Foca común: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
corrixo
Liña 26:
}}
 
A '''foca común''', ''Phoca vitulina'', é unha especie de [[mamífero]] [[carnívoros|carnívoro]] [[pinnípede]] da [[familia (bioloxía)|familafamilia]] dos [[fócidos]] que habita ao longo do litoral dos mares temperadodstemperados e fríos do [[hemisferio norte]].
 
Áchase nas augas costeiras do norte do [[Atlántico]] e do [[Pacífico]], como tamén no [[mar Báltico]] e máis no [[mar do Norte]], chegando, polo sur, até as costas de [[Portugal]], o que a converte na especie máis amplamente distribuída da superfamila dos pinnípedes.
 
A poboación mundial estímase que é de entre os 400 000 e os 500 000 individuos, estando ameazadas algunasalgunhas das súas subespecies en certos hábitats.<ref name=U>Thompson, D. & Härkönen, T. (2008): [http://www.iucnredlist.org/details/17013/0 ''Phoca vitulina''] na ''Lista vermella'' de especies ameazadas da [[UICN]].</ref>
 
A [[caza de focas]], unha práctica común no pasado, é agora considerada ilegal en moitos países con poboacións de foca común dentro dos seus territorios, pero nalgúns deles aínda se continúa practicando.
 
== Taxonomía ==
A especie foi descrita en [[1758]] por [[Linneo]] na 10ª edicónedición do seu ''[[Systema Naturae]]'',<ref name=L>Linnaeus, C. (1758).</ref> que a integrou dentro do xénero ''[[Phoca]]'' por el creado para incluír a varios mamíferos mariños coñecidos na súa época e que non clasificara canda os [[cetáceos]].
 
=== Subespecies ===
Liña 57:
[[Ficheiro:Phoque Le Hourdel01.jpg|miniatura|250px|Na baía de [[Somme]], [[Francia]].]]
 
Porén, a dinámica das poboacións nesta zona variaron profundamente desde aqueles tempos, con caídas recentes a gran escala nas subpoboacionessubpoboacións do norte do [[Reino Unido]], e aumentos rápidos da poboación, imnterrompidosinterrompidos por descensos imprortantesimportantes debido ás enfermidades no [[mar de Wadden]], as do sur de [[Inglaterra]], [[Kattegat]] e [[Skagerrak]], e un aumento gradual despois de a case extinción na década de 1970 no Báltico. En xeral, a poboación de ''P. v. vitulina'' aumentou desde a década de [[1970]].<ref name=U/>
 
Na zona sur da área de distribución, desde mai máis ou menos tempo, rexístrase unha regresión continua da poboación. Dúas das colonias situadas no [[canal da Mancha]], a da [[illa de Wight]] e da baía de [[Somme]], desapareceron na actualidade. Esta últimnaúltima contaba con con b moitlosmoitos centos de animais a principios do [[século XIX]] e só con algunhas decenas a finais do mesmo. A súa caza, e as molestias continuas que sufría, fixeron que deixase de reproducirse contra [[1930]]. Así mesmo, constatouse que se produciu una diminución alarmante nas costas do mar do Norte. No delta do [[río Rin|Rin]] o número de focas decaeu de 800 en [[1959]] a menos de 50 en [[1971]], e no mar de Wasdden nese mesmo ano non se contaban más de 233 animais, mentres que eran máis de 1 000 algúns anos antes. O principal factor desta regresión parece ser que foi a acción dos [[contaminación|contaminantes]] sobre a fecundidade.<ref name=DR/>
 
AínaAínda que a área de distribución se estende até [[Portugal]], parece que nunca existiu unha colonia de reprodución máis meridional que a citada do Somme. As observacións feitas nas costas francesas da Mancha e o AtlénticoAtlántico, ou máis ao sur ([[España]], Portugal), mostran que se trata con frecuencia de indiviuosindividuos xuvenís e, raramente, adultos erráticos.<ref name=DR/>
 
