Guerra de Afganistán (1978-1992): Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
agora faise en d:Wikidata
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Arabia Saudí por Arabia Saudita, forma recollida pola RAG
Liña 68:
|}}
 
A '''Invasión soviética de Afganistán''' durou nove anos, dende decembro de [[1979]] ata febreiro de [[1989]]. Foi parte da [[Guerra fría]] e librouse entre as forzas lideradas polos [[Forzas Armadas da Unión Soviética|soviéticos]] e as [[República Democrática de Afaganistán|forzas afgás]] contra grupos de insurxentes de varias nacionalidades chamados [[muxahidín]]s. Os insurxentes recibiron formación militar nas veciñas [[Paquistán]] e [[República Popular da China|China]],<ref name="shichor"/> ademais de millóns de dólares de [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]], [[Reino Unido]], [[Arabia SaudíSaudita]], e outros [[país]]es<ref name='Oily'>{{cite news | title=The Oily Americans | date=May 13, 2003 | url =http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,450997-92,00.html | work =[[Time (magazine)]] | accessdate = 2008-07-08 | first1=Donald L. | last1=Barlett | first2=James B. | last2=Steele}}</ref><ref name="Brzezinski">[http://www.gwu.edu/~nsarchiv/coldwar/interviews/episode-17/brzezinski1.html Interview with Dr. Zbigniew Brzezinski-(13/6/97).]</ref><ref name="Wilson">[http://www.independent.co.uk/news/obituaries/charlie-wilson-congressman-whose-support-for-the-mujahideen-helped-force-the-soviet-union-out-of-afghanistan-1898180.html Charlie Wilson: Congressman whose support for the mujahideen helped force the Soviet Union out of Afghanistan]</ref><ref name="shichor"/><ref name="unholy"/> Os máis de dez anos de guerra provocaron que moitos afgáns fuxiran do seu país, con destino principalmente en [[Paquistán]] e [[Irán]]. Ademais dos que morreron en combate, centos de miles de civís afgás foron asasinados.
 
O Despregue soviético inicial do 40º Exército en Afganistán comezou o [[24 de decembro]] de [[1979]] baixo o mando do dirixente soviético de [[Leonid Brezhnev]].<ref name=bbc>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. ''[[BBC News]]''. Publicado o [[17 de febreiro]] de [[2009]]. Consultado o 22 de marzo de 2009.</ref> A intervención soviética no conflito rematou ca [[Retirada soviética de Afganistán|retirada xeral das tropas]], que comezou o [[15 de maio]] de [[1988]], e concluiu o [[15 de febreiro]] de [[1989]], baixo o mando do último presidente soviético, [[Mikhail Gorbachev]] e trala firma do [[Acordos de Xenebra (1988)|Acordos de Xenebra]] entre a RDA e Paquistán; os enfrontamentos entre as tropas gobernamentais e os muxahidíns continuaron na [[Guerra Civil en Afganistán (1989–11992)|guerra civil afgá]], ata a caída do goberno da [[República Democrática de Afganistán]] en [[1992]].<ref name="bear">{{cite book | last = Yousaf, Mohammad & Adkin, Mark | title = Afghanistan, the bear trap: the defeat of a superpower | year= 1992 | publisher = Casemate |isbn= 0-9711709-2-4| page= 159}}</ref><ref>{{cite news|url = http://www.highbeam.com/doc/1P2-1252421.html| title = The Soviets' Vietnam| publisher = Washington Post|date = 22 de abril de 1988|accessdate = 22 de decembro de 2011| quote = | author= [[Richard Cohen]]
Liña 86:
Estados Unidos despregou vinte buques e dous portaavións no [[Golfo Pérsico]] e no [[Mar Arábigo]], e producíronse unha serie de ameazas de guerra entre Estados Unidos e Irán.<ref>{{cite book| first= Jiri| last= Valenta| year= 1980| title= From Prague to Kabul: The Soviet Style of Invasion}}</ref>
 
En marzo de 1979 asinouse un [[Tratado de paz exipcio-israelí|tratado de paz]], apoiado polos Estados Unidos, entre Israel e Exipto. A Unión Soviética considerou que Estados Unidos sacou proveito deste tratado. Así, un [[xornal]] soviético afirmaba que Exipto e Israel se converteran nos "xendarmes do [[Pentágono]]". Os soviéticos crían que o tratado non era só un acordo de paz entre os seus antigos aliados exipcios e Israel, senón tamén unha alianza militar.<ref>{{cite book| first= Minton| last= Goldman| year= 1984| title= Soviet Military Intervention in Afghanistan: Roots & Causes| edition=| id= }}</ref> Ademais, Estados Unidos vendeu máis de 5.000 [[mísil]]es a [[Arabia SaudíSaudita]] e abasteceu aos rebeldes leais á coroa, contrarios ao goberno [[Nasserismo|nasserista]], na [[Guerra Civil de Iemen do Norte]]. Tamén empeoraron nesa mesma época as relacións entre a Unión Soviética e [[Iraq]]. En xuño de 1978, Iraq comezou a establecer relacións cordais con países occidentais, chegando a mercar a Francia armamento de [[Italia|fabricación italiana]], aínda que a maioría o obtiña da Unión Soviética, os seus aliados do [[Pacto de Varsovia]] e China.
 
===Revolución de Saur===