Historia da música: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot - borrado de comas antes de etcétera [http://academia.gal/dicionario#searchNoun.do?nounTitle=etc%C3%A9tera]; cambios estética
Liña 1:
A '''historia da música''' é tanto o estudo da evolución que a [[música]] sufriu ao longo dos tempos, como -tamén- o conxunto de procesos que esta evolución comportou asi como o estudo das diferentes tradicións na música e a súa ordenación no tempo. Por unha banda é unha disciplina de estudo que se insere dentro da [[musicoloxía | musicoloxía histórica]] e, por outra, é o resultado dos datos e interpretacións feitas por musicólogos e outros investigadores. Á súa vez, o estudo de como este estudo da historia da música foi evolucionando ao longo do tempo coñécese como ''historiografía da música''.
 
Dado que toda [[cultura]] coñecida ha ter algunha forma de manifestación musical, a historia da música abarca a todas as sociedades e épocas, e non se limita, como veu sendo habitual, a Occidente, onde se utilizou a expresión «historia da música» para referirse á historia da música europea e a súa evolución no mundo occidental.
Liña 12:
Como disciplina, teóricamente, a historia da música podería ser considerada como unha parte da [[historia da arte]], pero esta, na maioría de casos, hase circunscrito ás [[artes plásticas]], por outra banda, o mesmo material a historizar é bastante diverso para que os seus camiños sexan moi diversos.
 
Nun sentido amplo, a historia da música pódese referir, e de feito refírese a calquera aspecto ou elemento que forme parte dos fenómenos musicais nunha cultura ou sociedade. Por iso estuda a [[Composición musical | composición]] de obras, a [[músico|interpretación]], a recepción, a transmisión, a teorización e a [[crítica musical | crítica]] (ou en xeral, a opinión) , como elementos destacados. Como concrecións dalgúns destes aspectos, estuda a evolución dos [[instrumento musical | instrumentos]], das [[banda de música|agrupacións]] e das tradicións interpretativas, así como as formas de [[Educación musical|ensino]] e de aprendizaxe. Dado que a historia da música entende a música como parte dun sistema [[cultura | cultural]]l, require, igualmente, do estudo de todos aqueloutros elementos -algúns deles non específicamente musicais- que permiten inserir cada música no seu contexto [[xeografía | xeográfico]], [[historia | histórico]] e [[cultura]]l. Neste sentido son importantes os estudos [[biografía | biográficos]] que permiten, a miúdo, non só contextualizar e dotar de significado producións musicais concretas.
=== Exclusións ===
Desde os seus inicios -que se situan, habitualmente, no [[século XVIII]] -, o estudo da evolución da música referiuse case exclusivamente á [[música clásica]] europea. Deste xeito, tradicionalmente, a historización de, por exemplo, a [[música hindú]] considerou que correspondía máis ben á [[etnomusicoloxía]], e que a historia do [[Música rock|rock]] formaba parte do campo de acción dos [[estudos culturais]]. Estas foron algunhas limitacións importantes da historia da música pero non as únicas. Unha parte non pequena dos historiadores da música clásica europea, actuaron cuns obxectivos, unha metodoloxía e uns posicionamentos apriorísticos limitados. Lonxe de aplicar un concepto de música amplo, que englobara todos os procesos humanos que fan posible a existencia da música, a miúdo centráronse na evolución da composición, e fixeron unha historia da composición e dos compositores punteiros. De resultas diso, moitas veces a historia da música acabou sendo unha historia dos estilos compositivos cunha atención preferente á evolución das formas musicais e os as técnicas compositivas, contextualizada socialmente no mellor dos casos.
 
O [[século XIX]], e en concreto o [[Romanticismo]], coa súa mirada cara ao pasado, deu un impulso moi notable a esta '''historia da música''' nada o século [[século XVIII | anterior]] no contexto da [[Ilustración]]. O Romanticismo (e máis tarde o [[positivismo]]) impulsou estudos históricos musicais mediatizados polo concepto do [[xenio]], e en concreto do xenio creador, compositor. O principal centro de interese eran as obras que o [[análise musical]] da época -aplicando a ideoloxía da obra de arte autónoma- consideraba 'obras mestras' do pasado, e, por extensión, as biografías dos seus autores.
 
Por iso, ao longo de boa parte do século XIX e do [[século XX]], a historia da música (clásica europea) foi, máis ben, unha historia da composición, cunha dedicación menor non só a outros fenómenos senón tamén ás implicacións sociais e culturais completas e reais destes procesos compositivos. Tamén por iso, a miúdo, esta disciplina sentiuse máis atraída polo estudo de fenómenos minoritarios que implicaban músicas que a [[teoría musical]] e a [[análise musical]] consideraban 'de calidade', que non polo estudo doutros fenómenos con maior relevancia social, pero referidos a uns produtos musicais que non gozaban deste prestixio. Isto explica que a historia da música do século XX pase moito máis a miúdo por [[Arnold Schönberg]] ou [[Ígor Stravinski]], por poñer algúns exemplos, que polo [[música pop|pop]] e o [[música rock | rock]]. Aínda que ao longo do século XX hai exemplos de estudos de historia da música feitos cunha visión ampla, si é certo que a simbiosis de disciplinas como a etnomusicoloxía e os estudos culturais coa musicoloxía histórica fixo que unha parte significativa dos estudos de historia da música das últimas décadas se levasen a cabo cun alcance moito máis amplo, e que se suscitasen máis estudos da historia da [[música popular]].
 
