Arte de paisaxes: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Substitución automática de "Albrecht_Altdorfer_-_Schlacht_bei_Ismus_(Alte_Pinakothek,_München)_2.jpg" por "[[commons:File:Albrecht_Altdorfer_-_Schlacht_bei_Is...
Elisardojm (conversa | contribucións)
*flamenco>flamengo
Liña 14:
 
# A paisaxe «cósmica» ou «[[sublime]]», na que se presenta a [[natureza]] de maneira salvaxe, inmensas paisaxes que non necesariamente representan lugares realmente existentes, e nos que o home séntese perdido. Dentro desta liña estaría a «paisaxe naturalista» que reflicte unha natureza grandiosa, abundante e salvaxe, na que aparecen fenómenos [[Atmosfera|atmosféricos]] como [[tormenta]]s. É propio dos artistas do norte de Europa, especialmente da [[pintura de Alemaña]], como [[Durero]], [[Adam Elsheimer|Elsheimer]] ou [[Caspar David Friedrich|Friedrich]].
# A natureza «dominada» polo home, como ocorre coa [[Pintura flamencaflamenga|paisaxe flamencaflamenga]] ou [[Países Baixos|neerlandesa]]. A presenza do home fai que a natureza non pareza ameazadora. Moitas veces acaba sendo unha «paisaxe [[Topografía|topográfica]]», que representa necesariamente un lugar preciso e identificable, cunha natureza presentada da maneira máis humilde. Dentro desta liña poden citarse a [[Patinir]], [[Pieter Brueghel o Vello]] ou os mestres holandeses do [[século XVII]].
# A natureza «colonizada» polo home, a cal é típico do [[pintura italiana|paisaxe italiana]]. Aparecen campos cultivados de relevo, outeiros, vales e chairas con casas, canles, estradas e outras construcións humanas; a natureza xa non é unha ameaza, senón que o home, ademais, fíxoa súa. Dentro deste tipo de paisaxe pode falarse da «paisaxe clásica», onde se representa unha natureza ideal, grandiosa. A representación non é crible, senón recomposta para sublimar a natureza e presentala perfecta. Neste tipo de paisaxe adoita agocharse unha historia. É [[tópica]] a presenza de elementos de [[arquitectura romana]], combinados cunha montaña ou un outeiro e cun plano de auga. Este tipo de «paisaxe ideal» foi creación de [[Annibale Carracci]], ao que seguiron [[Francesco Albani]], [[Domenichino]] e o [[Francia|francés]] [[Poussin]]. A paisaxe italiana foi a preferido durante séculos por canto era o lugar ao que viaxaban os artistas de toda Europa e onde se formaban.
 
Liña 37:
=== Idade Media ===
[[Ficheiro:Giotto di Bondone 031.jpg|miniatura|esquerda|Paisaxe de [[Giotto]]: Detalle da «Fuxida a Exipto» da [[capela dos Scrovegni]] en [[Padua]], [[1304]]-[[1306|06]], [[pintura ao fresco]].]]
Durante toda a [[Idade Media|Idade Media cristiá]] e o [[Renacemento]], a paisaxe concíbese como unha obra divina e a súa representación fai referencia ao seu Creador. Na pintura occidental, a representación realista da paisaxe comezou dentro das [[pintura de historia|obras relixiosas]] do [[século XIII]]. Até entón, as representacións da [[natureza]] na arte pictórica fora arquetípica: liñas onduladas para a [[auga]] ou festóns para as [[nube]]s. Foi [[Giotto]] o primeiro que, abandonando os precedentes modelos [[Arte bizantina|bizantinos]], substituíu o fondo dourado das imaxes sacras por escenarios da realidade. Aínda que autores como [[Boccaccio]] encomiaron o seu realismo de Giotto,<ref>Segundo [[Bocaccio]], [[Giotto]] posuíu o talento de {{cita|«representar todas as obras da nai natureza con tal fidelidade que a súa obra non parecía ser unha imaxe da natureza, senón a natureza mesma, de xeito que nas súas obras adoitaba acontecer que a vista do home se trabucaba, crendo real o que só estaba pintado». ''Os mestres da pintura occidental'', Tomo I}}.</ref> o certo é que non deixaban de ser moitas veces representacións sinxelas: unha [[árbore]] representaba un bosque, unha [[rocha]] unha montaña. Aos poucos, ao longo da [[Baixa Idade Media]], a atención a eses retrincos de natureza que aparecían nas escenas sacras ou míticas foi ampliándose, pero o seu carácter secundario revélao o feito de que moitas veces se deixaba a axudantes, como ocorre en [[A Anunciación (Fra Anxélico, Florencia)|''A Anunciación'']] [[Florencia - Firenze|florentina]] de [[Fra Anxélico]]. Dentro do [[Pintura gótica#Fases da pintura gótica#Estilo italo-gótico|estilo italo-gótico]], [[Ambroxio Lorenzetti]] superou a representación [[Topografía|topográfica]] para crear auténticas paisaxes dentro das súas [[alegoría]]s do Bo e do Mal Goberno no [[Palacio Comunal de Siena]], ao estudar as horas do día e as estacións. A [[Pintura gótica|pintura gótica]]-flamencaflamenga caracterízase polo seu «realismo nos detalles», conseguido en gran medida grazas á nova técnica da [[pintura ao óleo]]; entre os aspectos aos que se prestou máis atención e realismo estivo a paisaxe, tanto natural como urbana. Cabe citar, a este respecto, o plano do fondo da ''[[Virxe do Chanceler Rolin]]'', auténtica paisaxe no que se detalla un [[xardín]], máis alén dun [[río]] e aos lados unha [[cidade]] contemporánea do pintor.
 
