Ácido biliar: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Cambio o modelo: Cite book; cambios estética |
m Bot: Cambio o modelo: Cite journal |
||
Liña 1:
[[Ficheiro:Cholic Acid vs Other Bile Acids gl.svg|miniatura|dereita|300px|Estrutura do ácido cólico mostrando as súas relacións con outros ácidos biliares.]]
Os '''ácidos biliares''' son ácidos derivados do [[colesterol]] que se encontran fundamentalmente na [[bile]] dos [[mamífero]]s. <ref>{{cite web|title=Bile Acids|url=http://ahdc.vet.cornell.edu/clinpath/modules/chem/bileacid.htm}}</ref> Teñen a capacidade de conxugarse con [[aminoácido]]s e combinarse con [[catión]]s, xeralmente o [[sodio]] (Na<sup>+</sup>) formando '''sales biliares'''. A principal función dos ácidos biliares e os seus sales é facilitar a formación de [[micela]]s, que facilitan o procesamento das graxas da dieta e a súa posterior absorción. <ref name=Hofmann>{{
Os ácidos biliares son fundamentalmente os ácidos [[ácido cólico|cólico]], [[ácido quenodesoxicólico|quenodesoxicólico]], [[ácido desoxicólico|desoxicólico]], [[ácido litocólico|litocólico]], e os seus derivados conxugados que forman sales, como o [[ácido taurocólico]] e o [[ácido glicocólico]] (derivados do ácido cólico), que supoñen o 8% do total de sales biliares, e outros sales.
Liña 44:
Ademais de emulsionar os lípidos formando [[micela]]s para facilitar a súa dixestión polos encimas dixestivos (lipases) e a súa absorción e paso aos vasos quilíferos da parede intestinal, os ácidos biliares tamén desempeñan outras funcións, como son: eliminar o colesterol do corpo, dirixir o fluxo de bile para eliminar catabolitos do fígado, emulsionar vitaminas liposolubles no intestino para que poidan ser absorbidas, axudar á redución da flora bacteriana que se encontra no intestino delgado e no tracto biliar, e funcionar como moléculas sinalizadoras a través do receptor [[FXR]] (e outros) que interveñen na [[homeostase]] da glicosa e lípidos.<ref name=Sintese>La página de Bioquímica médica [http://themedicalbiochemistrypage.org/es/bileacids-sp.php Ácidos biliares]</ref>
Os ácidos biliares poden ser vistos tamén como unha especie de hormonas esteroides, debido a esa capacidade de unirse ao [[receptor nuclear]] farnesoide [[FXR]], ou aos receptores de membrana TGR5 <ref>{{
A síntese de ácidos biliares é a principal ruta do metabolismo do colesterol na maioría das especies non humanas e nos humanos é unha ruta moi importante. O corpo humano produce uns 800 mg de colesterol ao día e aproximadamente a metade vai utilizarse para a síntese de ácidos biliares. En total segréganse arredor de 20-30 gramos de ácidos biliares no [[intestino]] cada día. Aproximadamente o 90% dos ácidos biliares excretados reabsórbense por [[transporte activo]] no [[íleo]] e outra pequena porción no [[colon]], e son reciclados ao entraren na [[circulación enterohepática]], que devolve os sales biliares intestinais por vía sanguínea ao fígado. Isto permite que haxa unha taxa de síntese moderada á vez que se mantén unha taxa de secreción ao [[aparato dixestivo]] alta.<ref name=Hofmann/>
Liña 56:
Para a síntese dos ácidos biliares completos requírense 17 [[encima]]s do [[citosol]], [[retículo endoplasmático]], [[mitocondria]]s e [[peroxisoma]]s. <ref name=Sam/>
En moitas especies o paso inicial para a formación de ácidos biliares é a adición dun grupo hidroxilo adicional en posición 7-alfa. A seguinte reacción consiste en alterar a unión entre os aneis A e B, facendo que a molécula se dobre (no colesterol o conxunto de aneis era plano), e, nese proceso, o grupo 3-hidroxilo pasa a ter orientación alfa (no colesterol era beta). Así o esqueleto esteroide básico dun ácido biliar (de 24 carbonos) empeza tendo dous grupos hidroxilo nas posicións e orientacións 3-alfa e 7-alfa. Este composto é o [[ácido quenodesoxicólico]] (ou ácido 3-alfa,7-alfa-dihidroxi-5-beta-colan-24-oico). O nome deste composto indica as súas características. Como este composto foi illado primeiramente nos [[ganso]]s leva o prefixo "queno" (do grego χήν, ganso) <ref>{{
Nos humanos o primeiro que ocorre é que o colesterol se debe converter en 7-alfa-hidroxicolesterol, e isto pode facerse por dúas vías, a vía clásica e a ácida. Na vía clásica, o colesterol é convertido en 7-alfa-hidroxicolesterol no [[retículo endoplasmático]] polo encima colesterol 7-alfa-hidrolase (CYP7A1), un membro da familia do citocromo P450, reacción que é o paso limitante da [[ruta metabólica|ruta]]. Na outra vía, actúan o encima mitocondrial esterol 27-hidroxilase (CYP27A1) e despois o encima CYP7B1, que orixinan igualmente o 7-alfa hidroxicolesterol, pero por esta vía alternativa só vai o 5% das moléculas. <ref>G Salen, S Shefer. Bile Acid Synthesis. Annual Review of Physiology. Vol. 45: 679-685 (Volume publication date March 1983). DOI: 10.1146/annurev.ph.45.030183.003335.
