Desnitrificación: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Cambio o modelo: Cite journal
m Arranxos varios using AWB
Liña 2:
A '''desnitrificación''' é un proceso [[metabolismo|metabólico]] realizado por [[microorganismo]]s que usa o [[nitrato]] como [[aceptor terminal de electróns]] en condicións [[anoxia|anóxicas]] (ausencia de [[oxíxeno molecular|oxíxeno]]) principalmente, no cal os [[nitrato]]s [[oxidorredución|redúcense]] orixinando [[nitróxeno gas]]. Isto ocorre en etapas sucesivas [[catalizador|catalizadas]] por sistemas [[encima|encimáticos]] diferentes, nas que aparecen como produtos intermedios [[nitrito]]s, [[óxido nítrico]] e [[óxido nitroso]]. É un proceso respiratorio que forma parte do [[ciclo do nitróxeno]] e pode aplicarse ao tratamento de augas. As reaccións implicadas na desnitrificación poden producir o gas N<sub>2</sub>O, que é un gas de [[efecto invernadoiro]].
 
Realízana exclusivamente certos [[microorganismo]]s, entre os que salientan ''[[Alcaligenes]]'', ''[[Paracoccus]]'', ''[[Pseudomonas]]'', ''[[Thiobacillus]]'', ''[[Rhizobium]]'', e ''[[Thiosphaera]]'', entre outros. <ref>Carlson, C. A., and J. L. Ingraham. 1983. Comparison of denitrification by ''Pseudomonas stutzeri'', ''Pseudomonas aeruginosa'', and ''Paracoccus denitrificans''. Appl. Environ. Microbiol. 45:1247-1253.</ref> <ref>Baalsrud, K., and K. S. Baalsrud. 1954. Studies on ''Thiobacillus denitrificans''. Archives of Microbiology 20:34-62.</ref> Os desnitrificantes están presentes en todos os principais grupos filoxenéticos de bacterias. A maioría son especies heterótrofas, pero tamén hai algunhas autótrofas, como ''[[Thiobacillus denitrificans]]''<ref name="Zumft, W 1997">Zumft, W. 1997. Cell biology and molecular basis of denitrification. Microbiol. Mol. Biol. Rev. 61:533-616.</ref> Xeralmente intervén no proceso máis dunha especie de bacterias para conseguir a total redución do nitrato a nitróxeno gas, e identificouse máis dunha vía encimática para esta redución.<ref>Atlas, R.M., Barthas, R. Microbial Ecology: Fundamentals and Applications. 3rd Ed. Benjamin-Cummings Publishing. ISBN 0-8053-0653-6</ref>
 
A redución directa de nitrato a [[amonio]], proceso chamado '''redución disimilatoria do nitrato a amonio''' ou '''DNRA''',<ref>An, S., and W. S. Gardner. 2002. Dissimilatory nitrate reduction to ammonium (DNRA) as a nitrogen link, versus denitrification as a sink in a shallow estuary (Laguna Madre/Baffin Bay, Texas). Marine Ecology Progress Series 237:41-50.</ref> é tamén posible para os organismos que teñen o [[xene]] nrf.<ref>Spanning, R., M. Delgado, and D. Richardson. 2005. "It is possible to encounter DNRA when your source of carbon is a fermentable substrate, as glucose, so if you wanna avoid DNRA use a non fermentable substrate. The Nitrogen Cycle: Denitrification and its Relationship to N2 Fixation, p. 277-342."</ref> Esta é unha forma menos común de desnitrificación que se dá na maioría dos ecosistemas. Outros xenes presentes en microorganismos desnitrificantes son o ''nir'' (da nitrito redutase) e o ''nos'' (da óxido nitroso redutase) entre outros;<ref> name="Zumft, W. 1997. Cell biology and molecular basis of denitrification. Microbiol. Mol. Biol. Rev. 61:533-616.<"/ref> organismos que se identificaron como posuidores destes xenes son, por exemplo, ''Alcaligenes faecalis'', ''Alcaligenes xylosoxidans'', moitas especies de ''Pseudomonas'', ''Bradyrhizobium japonicum'', e ''Blastobacter denitrificans''.<ref>Liu, X., S. M. Tiquia, G. Holguin, L. Wu, S. C. Nold, A. H. Devol, K. Luo, A. V. Palumbo, J. M. Tiedje, and J. Zhou. 2003. Molecular Diversity of Denitrifying Genes in Continental Margin Sediments within the Oxygen-Deficient Zone off the Pacific Coast of Mexico. Appl. Environ. Microbiol. 69:3549-3560</ref>
 