== Descrición ==
As pricipaisprincipais característiucascaracterísticas da foca común son as seguintes:<ref name=DR/> <ref name=MG/>
[[Ficheiro:Harbour seal.jpg|miniatura|250px|Descansando non bloque de xeo.]]
[[Ficheiro:Phoca vitulina-pjt.jpg|miniatura|250px|Coa boca aberta, amosando os dentes.]]
Liña 72:
* As narinas, que vistas de fronte teñen un perfil en "V" ben aberta, e que se reúnen cerca da sñúa base, son unha característica da propia da especie.
* O meato auditivo é pouco visíbel desde o exterior.
* As extermidadesextremidades anteriores son de tamaño reducido en comparación co corpo. Os dedos preséntanse nunha orde de tamaños decrecente, e están armados con uñas, de forma triangular, agudas, dun tamaño similar ao do dedo, pero pouco visíbeis porque sobrepasan pouco a pelaxe das patas. As aletas posteriores teñen o segundo e o quinto dedo de tamaño similar. A cola é reducida, aínda que robusta.
* A femia posúe un só par de mamas.
* A dentición está formada por 34 pezas, con 3 incisivos, un canino e 5 poscaninos na hemimandíbula superior, e 2, 1 e 5, respectivamente, na inferior.
* Os dentes poscaninos están rematados en tres císpides, a central grande e as outras dúas máis quenas.
* A cor da pelaxe, similar en ambos os sexos, é moi variábel. En xeral é máis escura na rexión dorsal que na ventral, e varía entre a amarela agrisada pálida á parda escura, coincon manchjasmanchas case negras, de formrforma a repartición irregulares, que destacan máis ou menos. claramente.
 
== Bioloxía ==
Liña 85:
 
=== Alimentación ===
Os hábitos alimenticios foron ben estudados, e son moi amplos e variados: desde [[camaróns]] e outros [[crustáceos]] litorais, a [[peixes]] como [[anchoa]]s, [[robaliza]]s, [[arenque]]s, [[bacallao]]s e [[pleuronectiformes]], até [[lura]]s e outros [[cefalópodos]], que consomenconsumen conforme á súa dispoñibilidade segundo as estacións do ano.<ref name=DR/>
 
Para alimentarse son capaces de somerxerse durante dez minutos, alcanzando profundidades de 457 m ou máis,<ref>Burns, J. J. (2002): "Harbor seal and spotted seal ''Phoca vitulina'' and ''P. largha''". En: W. F. Perrin, B. Wursig & J. G. M. Thewissen (eds), ''Encyclopedia of Marine Mammals'', pp. 552–560. Academic Press.</ref> pero o máis usual é que duren uns tres minutos a profundidades de ao redor de 20 m.
Liña 96:
A xestación ''real'' dura ao refdor de 7 meses, e os nacementos ocorren entre finais de maio e mediados de xullo, con lixeiras variacións segun do a latitude. O parto efectúase con frecuencioa nos bancos de area que quedan descubertos entre dúas mareas e, máis raramente, en augas pouco profundas.<ref name=DR/> <ref name=MG/>
 
As crías acabadas de nacer teñen xa unha pelaxe análoga á dos aduiltosadultos, xa que a pelaxe branca embrionaria (tan apreciada polos [[caza de focas|cazadores de focas]] e os tratantes en peles) efectúase ''in utero'' ou poiucopouco despois do parto. Desde o nacemento, as pequenas focas —que miden paroximadamente 1 m e pesan 15 kg— xa son capaces de nadar. A lactancia faise na auga ou en terra firme e dura de 3 a 4 semanas, cando as crías teñen xa todos os seus dentes.<ref name=DR/>
 
As focas comúns femias teñen unha [[esperanza de vida]] de entre 30 e 35 anos, mentres que nos machos adoita ser de 20 a 25. Algúns científicos suxeriron que esta diferenza se debe ao estrés ao que os machos están expostos durante o período de reprodución.{{cómpre referencia}}
Liña 102:
== Estado actual ==
=== Ameazas ===
Os principais [[depredación|depredadores]] das focas comúns son a [[candorca]], o [[tiburón branco]], o [[tiburón de Groenlandia]] e posibelmente outras especies de tiburóns, o [[león mariño de Steller]] e a [[morsa]], ademiasademais de [[aves]] como [[gaivota]]s, [[corvo]]s, e [[aguia]]s. Non hai información sobre a depredación do [[oso polar]] e o [[oso pardo]], pero ambos os dous son posíbeis depredadores de focas.<ref name=U/>
 
=== Medidas de protección ===
Liña 111:
=== Estatus ===
 
No ano[[2008]], a [[UICN]], tendo en conta o nivel global da poboación de ''Phoca vitulina'', cualificou a situación da especie como "LC" (''pouco preocupante''), cualificaciòncualificación que manmténmantén a día de hoxe ([[2013]]).<ref name=U/>
 
== En Galicia ==