscow|page=706|accessdate=|quote="(...) sempre que sexa necesario elixir un nome que abarque todas as rexións da república de Acerbaixán, pode utilizarse o nome de [[Arran (Cáucaso)| Arran]]. Pero o término Acerbaixán foi elixido porque cando se creou a república de Acerbaixán, supúxose que este e o Acerbaixán iraní serán unha única entidade, porque a poboación de ambos ten unha gran semellanza. Sobre esta base,foi elexida a palabra Acerbaixán. Por suposto agora cando se utiliza a palabra Acerbaixán, ten dous significados como o Acerbaixán persa e como a república, a confusión crece a medida que se fala de Acerbaixán."}}</ref> aínda que o nome de "Acerbaixán" sempre se utilizou para referirse á [[Acerbaixán iraní|rexión adxacente da rexión contigua do noroeste de Irán]].<ref name="I.B.Tauris">{{cite book|last1=Atabaki|first1=Touraj|title=Azerbaijan: Ethnicity and the Struggle for Power in Iran|date=2000|publisher=I.B.Tauris|isbn=9781860645549|page=25}}</ref><ref name="I.B. Tauris">{{cite book|last1=Dekmejian|first1=R. Hrair|last2=Simonian|first2=Hovann H.|title=Troubled Waters: The Geopolitics of the Caspian Region|date=2003|publisher=I.B. Tauris|isbn=978-1860649226|page=60|url=https://books.google.nl/books?id=4_jdnke35AgC&dq=azerbaijan+name+used+1918&hl=nl&source=gbs_navlinks_s|quote=Ata 1918, cando o réxime de Musavat decidiu o nome do novo estado independente de Acerbaixán, esta designación utilizouse exclusivamente para identificar á [[Acerbaixán iraní| provincia iraní de Acerbaixán]].</ref><ref name="I.B. Tauris"/><ref name="Amsterdam University Press"/> Así, ata 1918, cando o réxime de Musavat decidiu nomear ao novo estado independente de Acerbaixán, esta designación utilizouse exclusivamente para identificar á provincia iraní de Azerbaiyán.<ref name="I.B. Tauris"/><ref name="Amsterdam University Press"/><ref>{{cite book|last1=Fragner|first1=B.G.|title=Soviet Nationalism: An Ideological Legacy to the Independant Republics of Central Asia|date=2001|publisher=I.B. Tauris and Company|pages=13–32|accessdate=|quote=In the post Islamic sense, Arran and [[Shirvan]] are often distinguished, while in the pre-Islamic era, Arran or the western [[Caucasian Albania]] roughly corresponds to the modern territory of the republic of Azerbaijan. Na era [[Unión Sovietica|Sovietica]], nunha impresionante manipulación, [[Acerbaixán iraní|o historico Acerbaixán]] (noroeste de [[Irán]]) foi reinterpretado como "Acerbaixán do sur" para que os sovieticos puidesen reclamar o Acerbaixán historico propiamente dito localizado no noroeste do moderno Irán.}}</ref>
== Historia ==
| |||