[[Susan McClary]] sinalou que a miúdo pareceu coma se os posicionamentos [[postmodernidade|posmodernos]] e críticos que impregnaron outras disciplinas das [[ciencias sociais]] non conseguisen facer o mesmo na historia da música e que os avances metodolóxicos a miúdo xeneralizábanse cando noutras ciencias sociais xa resultaban pasados por outros posicionamentos xa máis actualizados. E isto é unha consecuencia máis da ideoloxía da obra da arte autónoma.<ref>Unha reflexión interesante e non exenta de humor sobre como esta ideoloxía xermánica decimonónica entorpecio o desenvolvemento de disciplinas musicais diversas pódese ler en: Schippers , H. (2004). Blame it on the Irmáns! - A cross-cultural invitation to revisar the Foundations of training profesional Musicians. In Orlando Musumeci (ed.),< Preparing Musicians Making New Sounds Worlds (pp. 199-208). Barcelona: ISME/ESMUC.</ref>
Liña 24:
[[Ficheiro: Baschenis - Musical Instruments.jpg | right | thumb | 300px | A iconografía musical aporta moita información á historia da música se se aplícan criterios interpretativos adecuados, ainda que sexan unhas representacións seguramente pouco realistas como esta:'' instrumentos musicais sobre unha mesa''; [[Evaristo Baschenis]] (1617-1677)]]
 
Os [[metodoloxía|métodos]] e as ferramentas da historia da música son case tan diversos como os seus temas de estudo. Inclúen o estudo de fontes documentais orixinais, e a aplicación de metodoloxías diversas para evalualas, interpretalas e extraer conclusións. As fontes documentais son de índole moi diversa, tanto nos seus contidos como nos soportes. En canto aos soportes, trátase sobre todo de documentación escrita (sobre papel, [[pergamiño]] ou outros soportes), pero tamén [[retablo]]s ou outros lugares onde se poideran facer representacións [[iconografía|iconográficas]] que aportaran información sobre [[instrumento musical|instrumentos]] (como son, como se tocan, como se combinan ...), sobre situacións de interpretación musical, etc. sen esquecer os soportes sonoros e videográficos (CD, DVD, ...) cando se trata da historia da música máis recente. Paralelamente, a musicoloxía histórica ha ter que preocuparse de que os [[arquivo]]s onde se gardan estas fontes sexán localizables e consultables.
 
[[Ficheiro:Eroica Beethoven title.jpg|miniatura|dereita|220px|Cuestións como por exemplo "Por que Beethoven suprimiu o nome de Napoleón da portada da súa sinfonía número 3,'' Heroica''?" son do interese dos historiadores da música]]
 
En canto ao tipo de información que conteñen estas fontes, é tamén moi diversa: [[partitura | partitura]] (xa sexan manuscritas polo mesmo compositor ou primeiras edicións, ás que, a miúdo, hai que aplicar coñecementos de [[paleografía]] musical); representacións de instrumentos e/ou de interpretacións; documentación privada (diarios, crónicas, cartas ...); normativa; biografías; documentación económica diversa (contratos, compraventas ...); testamentos; prensa (programas, críticas, ...); tratados teóricos ou didácticos, etc.
 
O historiador da música aplica a estas fontes metodoloxías diversas de análises, algunhas máis propias da mesma [[historia]], por exemplo cando traballa con contratos ou testamentos, ou máis específicas da [[música]] por exemplo as do análise musical cando traballa cunha partitura ou debe poder descifrar ata que punto é verosímil unha representación iconográfica.
 
Deste xeito os especialistas da historia da música elaboran monografías que poden versar sobre aspectos moi diversos. Velaquí algúns exemplos: historia dunha institución ou dun grupo musical, a música nun centro cultural (unha corte, un monasterio, unha cidade...) nun periodo, evolución da música para un instrumento, ou para un grupo de instrumentos, ou para unha agrupación (a orquestra...), a práctica interpretativa nuns períodos e lugares concretos: formas de interpretar (instrumentos, articulación, [[ornamentación (música)|ornamentación]], [[tempo]]s), funcións, significados, circunstancias, repertorios, para quen...), a evolución dun xénero (a sinfonía, a ópera...) nunhas coordenadas xeográficas e/ou cronolóxicas concretas, a historia dun estilo (todo ou nunha zona concreta), a produción dun compositor (posiblemente conectada á súa biografía), a incidencia dun invento (a radio, ...) na cultura musical dun grupo humano; biografías de autores e/ou intérpretes, a difusión dun [[estilo musical|estilo]], un [[xénero musical|xénero]] ou unha [[forma musical]] máis aló do lugar e momento de orixe coas correspondentes transformacións, a produción dun grupo de músicos con ataduras estilísticas (escola), a evolución dunha forma de interpretación (os [[castrado]]s ... ), a evolución dos aspectos profesionais e contractuais do músico, etc. Así mesmo elaboran edicións críticas de obras doutros momentos históricos.
=== Pedagoxía ===
A historia da música ocupa un lugar importante no ensino e a aprendizaxe da música, en moitos casos é o único achegamento á música desde fóra da mesma disciplina, e coa metodoloxía doutra ciencia (a historia).
 
== Notas ==
{{Listaref}}
 
Liña 64:
* [http://apuntes.rincondelvago.com/historia-de-la-musica_6.html Historia da música]
{{ORDENAR:musica}}
 
[[Categoría:Historia da música]]