Flamenco: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m →Etimoloxía: arranxiño corrector |
Sen resumo de edición |
||
Liña 28:
[[Ficheiro:Sevilla2005Julio 028.jpg|miniatura|"Tablao" flamenco en [[Sevilla]].]]
O '''flamenco''' é un [[xénero musical|estilo]] de [[música]] e [[danza]] propio de [[Andalucía]], [[Estremadura]] e [[Murcia]]. As súas principais facetas son o [[cante flamenco|cante]], o [[toque flamenco|toque]] e o [[baile flamenco|baile]], contando tamén coas súas propias tradicións e normas. Tal e como o coñecemos hoxe en día data do [[século XVIII]], e existe controversia sobre a súa orixe, xa que aínda que existen distintas opinións e vertentes ningunha delas pode ser comprobada de forma histórica. Aínda que o dicionario da RAE asóciao á [[pobo xitano|etnia xitana]],<ref>Véxase a [[drae:flamenco|3.ª acepción do termo ''flamenco'' no Diccionario da Real Academia Española]].</ref> é máis que perceptible a fusión das distintas culturas que coincidiron na Andalucía da época. De todas as hipóteses sobre a súa orixe a tese máis estendida é a que expón a orixe mourisca, e o mestizaxe cultural que por entón se deu en Andalucía: oriúndos, musulmáns, xitanos, casteláns e xudeus; propiciou a súa creación.
O 16 de novembro de [[2010]] a [[Unesco]] declarouno como [[Patrimonio Cultural Inmaterial da Humanidade]]<ref name=patrimonio>{{Cita web|url= http://www.globalflamenco.com/2014/11/16/el-flamenco-un-arte-declarado-patrimonio-inmaterial-de-la-humanidad-por-la-unesco/|título=El flamenco, un arte declarado Patrimonio Inmaterial de la Humanidad por la UNESCO |data= 16 de novembro do 2014 |editor=global flamenco |lingua=castelán |dataacceso= 30 de abril do 2016}}</ref><ref>{{Cita web|url=http://portal.uned.es/pls/portal/docs/PAGE/UNED_MAIN/LAUNIVERSIDAD/UBICACIONES/06/PUBLICACIONES/REVISTA%20DIGITAL%20FACULTAD%20DE%20DERECHO/NUMEROS%20PUBLICADOS/NUMERO%20IV/5_3ER%20ACC%C3%89SIT_DUR%C3%81N%20RUIZ%20JAVIER%20Y%20NAVARRO%20ORTEGA%20ASENSIO.PDF |título=LA PROTECCIÓN JURÍDICA DEL PATRIMONIO CULTURAL INMATERIAL UNIVERSAL DE ESPAÑA Y SUS AUTONOMÍAS. ESPECIAL CONSIDERACIÓN AL FLAMENCO |dataacceso=13 de decembro do 2015 |lingua=es}}</ref> a iniciativa das Comunidades autónomas de Andalucía, Estremadura e Murcia. Ademais é Patrimonio Cultural Inmaterial Etnolóxico Andaluz e está inscrito no Inventario Xeral de Bens Mobles da Rexión de Murcia establecido pola Dirección Xeral de Belas Artes e Bens Culturais.
