Valladolid: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
engado control de autoridades |
m Arranxos varios using AWB |
||
Liña 52:
== Xeografía ==
Valladolid está situada no centro da Submeseta setentrional, cunha altura media de 698 m, e hidrograficamente encóntrase emprazada na cunca do [[río Douro|Douro]]. O relevo valisoletano está conformado por unha chaira, interrompida por pequenas series de outeiros, como o ''Cerro de San Cristóbal'', a poucos quilómetros da capital. As coordenadas da cidade son 41°38′ N e 4°43′ O.
=== Hidrografía ===
Liña 64:
Posuía unha poboación de 319.943 habitantes ([[Instituto Nacional de Estadística de España|INE]], [[2006]]).
Nos últimos anos a cidade de Valladolid perdeu poboación en favor da súa área periurbana, onde proliferan novas zonas residenciais. Esta área metropolitana conta con 400.110 habitantes, sendo a 19ª de España en poboación. O encarecemento da vivenda na capital, a falla dunha política adecuada de planeamento urbano e, o acrecentamento dos problemas asociados ao tráfico rodado, provocaron cambios residenciais de carácter centrífugo:
;Evolución demográfica de Valladolid desde [[1842]]
Liña 126 ⟶ 125:
</timeline>
:<small>Fonte: [[Instituto Nacional de Estadística (España)|INE]]</small><ref>INEbase. Variaciones intercensales. Alteraciones dos municipios nos censos de población desde 1842. En línea: http://www.ine.es/intercensal/ Consultado 17-06-2011. Cando disponse do dato de poboación tomase a cifra máis alta.</ref>
<small>Nota: Nos censos de [[1857]] e [[1960]] increméntase o término da cidade xa que incorpora a La Overuela e Puente Duero, respectivamente. </small>
Liña 175 ⟶ 174:
[[Ficheiro:Bases fuera.jpg|miniatura|250px|Valladolid nos primeiros anos da democracia]]
=== Século XX ===
A poboación recibiu a instauración da [[Segunda República Española|Segunda República]] en 1931. O [[4 de marzo]] de [[1934]], a fusión de [[Falange Española]] (o partido de [[José Antonio Primo de Rivera]]) e as [[JONS]] (de [[Onésimo Redondo]]) levouse a cabo nun acto celebrado no Teatro Calderón da cidade.
Despois do [[Alzamento nacional]] do [[18 de xullo]] de [[1936]], Valladolid quedou en mans dos militares rebeldes, bando no que permanecerá ata o final da guerra en 1939. Durante a guerra a cidade foi bombardeada pola aviación republicana o 19 de xaneiro de 1938. Dous días máis tarde, os franquistas responderon con un violento raid sobre [[Barcelona]], que produciu 150 mortos e 500 feridos entre a poboación civil.
Liña 184 ⟶ 183:
Valladolid conta con dúas universidades:
* '''[[Universidade de Valladolid]]''', fundada no século XII, é unha das máis antigas de España e de grande prestixio. É unha universidade pública que presenta distintas facultades e campus, repartidos pola cidade. Ademais dispón de [[campus]] en outras 3 provincias de Castela e León: [[Palencia]], [[Soria]] e [[Segovia]].
Os seus máis de '''30.000 alumnos''' repártense en '''25 centros''', atendidos por máis de '''2.000 profesores''' e '''1.000 "PAS"''' (Personal de Administración e Servizos).
Ofrece, ademais dos 25 centros, dunha serie de edificios administrativos, como por exemplo o [[Universidad de Valladolid#Palacio de Santa Cruz|Palacio de Santa Cruz]], onde se sitúa o reitorado ou a [[Casa do Estudante]], onde están o resto de servizos administrativos. O [[CTI (Centro de Tecnologías de la Información)]] albérgase no edificio da Residencia Universitaria Alfonso VIII, ao lado da [[Facultade de Ciencias]].
* '''[[Universidade Europea Miguel de Cervantes]]''', é unha universidade privada de recente creación.
Na actualidade ofrece 11 titulacións que se imparten en catro facultades:
* Facultade de Ciencias Humanas e da Información.
Liña 213 ⟶ 212:
* '''Museo de Ciencias Naturais'''. Conta con 5.102 pezas distribuídas por unhas quince salas, conformadas con criterios esencialmente científicos e pedagóxicos. Hai coleccións de [[Ciencias Naturais]], [[Botánica]], [[Zooloxía]] e [[Xeoloxía]].
* '''Museo da Academia de Cabalaría'''. Creado a partir de 1976, mercé a iniciativa de varios profesores da Academia. Exhíbense pinturas, como o impresionante cadro da [[Batalla de Treviño]], debido a [[Víctor Morelli]], ou o retrato ecuestre de [[Afonso XIII]], pintado por [[Román Novarro]]. Tamén podemos contemplar armas brancas e de fogo, pinturas, miniaturas militares, uniformes, monturas etc.
* '''MUVA-Museo da [[Universidade de Valladolid]]'''. A colección permanente mostra múltiples obxectos relacionados con a Historia da Universidade valisoletana e co seu rico patrimonio móbel e documentar, tales como [[códice]]s, instrumental oftalmolóxico e anatómico, monetarios romanos e outras valiosas mostras arqueolóxicas, obxectos relixiosos, bulas e autorizacións para a impartición de estudos superiores etc., e máis unha mostra da [[pinacoteca]] da Universidade de Valladolid.
* '''IOBA-Museo de Oftalmoloxía Doctor Saracíbar'''. O museo de Oftalmoloxía do IOBA (Instituto Universitario de Oftalmología Aplicada) da Universidade de Valladolid foi creado en 1995 e leva o nome do Dr. [[José María Saracíbar]], oftalmólogo valisoletano que doou grande parte do material exposto. Reúne materiais diversos de [[Oftalmoloxía]] desde fins do séculoo XIX.
* '''Museo de Santa Isabel'''. Expón diversas obras de arte, destacando dous lenzos de [[Diego Valentín Díaz]], a ''Inmaculada'' de [[Felipe Gil de Mena]] e máis pinturas de mediados do [[século XVII]].
Liña 221 ⟶ 220:
* A '''[[Casa de Cervantes (Valladolid)|Casa-Museo de Cervantes]]'''. Está sita no edificio que ocupou o escritor durante a súa estada en Valladolid, entre os anos [[1604]] e [[1606]], que coincidiu coa publicación da primeira edición de [[El Quijote]], en [[1605]]. No seu interior tentouse recrear o ambiente que puido respirar o escritor nunha casa discretamente decorada, consonte as posibilidades dun [[fidalgo]] español do [[século XVII]].
* A '''casa de [[José Zorrilla|Zorrilla]]'''. Sitúase na casa natal do poeta nacido o [[21 de febreiro]] de [[1817]], e onde transcorreu a súa primeira infancia; así como a súa estadía esporádica noutras etapas da súa vida, como a que coincide co seu regreso de [[México]] en [[1866]].
* A '''Casa-Museo de [[Cristovo Colón|Colón]]'''. Está situada na ''Calle de Colón'', e foi erguida en [[1968]], en lembranza do Almirante da Mar Océana, para albergar un museo dedicado na súa memoria.
=== Lugares emblemáticos ===
| |||