Cualedro: Diferenzas entre revisións

Está integrado na comarca de [[Comarca de Verín|Verín-Monterrei]] e pertence ao Partido Xudicial de Verín e á [[diocese de Ourense]]. Abarca unha superficie de 117,5  km². A capital é a vila de Cualedro, na parroquia homónima, sita a 840 m sobre o nivel do mar. O termo municipal de Cualedro, segundo o [[nomenclátor]] de 1996, ten un total de vinte entidades singulares de poboación agrupadas en dez parroquias, sendo practicamente inexistentes os asentamentos dispersos.

Segundo o Padrón Municipal de Habitantes a 31 de decembro do [[2002]], a poboación de dereito de Cualedro ascende a 2.452 habitantes. Esta poboación repártese nun territorio de 117,6  km², o que supón unha densidade media de 20,85 hab./km².

No concello de Cualedro a estrutura de poboación por sexos aparece equilibrada, cunha pequena vantaxe dos homes fronte ás mulleres. O número de homes en 2002 era de 1.236, o que representa sobre o total un 50,4 %, mentres que o número de mulleres foi de 1.216, o que supón unha porcentaxe do 49,6 %. Esta pequena diferenza vaise incrementando se analizamos a porcentaxe de poboación feminina e masculina por tramos de idade, chegando a acadar algo máis de 12 puntos porcentuais cando chegamos á poboación da 4ª idade. Isto débese a que a taxa de mortalidade masculina é máis alta e non é atribuíble á emigración porque nesta zona, igual ca noutras do interior, e a diferenza da costa, o proceso afectou a ambos sexos. Co avellentamento progresivo da poboación o máis probable é que esta relación se inverta a medio prazo, xa que as mulleres son máis lonxevas.

Os núcleos de Cualedro contan cunha rede completa municipal de saneamento; son independentes en cada núcleo e unitarias (saneamento e pluviais xuntas). Nos tramos novos que o Concello está executando (A Xironda, Rebordondo etc.) a rede é separativa. O sistema é antigo, con posibles problemas de estanquidade. Os materiais, dependendo da data de colocación, son fibrocemento e formigón; o seu diámetro, totalmente insuficiente, é de 30  cm. Como sucede coa rede de abastecemento, os elementos de control e os sumidoiros aparecen nalgúns núcleos cubertos de asfalto, con evidentes problemas de inaccesibilidade.

No transcurso do s. XX o rural entra en crise e comeza un proceso de despoboamento e deterioro económico, agravado pola falta de servizos e comunicacións axeitadas. Na segunda metade do século comezan as obras para vertebrar o país. As estradas xerais redimensiónanse e cualifícanse. Este proceso continúa hoxe, completándose a rede viaria (actualmente, [[Plan Director de Infraestruturas de Galicia 2001-2010]]). A rede de estradas está, en xeral, en bo estado e ben dimensionada, aparecendo como punto de oportunidade o no A-52–N-525, en Lamas, por dous motivos: a A-52 como corredor de conexión entre [[Vigo]] ([[porto de Vigo|porto]], [[aeroporto de Peinador|aeroporto]]) e a Meseta; e a inadecuación dos enlaces coas estradas de Verín fai que sexa más cómodo acceder a Verín na saída de Cualedro e a través da N-525 (15  km). Semella un lugar idóneo para colocar unha área de servizo. Por outra banda, a conexión con Portugal a través da CV-315 (Cualedro–A Xironda) é outro punto de oportunidade: reforzar a conexión e interrelación transfronteiriza, recuperando un fluxo tradicional histórico.

No núcleo urbano de Cualedro a vivenda tradicional representa o 30 % do total, fronte ao 50 % no total do concello. O núcleo tradicional de Cualedro ten unha dinámica moi semellante á dos demais núcleos rurais; as expansións urbanas que se xeraron arredor afectaron levemente ao desenvolvemento do conxunto tradicional. Apréciase un lixeiro aumento na tendencia negativa: maior abandono e menor rehabilitación. As vivendas abandonadas e en ruínas supoñen o 30 % das vivendas tradicionais, e no conxunto do Municipio alcanzan o 24,5 %. Respecto á rehabilitación de vivenda, no solo urbano realizáronse nun 9 % das vivendas tradicionais, mentres que no conxunto do municipio chegaron ao 17 %. A substitución de vivenda no conxunto tradicional é tamén lixeiramente superior: un 34 % fronte a un 33 % de media no Municipio. En calquera caso, a vivenda nova (segundo a análise dos Censos de poboación e vivenda dende 1961 ata 2001) experimenta un claro retroceso. Das vivendas construídas dende 1981 no territorio de Cualedro, só un 30 % corresponden á década 1991-2001. O núcleo urbano de Cualedro participa deste proceso, de xeito que a aparición de nova vivenda no chan urbano reflicte unha demanda moi baixa. A rehabilitación, aínda que por baixo da media municipal, é unha tendencia recente. Segundo o que se observa, tende a crecer lentamente e a absorber gran parte da demanda, en especial a de segunda vivenda.