Azucre: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Bot: "en:Sugar" é un artigo bo; cambios estética |
Sen resumo de edición |
||
Liña 1:
{{1000}}
:''Este artigo trata sobre o alimento, para azucre como nutriente véxase [[Carbohidrato]].''
[[Ficheiro:Sugar White.jpg|miniatura
O nome '''azucre''' utilízase para diferentes [[monosacárido]]s e [[disacárido]]s, que xeralmente teñen sabor doce, aínda que por extensión refírese a todos os [[hidrato de carbono|hidratos de carbono]] a forma máis común de azucre consiste en sacarosa no estado sólido e cristalino. Úsase para alterar (adozar) o sabor de bebidas e [[alimento]]s.
Liña 7:
Cada día é máis frecuente en pratos e doces preparados atoparse outros azucres diferentes como a [[glucosa]] ou a [[frutosa]] (pola súa asimilación máis lenta) ou mesturados con [[edulcorante]]s artificiais.
Outros azucres son a [[galactosa]] e a [[lactosa]].
== Etimoloxía ==
A palabra ''azucre'' deriva do [[lingua árabe|árabe]] ''súkkar'' (''سكر'') que á súa vez derivaría do [[sánscrito]] ''çárkarā'' (''शर्करा'') por mediación da palabra iraniana ''šakar'',<ref>{{Cita web | url = http://www.diccionari.cat/lexicx.jsp?GECART=0129559 | título = Sucre|dataacceso = 26/05/2013 | lingua = catalán | obra = Gran Diccionari de la Llengua Catalana| editor = Grup Enciclopèdia Catalana}}</ref><ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=sugar ''Online Etymology Dictionary'']</ref> os árabes coñeceron o azucre o arribar a Persia no 642 e a través seu chegaría a Europa.<ref>{{cita web | url =http://www.history-science-technology.com/Articles/articles%2072.htm | título = Transfer of islamic technology to the West. Part III| consulta = 30 de setembre del 2011 | cognom = Al-Hassan | nom = Ahmad Yusuf | lingua = inglés | obra = History of Science and Technology in Islam}}</ref> A palabra contemporánea en [[lingua italiana|italiano]] é'' Zucchero'', mentres que a tradución en [[lingua castelá|castelán]], [[Lingua portuguesa|portugués]] e [[lingua galega|galego]] e '' azucar'', '' açúcar'' e ''azucre'' respectivamente, manteñen máis influencia da palabra en [[lingua árabe|árabe]]. En francés escríbese o igual que no catalán,'' sucre'', aínda que no francés antigo coñecíase como'' Zuchin''. A versión grega máis antiga que se conserva é σάκχαρις (''sákkʰaris'')<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dsa%2Fkxarσάκχαρ], Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', on Perseus</ref><ref
== Historia ==
[[Ficheiro:Cut sugarcane.jpg|miniatura|Cana de azucre.]]
[[Ficheiro:SugarBeet.jpg|miniatura|Remolacha azucareira.]]▼
▲[[Ficheiro:SugarBeet.jpg|miniatura|Remolacha azucareira]]
=== Antigüidade e Idade Media ===
Orixinalmente, o [[ser humano]] masticaba a [[cana de azucre]] para extraer o seu dulzura. O cultivo de azucre iniciouse no noreste da [[India]] uns 10.000 anos antes de Cristo e no Pacífico Sur uns 6.000 anos antes de Cristo. Outras evidencias arqueolóxicas asocian o cultivo de azucre coa civilización do [[Río Indo|Val do Indo]].<ref name=Robyt-1998>{{Cita libro |nome=J.F. |apelidos=J.F. Robyt |título=Essentials of Carbohydrate Chemistry |editor=Springer Berlin / Heidelberg|lingua=
Durante a revolución agrícola musulmá, os [[árabes]] adoptaron as técnicas de produción de azucre da India e refinarono cun sistema de produción máis industrial. Crearon os primeiros enxeños para a elaboración do azucre, con [[Refinaría de azucre|refinarías]], fábricas e plantacións.
Liña 38 ⟶ 36:
A cultura da [[remolacha]] azucareira desenvolveuse na época de [[Napoleón]], como consecuencia do embargo imposto por [[Inglaterra]]. De feito, o 2 de xaneiro de 1812, o fabricante francés Benjamín Delessert logrou sacar o mollo -impuro e de rendemento mínimo- separando as mondas da raíz. En 1864, un fabricante de azucre de [[Moravia]], o tamén francés Robert, obtivo un mollo de calidade máis boa para a coercialización.
== Notas ==
{{Listaref|2}}▼
== Véxase tamén ==▼
▲{{Listaref}}
{{Commonscat|sugars}}▼
=== Bibliografia ===
* {{Cite book
|last =Adas
Liña 50 ⟶ 49:
|title = Agricultural and Pastoral Societies in Ancient and Classical History
|publisher =Temple University Press
|month =
|year =2001 |isbn = 1-56639-832-0
|oclc =44493265}}
Liña 58:
|title = [[The Sugar Girls]]
|publisher =Collins
|month =
|year =2012 |isbn = 978-0-00-744847-0}}
* {{Cite book
Liña 81 ⟶ 82:
|publisher=[[College of Tropical Agriculture and Human Resources]]
|author=Aurora A. Saulo
|date=
}}
* {{cite news
Liña 88 ⟶ 89:
|publisher=New York Times
|author=Gary Taubes
|date=
}}
▲== Véxase tamén ==
=== Outros artigos ===
* [[Historia do cultivo da cana de azucre]]
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.historiacocina.com/es/historia-del-azucar "Historia del azucar",
▲{{Commonscat|sugars}}
{{Ligazón AB|en}}
|