Sinan: Diferenzas entre revisións

'''Mimar Koca Sinan''', naceu o [[15 de abril]] de [[1489]] na aldea de Ağırnas, preto da cidade de [[Kayseri]] (''Cesarea''), en [[Anatolia]], nunha familia cristiá greco-ortodoxa. Foi aprendiz de albanel e carpinteiro co seu pai. Na mocidade, en [[1512]], en virtude dun novo decreto dado na subida ao trono do sultán [[Selim I]] ''Yavuz'', que desenvolvía o sistema de « ''[[devşirme]]'' », instaurado por [[Murat I]], - un sistema de recrutamento de mozos cristiáns, de entre oito e dezasete anos, que se convertesen ao [[Islam]] e gardarlle fidelidade absoluta ao sultán, calquera que fose a posición a que accedesen -, '''Sinan''', a pesar de ser un tanto maior, é levado a [[EstambulIstambul]] e enrolado no exército. Crese que foi nesta altura cando se iniciou na arte e na técnica de construción de armazóns.

Participa na Guerra Santa e na vitoria en [[Batalla de Tchaldiran|Çaldiran]] (1514) sobre da dinastía [[Xiísmo|xiíta]] dos [[Sefevidas|Persas Sefevidas]], chegados ao poder en [[1501]], que permite a incorporación do leste da Anatolia ([[Armenia]]; logo participa na expedición de [[Exipto]], entre [[1515]]-[[1517]], no transcurso da cal os turcos esmagan os [[Mameluco]]s na batalla de [[Batalla de Merdj Dabiq|Merdj Dabiq]], preto de [[Alepo]], en [[Siria]]. De volta en EstambulIstambul, entre no prestixioso "Corpo dos [[xanízaro]]s" » (en turco « ''yeniçeri'' » significa « soldado novo »).

En [[1539]], despois da morte do arquitecto [[Acem Ali]], autor da mesquita [[Mesquita Yavuz Selim de EstambulIstambul|Yavuz Selim]] (''Yavuz Selim Camii'') en EstambulIstambul, '''Mimar Koca Sinan''' foi nomeado « mimarbasi », xefe dos arquitectos imperiais, posto que conservará con tres sultáns : Suleimán o Magnífico, [[Selim II]] e [[Murad III]]. Cando este nomeamento, non era xa novo (50 anos), mais case lle quedarían outros cincuenta anos creativos, que conduciron a arquitectura turca as máis altas cimeiras.

A primeira mesquita erguida despois do nomeamento - a mesquita [[Mesquita Haseki Sultán de EstambulIstambul|Haseki Sultán]] (''Haseki Sultan Camii''), edificada en honra da esposa de Soliman, a sultá [[Roxelana]] - conserva unha organización espacial moi tradicional, sen revelar innovacións. Por contra, o proxecto seguinte, a mesquita [[Mesquita Mihrimah (Usküdar)|Mihrimah]] (''Mihrimah Camii'') ([[1540]]-[[1548]]) en Usküdar, case sen solución de continuidade coa anterior, representa un primeiro paso adiante, pois entre outras novedades, contén tres semicúpulas rodeando a cúpula principal.

=== A mesquita Şehzade Mehmet (EstambulIstambul) ===

A continuación, '''Sinan''' inicia o proxecto da mesquita [[Mesquita Şehzade Mehmet (EstambulIstambul)|Şehzade Mehmet]] (''Şehzade Mehmet Camii'') ([[1543]]-[[1548]]), ou '' do Principe Mehmet'', que commemora o predilecto de Suleimán, vítima dos celos de Roxelana, que alí ten a súa tumba.

Para Suleimán, ''Sinan'' construíu, entre [[1550]] et [[1557]], a mesquita [[Mesquita Süleymaniye|Süleymaniye]] (''Süleymaniye Camii'') de [[EstambulIstambul]], reputada polos poetas turcos como « o esplendor e a xoia ». Esta mesquita « [[Mesquita selatin|selatin]] » (plural de « sultan ») - chamase así as mesquitas con varios alminares só contruídas polo sultán ou seus familiares - é incontestabelmente un dos seus grandes acertos e a silueta da Süleymaniye, con os seus catro afiados alminares, cerchados de dez balcóns (indicando que Suleimán era o cuarto sultán otomán de EstambulIstambul e o décimo da dinastía otomá), domina o horizonte da ribeira occidental do Corno de Ouro. '''Sinan''' reiterou aquí o sistema de sostemento que xa el mesmo empregara na mesquita [[Mesquita Bayezid (EstambulIstambul)|Bayezid]], (ou de Baiaceto). Sostén a cúpula por mrdio de semicúpulas orientadas para o [[mihrab]] (ou parede que indica a dirección cara [[A Meca]]). As cúpulas, como sempre descargan, de xeito harmonioso, dunhas en outras, os empuxes das súas masas.

