Cirurxía: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Bot - Trocar {{AP}} por {{Artigo principal}}; cambios estética |
m Bot - borrado de comas antes de etcétera [http://academia.gal/dicionario#searchNoun.do?nounTitle=etc%C3%A9tera] |
||
Liña 19:
O desenvolvemento e o progreso da cirurxía en occidente estivo moi influído por numerosos acontecementos, e durante moi longo tempo os cirurxiáns foron relegados nunha caste inferior entre os sandadores. Non foi até o [[século XIX]] cando os grandes [[progreso]]s no contexto político, relixioso e tecnolóxico, permitiron a dignificación e a consideración social da cirurxía e dos cirurxiáns. Até finais do [[século XVIII]] (en Francia e Alemaña), ou mediados do [[século XIX|XIX]] (en España), as profesións de cirurxián e de [[médico]] eran diferentes, incluso con distintas consideracións sociais.<ref>A profesión médica considerábase superior, mentres que o cirurxián era unha especie de simple artesán.</ref>
En occidente, na [[Idade Media]], os médicos son clérigos, e non laicos. Algúns ocupaban mesmo altas funcións eclesiásticas. O seu casamento estaba (e está) prohibido pola Igrexa católica, e por iso non podían dar os seus coidados ás mulleres (de aí a necesidade de [[comadroa]]s e [[parteira]]s). Aínda por riba, non podían exercer a cirurxía porque ''"Ecclesia abhorret a sanguine"'' (a Igrexa ten horror ao sangue).<ref>En [[1163]], no [[concilio de Tours]], A Igrexa decreta: ''Ecclesia abhorret a sanguine'' [http://www.web.ordre.medecin.fr/rapport/identiteculturelle.pdf Pratique médicale et identité culturelle], Informe da Comisión Nacional Permanente adoptada con ocasión da Reunión do Consello Nacional dos Colexios médicos de Francia de 18 de xuño de 2005.</ref> Finalmente, un médico non tiña o dereito de exercer unha profesión manual. Por esta razón, os actos cirúrxicos lles estaban tamén prohibidos. Estes encoméndanse aos [[barbeiro]]s que, ademais de cortar o pelo e barbear, tiraban os dentes, trataban as feridas e as úlceras, practicaban as incisións dos abscesos, as sangrías
[[Ficheiro:Marie Terese31.jpg|miniatura|dereita|180px|[[María Tereixa de Austria]] e seu fillo maior Luís, o ''Gand Dauphin''.]]
[[Ficheiro:Nicolas de Largillière 003.jpg|miniatura|dereita|250px|[[Luís XIV]] e a súa familia, por Nicolas de Largillière.]]
Liña 56:
A civilización mesopotámica levou á constitución das primeiras ciencias, tales coma a [[metroloxía]],<ref>André Pichot, ''Op. cit.'' páx.75: Sería necesaria a invención do sistema métrico para encontrar algo equivalente.</ref>, a [[álxebra]], a [[astronomía]] (cálculos de mecánica celeste, previsións dos [[equinoccio]]s, descríbense [[constelación]]s).<ref> Foron os que describiron e nomearon as que constitúen o Zodíaco.</ref> e a [[medicina]].
A medicina ten un estatuto particular; é a primeira ciencia práctica herdeira dun coñecemento intuitivo. <ref>André Pichot, ''Op. cit.'', páx. 169: Comparativamente ás disciplinas expostas antes, a medicina ten aquí de particular que xorde máis da técnica (é dicir, da arte) que a ciencia propiamente dita, polo menos no que concirne ás súas formas primitivas.</ref> Das 30.000 táboas cuneiformes descubertas, unhas 800 tratan algún tema médico (unha delas, a primeira receita coñecida). O nome do primeiro cirurxián coñecido é [[Urlugaledin]], do 4000 a.C., cuxo cruño persoal, que se acha no [[Museo do Louvre]] de [[París]], mostra dous coitelos rodeados de [[Planta|plantas medicinais]]. O modelo de saúde-enfermidade entre os sumerios baseábase nunha concepción sobrenatural da enfermidade: esta era un castigo divino imposto por diferentes [[demo]]s tras a ruptura dalgún [[tabú]]. Por tanto a medicina estaba intimamente ligada ao sacerdocio, quedando a cirurxía relegada a especialidade médica de segunda categoría.<ref>Kramer, Samuel Noah (1975): ''La historia empieza en Sumer''. Círculo de lectores.</ref> Non obstante, o desenvolvemento das técnicas cirúrxicas é notábel: en [[Nínive]] encontráronse instrumentos de bronce e obsidiana de elegante factura: [[bisturí]]s, [[serra]]s, [[trépano]]s
O [[código de Hammurabi]] (achado en [[Susa]], [[Irán]], e conservado no [[Museo do Louvre]]), por outra parte, ampara baixo a súa profusa lexislación a especialidade da cirurxía. Algúns fragmentos deste código tratan especificamente sobre intervencións cirúrxicas.<ref>[[wikisource:es:Código de Hammurabi|"Código de Hammurabi"]] {{es}}</ref>
Liña 79:
O manual médico chinés máis antigo coñecido está datado ao redor do ano 2600 a.C. e coñécese co nome de ''Nei Ching''. Este texto atribúese ao emperador amarelo, [[Huang Di]], aínda que historiadores modernos consideran que foi compilado de fontes antigas por un estudoso entre as dinastías [[Zhou]] e [[Han]], máis de 2.000 anos despois), época na que progresou a medicina, sobre todo baixo os Han orientais, con [[Zhang Zhongjing]] e [[Hua Tuo]].
O ''Nei Chin'' desenvolve moitos conceptos médicos interesantes para a época. Non obstante, o tabú de respectar os cadáveres humanos parece que restou coñecementos de anatomía cirúrxica, sendo os seus principais tratamentos superficiais ou de menor importancia (cauterización de feridas, masaxes en patoloxías traumatolóxicas
[[Hua Tuo]] foi un famoso médico dos Han orientais. Foi o primeiro en aplicar a [[anestesia xeral]] en cirurxía, uns 1.600 anos antes de que fose adoptada polos europeos.<ref>Sherer, Adina; Epstein, Fred; & Constantini, Shlomi (2004): "Hua Tuo, patron of surgeons, or how the surgeon lost his head!". In ''Surgical Neurology'', 61, 5, páxs. 497-498.</ref>
| |||