|
Os '''Os Siouxsíux''' son un grupo lingüístico e étnico de nativos americanos asentados nos territorios do que agora son os [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]]. Os siouxsíux eran uno dos tres grupos de sete tribos que formaban a Gran Nación SiouxSíux que falaban tres variedades lingüísticas da [[lingua sioux]], que incluía o [[pobo lakota|lakota]], santee e Yankton-Yanktonai.
O nome siouxsíux é unha forma abreviada de Nadouessioux, que foi tomada ao francés canadense como Nadoüessioüak a partir dun exónimo anterior da tribo [[ottawa (tribo)|ottawa]]: na·towe·ssiwak, "siouxsíux".
== Divisións sociais ==
{{Artigo principal|Lingua sioux|Lingua lakota|Lingua dakota}}
[[Ficheiro:Chief Bone Necklace-Oglala Lakota-1899 Heyn Photo.jpg|miniatura|Xefe Bone Necklace, un Oglala Lakota da [[Reserva india de Pine Ridge]] (1899).]]
Os siouxsíux comprenden tres grupos lingüísticos estreitamente relacionados:
# '''[[Lingua dakota|Dakota oriental]]''' (tamén coñecido como Santee-Sisseton ou Dakhóta)
#* Yankton (Iháŋktȟuŋwaŋ)
#* Yanktonai (Iháŋktȟuŋwaŋna)
# '''[[Lingua lakota|Lakota]]''' (tamén Lakȟóta, Teton ou Teton SiouxSíux)
As primeiras investigación identificaron a división lingüística en tres pólas dentro da lingua siouxsíux (''Lakota'', ''Dakota'' e ''Nakota'') como dialectos dunha soa lingua, sendo tamén chamados Lakota = Teton, Dakota = Santee-Sisseton e Nakota = Yankton-Yanktonai. Porén, estudos recentes<ref name="PD">{{cita novas|last=Parks |first= D. R.|autor2=DeMallie, R. J.|year=1992|título=Sioux, Assiniboine, and Stoney Dialects: a Classification |journal=Anthropological Linguistics |volume= 34|issue= 1–4 }}</ref> amosa que os Yankton-Yanktonai nunca empregaron o autónimo ''Nakhóta'', senón que pronuncian o seu nome do mesmo modo que os Santee (''Dakȟóta'').
Estes estudos identifican o assiniboine e Stoney como dúas linguas separadas, sendo o siouxsíux a terceira lingua. O siouxsíux ten tres dialectos semellantes: lakota, dakota occidental (Yankton-Yanktonai) e dakota oriental (Santee-Sisseton). Os falantes assiniboine e refírense a si mesmos como ''Nakhóta'' ou ''Nakhóda''.
O termo ''Dakota'' ten sido polos [[antropoloxía|antropoloxistas]] e membros do goberno para referirse a tódolos grupos siouxsíux, dando como resultado nomes como ''Teton Dakota'', ''Santee Dakota'' etc. Isto debeuse principalmente á tradución terxiversada da palabra Ottawa ''SiouxSíux''.
== Activismo no século XX ==
== Véxase tamén ==
{{Commonscat}}
{{Commons|Category:Sioux}}
=== Outros artigos ===
* [[Protestas polo oleoduto Dakota Access]]
| 