A desnitrificación ten lugar en condicións especiais tanto en [[ecosistema]]s terrestres coma mariños.<ref>Seitzinger, S., J. A. Harrison, J. K. Bohlke, A. F. Bouwman, R. Lowrance, B. Peterson, C. Tobias, and G. V. Drecht. 2006. Denitrification Across Landscapes and Waterscapes: A Synthesis. Ecological Applications 16:2064-2090.</ref> En xeral, ocorre onde o [[oxíxeno molecular|oxíxeno]], que é un aceptor de electróns máis favorable, está moi diminuído e as bacterias utilizan o nitrato como un aceptor de electróns substituto. Debido á alta concentración de oxíxeno da nosa atmosfera, a desnitrificación só ten lugar en ambientes anóxicos nos que o consumo de oxíxeno excede á súa dispoñibilidade e onde están presentes suficientes cantidades de nitrato. Estes ambientes poden ser certos [[solo]]s<ref>{{Cita publicación periódica |last=Scaglia |first=J. |last2=Lensi |first2=R. |last3=Chalamet |first3=A. |year=1985 |title=Relationship between photosynthesis and denitrification in planted soil |journal=Plant and Soil |volume=84 |issue=1 |pages=37–43 |doi=10.1007/BF02197865}}</ref> [[augas subterráneas]],<ref>{{Cita publicación periódica |last=Korom |first=Scott F. |year=1992 |title=Natural Denitrification in the Saturated Zone: A Review |journal=Water Resources Research |volume=28 |issue=6 |pages=1657–1668 |doi=10.1029/92WR00252 |bibcode=1992WRR....28.1657K}}</ref> [[zonas húmidas]], campos [[petróleo|petrolíferos]],<ref> Cornish Shartau, S. L.; Yurkiw, M.; Lin, S.; Grigoryan, A. A.; Lambo, A.; Park, H. S.; Lomans, B. P.; Van Der Biezen, E.; Jetten, M. S. M.; Voordouw, G. (2010). "Ammonium Concentrations in Produced Waters from a Mesothermic Oil Field Subjected to Nitrate Injection Decrease through Formation of Denitrifying Biomass and Anammox Activity". Applied and Environmental Microbiology 76 (15): 4977–4987. doi:10.1128/AEM.00596-10. PMC 2916462. PMID 20562276.</ref> partes pouco ventiladas do océano e os sedimentos do leito do mar.
 
== Principio básico da desnitrificación ==
Existen máis de 50 xéneros de bacterias que poden levar a cabo a desnitrificación.<ref>Delwiche CC. 1982. Denitrification, Nitrification and Atmospheric Nitrous Oxide. edition F, editor. New York, USA: John Wiley & Sons, Inc</ref> A capacidade desnitrificante tamén se encontrou en arqueas e fungos.<ref>Zumft WG. 1997. Cell biology and molecular basis of denitrification. Microbiology and Molecular Biology Reviews 61(4):533-+.</ref><ref>Thorndycroft FH, Butland G, Richardson DJ, Watmough NJ. 2007. A new assay for nitric oxide reductase reveals two conserved glutamate residues form the entrance to a proton-conducting channel in the bacterial enzyme. Biochemical Journal 401:111-119.</ref> Os xéneros de bacterias desnitrificantes máis habituais son: ''Alcaligenes'', ''Paracoccus'', ''Pseudomonas'', ''Thiobacillus'', ''Rhizobium'', ''Thiosphaera'', entre outros. A maioría das bacterias desnitrificantes son [[heterótrodo|heterótrofas]], pero algunhas poden crecer autotroficamente con hidróxeno (H<sub>2</sub>) e dióxido de carbono, con compostos sulfurados reducidos, ou con compostos de arsénico reducidos, entre outros.<ref name="Ahn YH 2006">Ahn YH. 2006. Sustainable nitrogen elimination biotechnologies: A review. Process Biochemistry 41(8):1709-1721.</ref> Ademais, téñense informes de que a desnitrificación se pode levar a cabo aerobicamente, como, por exemplo, no caso de ''[[Magnetospirillum]]'' ''[[Magnetospirillum magnetotacticum|magnetotacticum]]'', que consome O<sub>2</sub> mentres desnitrifica.<ref>Bazylinski DA, Blakemore RP. 1983. Denitrification and Assimilatory Nitrate Reduction in Aquaspirillum-Magnetotacticum. Applied and Environmental Microbiology 46(5):1118-1124.</ref> A desnitrificación é un proceso que usa o [[nitrato]] como aceptor terminal de [[electrón]]s en condicións [[anoxia|anóxicas]] (ausencia de [[oxíxeno (molecular)|oxíxeno]]) principalmente. O proceso de redución de nitratos ata nitróxeno gas ocorre en etapas seriais, [[catalizador|catalizadas]] por sistemas [[encima|encimáticos]] diferentes, e orixínanse como produtos intermedios [[nitrito]]s, [[óxido nítrico]] e [[óxido nitroso]]:
 