Liña 74:
== Regulación ==
Como [[surfactante]]s ou [[deterxente]]s os ácidos biliares son potencialmente tóxicos para as células, polo que as súas concentracións están estreitamente reguladas. Funcionan como [[molécula de sinalización|moléculas de sinalización]] no fígado e nos intestinos ao activaren un receptor hormonal nuclear, o [[receptor X farnesoide|FXR]], tamén coñecido polo nome do seu xene, o [[NR1H4]]. A acitvación do FXR no fígado inhibe a síntese de ácidos biliares, e é un mecanismo de control por [[retroalimentación]] cando os niveis de ácidos biliares son demasiado altos. A activación do FXR polos ácidos biliares durante a súa absorción no intestino incrementa a [[transcrición xenética|transcrición]] e a síntese de [[FGF19]], o cal despois inhibirá a [[síntese de ácidos graxos]] no fígado. <ref>{{
== Importancia clínica ==
Como os ácidos biliares se producen a partir do colesterol endóxeno, a circulación enterohepática de ácidos biliares pode quedar interrompida ao diminuír a cantidade de colesterol. Existen [[secuestrante de ácidos biliares|secuestrantes de ácidos biliares]], que se unen aos ácidos biliares no intestino e impiden a súa reabsorción. Ao faceren isto, desvíase máis colesterol endóxeno á produción de ácidos biliares, o que é un modo de baixar os niveis de colesterol. Os ácidos biliares secuestrados así son despois excretados polas feces. <ref>M Ast, WH Frishman. Bile acid sequestrants. Journal of Clinical Pharmacology. [http://jcp.sagepub.com/content/30/2/99.short]</ref>
Utilízanse probas para medir o nivel de ácidos biliares tanto en [[medicina]] coma en [[veterinaria]], xa que axudan a diagnosticar diversas condicións, como [[colestase]] (detención do fluxo biliar cara ao duodeno), [[derivación portosistémica]] (en cans e gatos), e [[displasia microvascular hepática]] (en cans e gatos). Un exceso na concentración de ácidos biliares no [[colon]] causa [[diarrea crónica]]. Esta condición é unha [[mala absorción dos ácidos biliares]] que pode diagnosticarse coa proba [[SeHCAT]] (do ácido 23-seleno-25-homo-tauro-cólico) e tratarse con secuestrantes de ácidos biliares <ref>{{
O papel da "bile negra" na carcinoxénese foi xa suxerida por [[Hipócrates]]. Hoxe está ben documentado que os ácidos biliares son carcinóxenos e promotores de tumores en modelos experimentais. O seu papel carcinoxénico está mellor documentado en doenzas como o [[esófago de Barrett]] e o adenocarcinoma da unión gastroesofáxica. <ref>Gong L, Debruyne PR, Witek M, Nielsen K, Snook A, Lin JE, Bombonati A, Palazzo J, Schulz S, Waldman SA (2009). "Bile acids initiate lineage-addicted gastroesophageal tumorigenesis by suppressing the EGF receptor-AKT axis". Clin Transl Sci. 2 (4): 286–93. doi:10.1111/j.1752-8062.2009.00131.x. PMID 20443907.
| |||