Liña 39:
* '''Por ser a música dos "fellah min gueir ard", os campesiños mouriscos sen terra''': Segundo o notario e político [[Blas Infante]], o termo "flamenco" provén da expresión [[lingua árabe|andalusí]] ''fellah min gueir ard'' (فلاح من غير أرض), que significa "campesiño sen terra". Segundo el, moitos [[mourisco]]s integráronse nas comunidades xitanas, coas que compartían o seu carácter de minoría étnica á marxe da cultura dominante. Infante supón que nese caldo de cultivo debeu xurdir o cante flamenco, como manifestación da dor que ese pobo sentía pola aniquilación da súa cultura.<ref>INFANTE, Blas.''Orígenes de lo flamenco y secreto del cante jondo''. 1929-1931.</ref> Con todo, Blas Infante non aporta fonte histórica documental algunha que avale esta hipótese e, tendo en conta a férrea defensa que fixo ao longo da súa vida dunha [[reforma agraria]] en Andalucía, que paliase a mísera situación do [[xornaleiro]] andaluz da súa época, esta interpretación parece máis ideolóxica e política que histórica ou musicolóxica. No entanto, o Pai García Barrioso, tamén considera que a orixe da palabra flamenco puidese estar na expresión árabe usada en [[Marrocos]] ''fellah-mangu'', que significa "os cantos dos campesiños".<ref>P. GARCÍA BARRIOSO. ''La música hispanomusulmana en Marruecos''. Larache. 1941.</ref> Así mesmo, Luis Antonio de Vega aporta as expresións ''felahikum'' e ''felah-enkum'', que teñen o mesmo significado.<ref>DE VEGA, Luis Antonio. ''Origen del Flamenco. El baile de los pájaros que se acompañan con sus trinos.''</ref>
* '''Porque a súa orixe está en Flandres''': Outro número de hipótese vinculan a orixe do termo con [[Flandres]]. Segundo [[Felipe Pedrell]] o flamenco chegou a España desde esas terras na época de [[Carlos V, Sacro Emperador Romano-Xermánico|Carlos V]], de aí o seu nome.<ref>PEDRELL, Felipe. ''Cancionero Musical Popular Español''. Tomo II, Apéndice.</ref> Algúns engaden que nos bailes que se organizaron para dar a benvida a devandito monarca aplaudiaselle co grito de ''¡Báilalle ao flamenco!'' Con todo o termo "flamenco" vinculado á música e ao baile xurdiu a mediados do século XIX, varios séculos logo dese feito.
* '''Porque aos [[pobo xitano|xitanos]] coñéceselles tamén como flamencos''': En [[1881]] [[Antonio Machado Álvarez|Demófilo]], no primeiro estudo sobre o flamenco, argumentou que este xénero debe o seu nome a que os seus principais cultivadores, os xitanos, eran coñecidos frecuentemente en [[Andalucía]] baixo dita denominación.<ref>Demófilo engade que os andaluces chamaban "flamencos" aos xitanos en sentido humorístico, pois para nomear "o moreno" ("caló" e "calé" significan "negro") recorrían [[ironía|irónicamente]] ao prototipo de "o louro". Os andaluces, en contrapartida, eran chamados ''gachós'' polos xitanos. MACHADO ÁLVAREZ, Antonio. ''Colección de Cantos flamencos recogidos y anotados por Demófilo''. Sevilla. 1881. Véxase a [[drae:gaché|definición de ''gaché'' no DRAE]].</ref> En 1841 [[George Borrow]] no seu libro ''The Zincali; or Account of the Gypsies in Spain'' (''Os Zíncali: Os xitanos de España'') xa recollera esta denominación popular, o que reforza a argumentación de Demófilo.
{{cita|Xitanos ou exiptanos é o nome dado en España tanto no pasado como no presente aos que en inglés chamamos ''gypsies'', aínda que tamén se lles coñece como "casteláns novos", "xermanos" e "flamencos"; [...] O nome de "flamencos", co que ao presente son coñecidos en diferentes partes de España,[...]<ref>Véxase o [http://www.gutenberg.org/dirs/etext96/zncli10.txt capítulo I de ''The Zincali: an account of the gypsies of Spain'' no Proxecto Gutenberg]</ref>}}
Liña 58:
En [[1783]] [[Carlos III de España|Carlos III]] promulgou unha pragmática que regulaba a situación social dos xitanos. Isto foi un feito transcendental na historia dos xitanos españois que, tras séculos de marxinación e persecucións, viron como a súa situación xurídica melloraba sustancialmente.
Trala [[Guerra de Independencia española]] ([[1808]]-[[1812]]) desenvolveuse na conciencia española un sentimento de orgullo racial, que contrapón ao [[Ilustración|ilustrado]] [[afrancesado]] a forza telúrica do ''[[manolo|majo]]'', arquetipo do individualismo, a graza e o [[casticismo]]. Nese ambiente triunfa a moda [[
=== Os cafés cantantes ===
[[Ficheiro:EMILIO BEAUCHY, Café cantante, hacia 1885, copia a la albúmina.jpg|miniatura| [[Café cantante]], en [[Sevilla]], cara ao ano [[1888]]. Fotografía de [[Emilio Beauchy]].]]
| |||