<center>NO<sub>3</sub><sup>-</sup> →
Liña 18:
O maior problema da desnitrificación biolóxica é a contaminación potencial da agua tratada con bacterias: fonte de carbono residual (desnitrificación heterótrofa) e a posibilidade de formación de [[nitrito]]s, o cal fai necesario un post-tratamento. Actualmente, os procesos desenvolvidos para a desnitrificación biolóxica son diversos usando distintos substratos e diferentes configuracións de reactores. Pero hai que salientr que practicamente a totalidade dos sistemas de desnitrificación desenvolvidos se basean na desnitrificación heterótrofa e coñécese pouco e está pouco desenvolvida a desnitrificación autótrofa.
 
''(Ademais da desnitrificación, outro proceso que produce N<sub>2</sub> a partir de compostos nitroxenados, concretamente de amonio (NH<sub>4</sub><sup>+</sup>) e nitrito (NO<sub>2</sub><sup>-</sup>), en condicións anaeróbicas é o proceso [[anammox]], que realizan bacterias do filo [[Planctomycetes]]''.
 
''Globalmente: :NH<sub>4</sub><sup>+</sup> + NO<sub>2</sub><sup>−</sup> → N<sub>2</sub> + 2H<sub>2</sub>O.)''
Liña 25:
A desnitrificación heterótrofa pode aplicarse ao [[tratamento de augas residuais]]. A desnitrificación heterótrofa é un proceso biolóxico de redución do nitrato presente nas [[augas residuais]] a nitróxeno molecular en condicións anóxicas pola acción de [[bacterias]] heterótrofas (''[[Pseudomonas]], [[Paraccocus]], [[Alcaligenes]], [[Thiobacillus]], [[Bacillus]]''), que usan un substrato orgánico como fonte de carbono e enerxía.
 
No proceso de desnitrificación existe ademais a posibilidade de acumulación de intermediarios (NO<sub>2</sub><sup>–</sup>, N<sub>2</sub>O, NO) debido ao tipo e concentración do substrato empregado ou ás condicións de operación (temperatura, [[pH]], tempo de residencia hidráulico, tempo de retención celular). Baseándose nisto, para que a transformación acabe en N<sub>2</sub>, deberán controlarse as condicións ambientais como o nivel de O<sub>2</sub> disolvido, a fonte de carbono orgánico, a concentración de nitratos, a relación C/N, a dispoñibilidade de [[fósforo (elemento)|fósforo]], pH, temperatura e a posible presenza de tóxicos.<ref> (Cervantes et al., 1999; Moratalla, 1997)</ref>
 
Unha das reaccións tipo que implica unha desnitrificación heterótrofa podería ser a da oxidación do [[ácido acético]]:
Liña 36:
 
== Desnitrificación autotrofa ==
Algunhas [[bacterias]] desnitrificantes son quimiolitoautótrofas e poden oxidar compostos inorgánicos de [[xofre]] como ácido sulfhídrico (H<sub>2</sub>S), xofre elemental (S<sup>0</sup>), tiosulfato (S<sub>2</sub>O<sub>3</sub>2<sup>-</sup>) ou sulfito (SO<sub>3</sub><sup>2-</sup>) anaerobicamente a costa da redución do nitrato.<ref>(Kuenen et al.1992)</ref> Entre elas hai só dous autótrofos obrigados coñecidos que crezan a pHs neutros: ''Thiobacillus denitrificans'' e ''Thiomicrospira denitrificans'',<ref>(Schedel y Truper, 1980; Kuenen et al.1992; Timmer-Ten Hoor, 1975)</ref> que poden levar a cabo a sulfoxidación en condicións aeróbicas ou anóxicas. Recentemente illouse ''Thioalkalivibrio denitrificans'', un autótrofo, oxidador de xofre, que pode crecer anaerobicamente usando nitrito como aceptor de electróns a pH básico<ref> (Sorokin, D.Y., 2001).</ref>
 
