Empordán: Diferenzas entre revisións

[[Ficheiro:Empordà.svg|miniatura|Localización do EmpordàEmpordán en Cataluña]]

[[Ficheiro:Plana emporda montgri.jpg|miniatura|250px|Chaira do EmpordàEmpordán]]

O '''Empordà''' ou '''Empordán'''<ref>{{DRAG|empordanés}}</ref> (en [[lingua catalá|catalán]]: ''Empordà'') é unha [[Comarcas de Cataluña|comarca]] histórica de [[Cataluña]] ([[España]]), situada na [[provincia de Xirona]]. Coincide aproximadamente cos límites do antigo [[condado de Empúries]]. A comarca toma o seu nome da colonia [[Antiga Grecia|grega]] de [[Empúries]] (''Emporion'').

O EmpordàEmpordán limita ao norte coa [[serra da Albera]], que compón a parte máis oriental da [[Pireneos|cordilleira pirenaica]] e que acaba no mar no [[Cabo de Creus]]. A esta parte montañosa coñecíalla de forma tradicional como o Alto Empúries mentres que a parte situada no chairo era coñecida como o [[Baix Empordà]]. Esta chaira está dividida polo [[macizo do Montgrí]] comprende ao norte a chaira pola que discorren antes de desembocar no mar os ríos [[Río Muga|Muga]] e [[Río Fluvià|Fluvià]] e ao sur a parte coñecida como "l'Empordanet", comprendido entre o mencionado macizo do Montgrí, a costa, o río [[Río Ter|Ter]] e ao oeste o mazizo das Gavarres. Esta zona que hoxe coincide coa comarca administrativa do Baix Empordà ten a súa capital en [[La Bisbal d'Empordà]], mentres que a situada ao norte, cuxa capital histórica foi a vila de [[Castelló d’Empúries]], comprende a comarca administrativa do Alt Empordà e que actualmente ten por capital a cidade de [[Figueres]].

A costa do EmpordàEmpordán forma parte da [[Costa Brava]] e comprende desde os cantiis e pequenas praias que se atopan ao norte, entre a fronteira [[Francia|francesa]] e o [[cabo de Creus]] e á altura do [[macizo do Montgrí]], fronte ao cal atópanse as [[Illas Medes]] ata longas praias de fina area na [[Baía de Roses]], que se estende desde o cap de Creus ao macizo do Montgrí, destacando nesta zona o [[Aiguamolls de l'Empordà|Parque Natural dos 'Aiguamolls']] e a praia de dunas de [[Sant Pere Pescador]]. Ao sur do macizo do Montgrí atópase a desembocadura do Ter e extensas praias como a de [[Pals]] ata o cabo de [[Begur]] onde a costa volve levantarse sobre o mar para formar cantís e calas.

A presenza da [[tramontana]] - un vento frío e turbulento do norte - é particularmente intensa no EmpordàEmpordán, e son numerosas as referencias literarias e artísticas a este vento, que forma parte esencial da caracterización literaria e simbólica da comarca, á que contribuíron decisivamente numerosos literatos e artistas, como [[Josep Pla]] ou [[Salvador Dalí]], ambos os nativos da comarca. O poeta -tamén empordanés- [[Carles Fages de Climent]] escribiu a oración ao Cristo da Tramontana, moi popular no EmpordàEmpordán, que logo inspiraría un lenzo do seu amigo Salvador Dalí, exposto no [[Teatro-Museo Dalí]]. Tamén [[Gabriel García Márquez]] refírese á tramontana en ''Doce Cuentos Peregrinos''.