Vitamina A: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Substitución automática de texto (-biodisponibilidade +biodispoñibilidade) |
m Arranxos varios using AWB |
||
Liña 6:
Nos alimentos está presente sempre en forma de vitamina preformada ou de provitamina que, no noso organismo, se transformarán en vitamina.
* Nos '''alimentos de orixe animal''' ([[fígado]], [[Ovo (alimento)|ovos]] e [[leite|produtos lácteos]], como dixemos) está en forma de ésteres del retinol.
* Nos '''alimentos de orixe vexetal''' ([[cenoria]]s, [[espinaca]]s etc.) está en forma de [[caroteno]]ides, sobre todo como '''[[beta-caroteno|β-caroteno]]'''. O metabolismo destas substancias pode dar lugar, segundo a fonte e o mecanismo químico de transformación –hidrólise ou oxidación-, a retinol, a retinal (tamén chamado retineno, retinaldehido ou aldehido de vitamina A) ou a ácido retinoico.
A vitamina A foi a primeira vitamina descuberta, en [[1913]]. Os investigadores [[Elmer McCallum]] e [[Marguerite Davis]], da Universidad de Wisconsin-Madison, conseguiron demostrar que, para conseguir un crecemento normal en [[rata]]s, era necesario suplementa-la dieta experimental (formulada con [[principio inmediato|principios inmediatos]] puros) cun “factor liposoluble A”, que achegaban engadindo [[manteiga]] ou aceite de fígado de [[bacallau]], e un “factor liposoluble B”, que achegaban con sementes de [[trigo]]. Descoñecendo completamente a posible composición dos nutrintes que puideran conter eses suplementos, escolleron as primeiras letras do alfabeto para nomealos.
Liña 12:
Fue sintetizada no laboratorio en [[1947]] polos químicos holandeses David Adriaan van Dorp e Jozef Ferdinand Arens.
A efectos de análises de alimentos ou de necesidades recomendadas na dieta ([[RDA]], ''Recomendated Dietary Allowances''), a actividade vitamínica A medíase en ''Unidades Internacionais'' (UI) pero, actualmente, úsase o ''Equivalente Retinol'' (ER), tendo en conta que o retinol se absorbe mellor e ten máis actividade que os carotenoides. Así, 1 ER equivale a 1 μg de retinol, a 12 μg de beta-caroteno ou a 24 μg doutros carotenoides.
== Funcións biolóxicas ==
Liña 34:
== Alimentos que a conteñen ==
A vitamina A contida nos alimentos que inxerimos nunha [[dieta]] suficiente e variada abonda para cubri-las nosas necesidades diarias, non sendo recomendable a súa suplementación en forma de [[fármaco]] illado, salvo en casos especiais e baixo vixilancia [[medicina|médica]].
Hai dúas orixes de vitamina A na dieta. As formas activas, dispoñibles directamente polo organismo, proceden de alimentos de orixe animal, entre os que destacan o [[leite]] e os seus [[produtos lácteos|derivados]] ([[manteiga]] e [[queixo|queixos graxos]]), o [[fígado]] (de vacún, porco, polo, pavo ou peixes) e mailos [[Ovo (alimento)|ovos]] (concretamente, a xema). Porén, cómpre ter presente que todos estes alimentos, excepto o leite descremado enriquecido con vitamina A, presentan o inconveniente de ter un alto contido en [[graxa|graxas saturadas]] e [[colesterol]].
Liña 47:
</gallery>
A [[biotecnoloxía]] está desenvolvendo desde [[2001]] un [[arroz]] [[OMG|modificado xeneticamente]] para alcanzar altas concentracións de β-caroteno <ref>
== [[Avitaminose]] ==
Liña 72:
As autoridades sanitarias recomendan non supera-lo límite duns 3.000 μg diarios (ó redor de 10.000 UI).
En [[xaneiro]] de [[1913]], o explorador suízo [[Xavier Guillaume Mertz]] morreu por intoxicación aguda por consumo de vitamina A ó quedar perdido nos xeos [[Antártida|antárticos]] e ter que recorrer a come-los [[can]]s que tiraban da súa [[zorra]]. Foi a primeira morte documentada por hipervitaminose A <ref>
O consumo excesivo de carotenoides en alimentos vexetais non ten os graves efectos citados no caso da vitamina preformada en alimentos animais, pero pode dar lugar a carotinemia (tamén chamada xantemia e pseudoictericia), e que consiste na pigmentación amarelada da pel. Algúns estudos asóciano un aumento de [[cancro]] de [[pulmón]] en homes [[tabaco|fumadores]], cun efecto contrario en non fumadores.
Igualmente, o consumo excesivo de vitamina A preformada durante os primeiros meses do embarazo asóciase con malformacións no neonato <ref>
{{Vitaminas}}
| |||