As vantaxes deste proceso respecto á heterotrofia no tratamento de augas son varias. No tratamento de augas residuais evita ter que engadir [[materia orgánica]], reducíndose así os custos, e para o tratamento de [[Auga potable|augas potables]], evita o carbono residual no efluente, xa que reduce o risco de sobrecrecemento nos sistemas a tratar e de desinfección da zona polos produtos producidos debido a que os organismos autotrófos crecen máis a modo e producen menos [[biomasa]], coa conseguinte formación de menos produtos celulares.<ref>( K.S.Haugen.2002)</ref> Ademais, os organismos autótrofos están mellor adaptados para o tratamento de augas subterráneas porque crecen a baixas concentracións de compostos orgánicos biodegradables. Tamén posúen un grande interese comercial e desde o punto de vista da biotecnoloxía ambiental, porque é un dos poucos exemplos nos que poden oxidarse bioloxicamente compostos reducidos do xofre (sulfoxidación) en ausencia de oxíxeno elemental. Pero a principal vantaxe deste proceso é a aparición da desnitrificación acoplada á oxidación de compostos reducidos do xofre, combinando a eliminación simultánea de dous tipos de contaminantes, os nitratos e os compostos reducidos do xofre (ecuación 2), tendo así grande interese polas súas aplicacións biotecnolóxicas.
Liña 43:
 
=== Temperatura ===
De acordo coa literatura, os microorganismos desnitrificantes presentan actividade entre 5 e 75&nbsp;°C.<ref name="Knowles R 1982">Knowles R. 1982. Denitrification. Microbiological Reviews 46(1):43-70.</ref> Viuse que non existe un cambio significativo na actividade desnitrificante entre 20 e 30&nbsp;°C con consorcios que proveñen de plantas de [[tratamento de aguas residuais]].<ref>enze M. 1991. C`pabilities of Biological Nitrogen Removal Processes from Waste-Water. Water Science and Technology 23(4-6):669-679.</ref>
 
=== PH ===
O pH óptimo para a desnitrificación está entre 7 e 8.<ref> name="Ahn YH. 2006. Sustainable nitrogen elimination biotechnologies: A review. Process Biochemistry 41(8):1709-1721.<"/ref><ref name=Cervntes>Cervantes-Carrillo F, Pérez J, Gómez J. 2000. Avances en la eliminación biológica del nitrógeno de las aguas residuales. México, D. F.: Revista Latinoamericana de Microbiología. p 73-82.</ref> A valores de pH por debaixo de 6, inhíbese o encima óxido nitroso redutase e acumúlase óxido nitroso.<ref name="Knowles R 1982"/><ref>Delwiche CC, Bryan BA. 1976. Denitrification. Annual Review of Microbiology 30:241-262. Einsle O, Kroneck PMH. 2004. Structural basis of denitrification. Biological Chemistry 385(10):875-883.</ref><ref>Knowles R. 1982. Denitrification. Microbiological Reviews 46(1):43-70.</ref> Na revisión de Cervantes-Carrillo et al. (2000)<ref>Cervantes-Carrillo F, Pérez J, Gómez J. 2000. Avances en la eliminación biológica del nitrógeno de las aguas residuales. México, D. F.: Revista Latinoamericana de Microbiología. p 73-82.<name="Cervntes"/ref> infórmase que en cultivos continuos non se observa ningunha acumulación de intermediarios a pH de 6 a 9, pero o proceso é inhibido na súa totalidade a pH 5.
 
=== Oxíxeno ===
Asúmese en xeral que o encima óxido nitroso redutase (Nos) é o encima cunha maior sensibilidade á presenza de oxíxeno. En xeral os encimas redutases son inmediata ou gradualmente inactivados pola presenza de oxíxeno. A principal razón da sensibilidade da desnitrificación á presenza de oxíxeno é a competición por electróns, xa que o oxíxeno é un aceptor de electróns termodinamicamente máis favorable que o nitrato.<ref name="Cuervo-López F 2009">Cuervo-López F, Martínez Hernández S, Texier AC, Gómez J. 2009. Denitrification for Wastewater Treatment. In: Cervantes F, editor. Environmental Technologies to Treat Nitrogen Pollution, Principles and Engineering: IWA Publishing.</ref>
 
