Prosobranquios: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
1ª ed. con info. da wiki en castelán. |
ampliación |
||
Liña 1:
{{Taxobox
| name = Prosobranquios<br>''Prosobranchia''
| image = Haeckel Prosobranchia.jpg
| image_width = 260px
| image_caption = Lámina de '''''Prosobranchia'''''
| regnum = ''[[Animalia]]''
| subregnum = ''[[Metazoa]]''
Liña 17 ⟶ 16:
* ''[[Neogastropoda]]''
}}
A dos '''prosobranquios''' (''Prosobranchia'') é unha antiga [[clase (bioloxía)|subclase]] de [[moluscos]] da [[clase (bioloxía)|clase]] dos [[gasterópodos]] que
Os prosobranquios constitúen o grupo máis antigo, e tamén o máis diversificado, da clase dos gasterópdos.
==Características==
A [[cabeza]], ben diferenciada, posúe só un par de [[tentáculo]]s. Debido ao feito de que a rotación do [[masa visceral|saco visceral]] non é seeguida, neste grupo, de '''distorsión''', como ocorre no caso das outras dúas clásicas subclases ([[opistobranquios]] e [[pulmonados]]), os prosobranquios están considerados como gasterópodos primitivos. As dimensións e as formas dos membros deste grupo son moi variadas, o mesmo que sucede coa [[cuncha]], cuxa forma e coloración poden ser moi distintas. A [[rádula]] está tipicamente constituída por series transversais de placas dentadas, e ten moita importancia na clasificación.<ref name=S>VV. AA. (1968): "Gasterópodos" en: ''Enciclopedia Salvat de las ciencias. Tomo 4. Animales invertebrados''.</ref>
A cuncha, presente na maioría das especies, é xeralmente espirilada, univalva, forte e sólida, constituída de [[carbonato de calcio]]. Pode presentar unha serie de ornamentacións como orificios e canles respiratorios, costelas verticais, cordóns espirais e suturas. Cando é espirilada presenta varias rexións ou estruturas como son a abertura, a columela, a volta do corpo e a espira. A gran maioría presenta unha estrutura anexa que se encarga de pechar a cuncha cando o caracol se retrae dentro desta, denominada [[opérculo (gasterópodos)|opérculo]], que é de forma e tamaño variábel.
No corpo dos prosobranquios obsérvanse tres rexións fundamentais: o '''pé''', formado por unha zona máis muscular de forma e tamaño variábel, dependiendo de especie; a [[masa visceral]], que é a porción do corpo donde se localizan a maioría dos [[órgano]]s, e o [[manto (moluscos)|manto]], unha membrana que recobre o corpo do caracol e entre cuxas funcións está a de segregar a cuncha.
Os mebros desta subclase caracterízanse por presentaren a ou as [[aurícula cardíaca|aurículas]], xunto coas [[branquia]]s (ctenidios), en posición anterior ao [[ventrículo (cardíaco)|ventrículo]] (ao que alude o seu nome), condición derivada da torsión sufrida durante o estadio [[larva|larvario]]. A consecuencia deste proceso de torsión, os cordóns nerviosos viscerais crúzanse, un desde o ganglio pleural dereito ao lado esquerdo por encima; e outro desde o ganglio pleural esquerdo ao lado dereito, por debaixo da canle alimentaria. A cavidade do manto abre á fronte, contendo no lado dereito o recto e o ano.
==Taxonomía==
===Descrición===
A subclase dos prosobranquios foi descrita en [[1848]] polo [[médico]] e [[zoólogo]] [[Francia|francés]] [[Henri Milne Edwards]].
===Etimoloxía===
O nome ''Prosobranchia'' fromouno Milne-Edwards cos elementos do [[latín|latín científico]] ''proso-'', tirado do [[grego antigo]] πρόσω ''prósō'', 'diante', 'adiante', e ''-branchia'', derivado da palabra do grego antigo βράγχια (neutro plural) ''brágchia'' [pronunciado /bránquia/], aludindo á posición das branquias destes animais.<ref>[http://www.merriam-webster.com/dictionary/prosobranch ''Prosobranch''] no Merriam-Wesbsters Dictionary on line.</ref> <ref>[http://atilf.atilf.fr/dendien/scripts/tlfiv5/visusel.exe?11;s=1587652185;r=1;nat=;sol=0; ''branchie''] no ''Trésor de la langue française informatisé''.</ref>
===Clasificación===
Hoxe en día a subclase dos prosobranquios considérase obsoleta porque se trata dun grupo [[parafilético]].<ref name=W>[http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=102 ''Prosobranchia ''] no [[WoRMS]].</ref>
A [[taxonomía]] dos gasterópodos está cambiando rapidamente. A clasificación clásica de [[Johannes Thiele]] (1860-1935) dividía os gasterópodos en tres subclases: ''Prosobranchia'', ''Opisthobranchia'' e ''Pulmonata''. A subclase ''Prosobranchia'' Henri Milne-Edwards, 1848 dividíase, nesta clasificación, nas ordes ''Archaeogastropoda'', ''Mesogastropoda'' e ''Neogastropoda''.