Entre [[1560]] e [[1564]], ergue para o [[Visir|Gran Visir]] [[Rüstem Pachá]], xenro de Suleimán o Magnífico a mesquita [[Mesquita de Rüstem Pachá (EstambulIstambul)|Rüstem Pacá]] (''Rüstem Paşa Camii''), tamén en [[EstambulIstambul]], no barrio de Eminönü . É pequena e está soberbamente proporcionada. É aínda unha obra excepcional, unha xoiña da arte otomá. Achase por encima dunha arcada de almacéns, coma un cantil sobre rúas bordeadas de caravanserrallos, con construcións que talvez remonten á época bizantina. O plano é clásico: forma rectangular, cúpula central apoiada sobre catro semicúpulas e cinco cúpulas menores. Estupendos azulexos de [[Iznik]] (a antiga [[Nicea]]) recobren os interiores do templo.

Entre [[1572]] e [[1577]] '''Sinan''' edificou, no famoso barrio de [[Galata]], preto da [[mesquita Azul]] (''Sultanahmet Camii''), a mesquita de [[Mesquita de Sokullu Mehmet Pachá (EstambulIstambul)|Sokullu Mehmet Pachá]] (''Sokullu Mehmet Pacha Camii''), encargada polo [[Visir|Grand Visir]] do mesmo nome.

'''Sinan''' non só construíu mesquitas. En [[1553]], foille encargada a resolución do problema de abastecemento de auga á capital. Examinou todos os acuedutos antigos, e buscou novas fontes. Os traballos de construción de novas instalacións foron iniciados en [[1554]] e terminados en [[1560]]. Para iso, realizou unha rede de cuarenta fontes, que denominou « Kırkçeşme », cunha lonxitude de máis de 50 km, para cuxa subministración debeu construír diques fluviais, túneis, canles e dous acuedutos: os de [[Acueduto de Uzunkemer|Uzunkemer]] e [[Acueduto de Egrikemer|Egrikemer]], preto de EstambulIstambul. Este proxecto a por do dominio da auga era tan importante a ollos de Suleimán, que fixo un desembolso de 43 millóns en moeda de prata, case equivalente ao que gastara (53 millóns) no complexo de Süleymaniye.

'''Mimar Sinan''' outorgou tanta importancia ás súas pontes como ao resto dos traballos. Estaba orgulloso da [[Ponte de Büyükçekmece|ponte de « Büyükçekmece »]], dun longor de 635,5 metross, e que é tan perfecto como sólido. Foi el tamén o que botou sobre o río [[Cekmeçe]], os vinte e oito arcos da ponte da vía imperial que une [[Edirne]] con EstambulIstambul. Tamén levantou, entre [[1577]] e [[1578]] a [[Ponte de Višegrad]] sobre o [[río Drina]], en [[Bosnia-Hercegovina]], nos [[Balcáns]].

En [[1584]], a sultana [[Nur-Banu|Nur-u Banu]], esposa de [[Selim II]] e mai de [[Murad III]], fai construír en EstambulIstambul, seguindo trazas de '''Mimar Sinan''', uns baños públicos, o [[hammam de Çemberlitas]], reputado como unha das obras máis importantes da arquitectura otomá do [[século XVI]].

A pesar da extensión excepcional da súa vida profesional, é difícil pretender que todas estas obras fosen planificadas e realizadas por Sinan persoalmente. Unha parte delas, das que a maioría se encontran en EstambulIstambul, foran realizadas polos seus discípulos ou por organizacións de arquitectos que estaban vencelladas a el, e el contentaríase con supervisar a concepción da obra e os traballos. Por outra banda, na listaxe van incluídas as restauracións nas que participara.

Mimar Sinan faleceu case centenario, o [[17 de xullo]] de [[1588]] en EstambulIstambul. Foi inhumado nun ángulo do norte da mesquita Sülimaniye, na proximidade dos mausoleos de Suleimán e da súa esposa Hürrem, máis coñecida por Roxelana.