=== Fonte doadora de electróns ===
A capacidade que teñen os compostos orgánicos de doar electróns é un dos factores máis importantes que controlan a actividade heterotrófica e, por tanto, a actividade desnitrificante heterotrófica. Existe unha grande variedade de compostos que poden ser usados para levar a cabo a desnitrificación en augas residuais. Os principais doadores de electróns utilizados son o metanol, o etanol, a glicosa, o acetato, o [[ácido aspártico]] e o [[ácido fórmico]], entre outros.<ref>Mateju V, Cizinska S, Krejci J, Janoch T. 1992. Biological Water Denitrification - A Review. Enzyme and Microbial Technology 14(3):170-183.</ref> Isto non implica que soamente sexan usados substratos doadamente degradables polos microorganismos que levan a cabo a desnitrificación. Existen informes de desnitrificación con compostos como [[hidrocarburo]]s, materia orgánica complexa, [[glicol]], [[composto aromático|compostos aromáticos]] e [[celulosa]].<ref> name="Ahn YH. 2006. Sustainable nitrogen elimination biotechnologies: A review. Process Biochemistry 41(8):1709-1721.<"/ref><ref>Thalasso F, Vallecillo A, GarciaEncina P, FdzPolanco F. 1997. The use of methane as a sole carbon source for wastewater denitrification. Water Research 31(1):55-60.</ref><ref>Davidsson TE, Leonardson LG. 1996. Effects of nitrate and organic carbon additions on denitrification in two artificially flooded soils. Ecological Engineering 7(2):139-149.</ref><ref>Mokhayeri Y, Nichols A, Murthy S, Riffat R, Dold P, Takacs I. 2006. Examining the influence of substrates and temperature on maximum specific growth rate of denitrifiers. Water Science and Technology 54(8):155-162.</ref> Porén, para compostos pouco asimilables como os hidrocarburos e especialmente os compostos aromáticos, as velocidades de consumo destes compostos son o paso limitante na desnitrificación.<ref> name="Cuervo-López F, Martínez Hernández S, Texier AC, Gómez J. 2009. Denitrification for Wastewater Treatment. In: Cervantes F, editor. Environmental Technologies to Treat Nitrogen Pollution, Principles and Engineering: IWA Publishing.<"/ref>
Outro grupo de microorganismos desnitrificantes, os autótrofos, utilizan compostos inorgánicos como sulfuro, hidróxeno, amonio para reducir nitratos.<ref>Madigan MT, Martinko JM, Parker J. 2004. Brock, Biología de los Microorganismos. Edición D, editor. Décima Edición ed. Madrid, España: Pearson Educación, S. A., Madrid, 2004. 1011 p.</ref> O rendemento enerxético é menor que cos compostos orgánicos, pero os microorganismos presentan unha grande adaptabilidade dependendo das condicións ambientais dos ecosistemas.<ref>Conrad R. 1996. Soil microorganisms as controllers of atmospheric trace gases (H-2, CO, CH4, OCS, N2O, and NO). Microbiological Reviews 60(4):609-+.</ref>
 
Liña 66:
* Estimulación, mediante adición de nitratos, da degradación biolóxica do ácido sulfhídrico en salmoiras de campos petrolíferos, que reduce os problemas asociados á súa toxicidade, corrosividade e tendencia a formar compostos de metais insolubles de xofre.<ref>(Jenneman et al., 1999, Reinsel et al., 1996)</ref>
* Tratamento do [[biogás]] ou [[gas natura]]l para eliminar o ácido sulfhídrico presente.<ref>(Kleerebezem and Mendez, 2002).</ref>
* Eliminación simultánea de N e S no tratamento de augas residuais mediante recirculación dos nitratos resultantes da fase de nitrificación, a unha fase anaerobia, reducindo os nitratos e oxidando os sulfuros, obtendo un dobre beneficio nunha soa etapa.<ref>(Gommers et al, 1988, Reyes- Avila et al, 2004, Sierra- Álvarez et al., 2005)</ref> Esta aproximación non é só teórica e xa se ensaiou para tratar os efluentes de produción de [[lévedo]]s.<ref> (Gommers, 1988), aguas residuales urbanas(Yang, X.S., 1993) e mesmo ten posible aplicación a augas potables (Flere, J.M., and T.C.Zhang, 1999).</ref>
* Eliminación de nitratos da auga potable (Darbi et al, 2003) e auga residual (Gommers et al, 1988, Nugroho et al, 2002, Am et al, 2005) usando S<sup>0</sup>.
* Eliminación de nitrato de augas subterráneas mediante a inserción de [[membrana semipermeable|membranas]] con hidróxeno e dióxido de carbono (KSHaugen. 2002), ou usando un leito mixto con sulfuro e gránulos de [[calcita]] en proporción de volume 1:1 con ''Thiobacillus denitrificans''.<ref> (Van der Hoek et al., 1992)</ref>
 
En estudos realizados sobre a cinética da desnitrificación quimiolitótrofa viuse que a taxa de desnitrificación e sulfoxidación depende fortemente da fonte de xofre inorgánica usada como dador de electróns, comprobándose que é mellor o tiosulfato, seguido do sulfhídrico e por último o xofre elemental.(Beristan-Cardoso, 2006).