Posteriormente, algúns autores dividírona en dúas ordes, '''diotocardios''' (''Diotocardia''), así denominados por teren dous ctenidios, dous atrios auriculares e, case sempre, dous nefridios, e os '''monotocardios''' (''Monotocardia''), caracterizados por teren os órganos so do lado esquerdo e, por tanto, posuíren un só ctenidio, un atrio cardíaco e un só nefridio.<ref name=S/>
Máis recentemente, clasificacións como a do [[ITIS]] consideran nos gasterópodos as seguintes ordes:<ref>[http://www.cbif.gc.ca/acp/fra/siti/regarder?tsn=78780 ''Prosobranchia''] no [[ITIS]].</ref>
*'''Clase ''[[Gasteropoda]]'''''
**Orde ''[[Archaeogastropoda]]''
**Orde ''[[Mesogastropoda]]''
**Orde ''[[Neogastropoda]]''
**Orde ''[[Entomotaeniata]]''
***Familia ''[[Enteroxenidae]]''
**Orde ''[[Architaenioglossa]]''
**Orde ''[[Neritopsina]]''
Para ver a nova clasificación dos gasterópodos, véxase [[Gasterópodos]].
==Galería: diversidade dos prosobranquios==
<gallery widths=180px>
File:Prosobranchia varios 000.jpg|A. ''Cassis madagascarensis''<br>B. ''Charonia variegata''<br>C. ''Chicoreus brevifrons''<br>D. ''Tonna galea''<br>E. ''Nerita pelotonta''<br>F. ''Strombus gallus''<br>G. ''Turbinella angulata''<br>H. ''Turritella variegata''<br>I. ''Vasun muricatum''
File:Prosobranchia varios 001.jpg|A. ''Ficus comunis''<br>B. ''Melongena melongena''<br>C. ''Murex pomum''<br>D. ''Marisa cornuarietis''<br>E. ''Purpura patula''<br>F. ''Voluta musica''<br>G. ''Pila ampullacea''<br>H. ''Poteria translucida''<br>I. ''Strombus pugilis''
File:Prosobranchia varios 002.jpg|A. ''Cymatium femorale''<br>B. ''Doryssa atra''<br>C. ''Cypraeacassis testiculus''<br>D. ''Cypraea cervus''<br>E: ''Cypraea zebra''<br>F. ''Fasciolaria tulipa''<br>G. ''Gaza superba''
File:Prosobranchia varios 003.jpg|A. ''Ancilla glabrata''<br>B. ''Architectonica novilis''<br>C. ''Astraea caelata''<br>D. ''Citarium pica''<br>E: ''Concholepas'' sp.<br>F. ''Fissurella'' sp.
</gallery>
<gallery widths=180px>
File:Prosobranchia varios 004.jpg|A. ''Fusinus closter''<br>B. ''Polinices lacteus''<br>C. ''Natica carena''<br>D. ''Terebra taurina''<br>E: ''Siphocypraea mus''
File:Prosobranchia varios 005.jpg|A. ''Casis tuberosa''<br>B. ''Terebra funeralis''<br>C. ''Cymatium martinianum''<br>D. ''Doryssa hohenackery kappleri''<br>E. ''Marginella prunum''<br>F. ''Nerita versicolor''<br>G. ''Perptrocus adansonianus''<br>H. ''Pomacea glauca gevesensis''
File:Prosobranchia varios 006.jpg|A. ''Pachychilus laevisimus''<br>B. ''Melanoides tuberculata''<br>C. ''Phalium granulatum''<br>D. ''Pomacea glauca orinocensis''<br>E. ''Strombus costatus''<br>F. ''Tonna maculosa''
</gallery>
==Notas==
{{listaref|2}}
== Véxase tamén ==
{{wikispecies|Gastropoda}}▼
{{commons|category:Gastropoda}}
▲{{wikispecies}}
=== Bibliografía ===
* D'Ancona, Humberto (1972): ''Tratado de zoología. Tomo II. Zoología especial''. Barcelona: Editorial Labor, S. A.
* Grassé, Pierre P.; Raymond A. Poisson e Odette Tuzet (1976): ''Zoología. Tomo 1 invertebrados''. Barcelona: Ed. Toray-Masson, S. A. ISBN 84-311-0200-4.
* Remane, Adolf; Volker Storch e Ulrich Weisch (1980): ''Zoología sistemática''. Barcelona: Ediciones Omega, S. A. ISBN 84-282-0608-2.
* VV. AA. (1968): "Gasterópodos" en: ''Enciclopedia Salvat de las ciencias. Tomo 4. Animales invertebrados''. Pamplona: Salvat, S. A. de Ediciones, pp. 257-293.
=== Outros artigos ===
* [[Moluscos]]
* [[Gasterópodos]]
=== Ligazóns externas ===
* [http://fossilworks.org/bridge.pl?action=taxonInfo&is_real_user=1&taxon_no=61921 †subclass Prosobranchia Milne-Edwards 1848] en [[Fossilworks]].
{{Control de autoridades}}
| |||