=== Renacemento ===
[[Ficheiro:Albrecht_Altdorfer_-_Schlacht_bei_Issus_(Alte_Pinakothek,_München)_2.jpg|miniatura|250px|«Paisaxe panorámica» propia da [[Escola do Danubio]]: ''[[A batalla de Alexandre en Issos]]'' de [[Albrecht Altdorfer]], [[1528]]-[[1529]], [[Pintura ao óleo|óleo]] sobre [[táboa (pintura)|táboa]], [[Alte Pinakothek]], [[Múnic]].]]
A paisaxe adquiriu autonomía iconográfica no [[século XVI]]. Na súa forma realista, débese sobre todo á arte [[Pintura flamencaflamenga|flamencaflamenga]] e [[Alemaña|alemá]], por exemplo, [[Alberto Durero]], que deixou numerosas [[acuarela]]s de paisaxes. Na súa forma idealizada de inspiración clásica, é algo que debe atribuírse a [[Italia]], sendo [[El Perugino]], mestre de [[Rafael Sanzio|Rafael]], un dos máis destacados elaboradores de vastos espazos nos que se situaban os personaxes, cunha forte acentuación da paisaxe. En [[Venecia]], coa súa luz cambiante sobre as augas, aínda que a paisaxe seguiu sendo fondo de obras e non o seu motivo principal, esmeráronse por lograr realismo reflectindo vistas da [[lagoa]], as súas rúas e monumentos, así como a «terra firme», e dos fenómenos atmosféricos como ocorre con ''[[A treboada (pintura)|A treboada]]'' que xa dende o [[século XVI]] dá nome ao cadro máis coñecido de [[Giorgione]].
 
Nesta época, a paisaxe serviu para expresar as [[utopía]]s urbanas e políticas emerxentes. A miúdo «percibido» a través do marco das xanelas nos cadros que representaban esceas interiores, foi conseguindo un papel cada vez máis importante, até ocupar toda a superficie da tea. Paralelamente, os personaxes das escenas relixiosas en exterior foron «encollendo» até non estar máis que simbolizados polos elementos da paisaxe, p.e. [[Xesús de Nazaret]] por unha montaña. Pero, como se ve, a paisaxe seguía sendo só parte dun [[Pintura de historia|cadro de historia]] ou dun [[Retrato pictórico|retrato]].
Liña 50:
A comezos de século, na época do [[tenebrismo]], a paisaxe seguía sendo pouco cultivada. Soamente o [[Alemaña|alemán]] [[Adam Elsheimer]] destaca por tratar as historias, xeralmente sacras, como auténticas paisaxes nas que moitas veces realiza espectaculares estudos sobre os efectos atmosféricos, a luz ou os estudos de amencer e anoitecer. [[Ficheiro:Peter Paul Rubens 071.jpg|miniatura|246px|[[Rubens]]: ''Paisaxe con arco da vella'', [[1636]]-[[1638|38]], <small>[[Pintura ao óleo|óleo]] sobre [[táboa (pintura)|táboa]], [[Alte Pinakothek]], [[Múnic]].</small>.]]
[[Ficheiro:The Windmill at Wijk bij Duurstede 1670 Ruisdael.jpg|202px|miniatura|[[Jacob Ruysdael]]: ''O muíño de Wijk'', h. [[1670]], <small>lenzo, [[Rijksmuseum]], Ámsterdan.</small>.]]
O [[Flandres|flamencoflamengo]] [[Rubens]] pintou ao final da súa vida algúns cadros que se contan entre a pintura paisaxista europea máis importante.
 
Foi no [[Pintura barroca|Barroco]] cando a pintura de paisaxes estableceuse definitivamente como un [[xénero pictórico|xénero]] en [[Europa]], co desenvolvemento do [[coleccionismo]], como unha distracción para a actividade humana. É un fenómeno propio do norte de Europa que se atribúe, en gran medida, á [[reforma protestante]] e o desenvolvemento do [[capitalismo]] nos [[Países Baixos]]. A [[nobreza]] e o [[Igrexa Católica Romana|clero]], até entón os principais clientes dos pintores, perderon relevancia, sendo substituídos pola [[burguesía]] [[Comercio|comerciante]]. As preferencias desta non ían cara ás complexas [[Pintura de historia|pinturas de historia]], con temas da [[Antigüidade clásica]], a [[mitoloxía]] ou a [[Historia Sacra]], nin cara a complexas [[alegoría]]s, senón que preferían temas sinxelos e cotiáns, polo que alcanzaron independencia [[Tema artístico|xéneros]] até entón secundarios como o [[bodegón]], a paisaxe ou a [[escena de xénero]]. Produciuse tal especialización que cada pintor se dedicaba a un tipo de paisaxe específica. Así había pintores que tomaban como tema os «países baixos», isto é, os terreos que quedaban baixo o [[nivel do mar]], cos seus [[Canle (enxeñería)|canle]]s, [[pólder]]s e [[muíño]]s de vento; destacaron neste tipo [[Jan van Goyen|van Goyen]], [[Jacob Ruysdael]] e [[Meindert Hobbema]]. [[Hendrick Avercamp]] especializouse en estampas invernais, con estanques xeados e patinadores.