Trinidad e Tobago: Diferenzas entre revisións

| dirixentes_títulos = [[Presidente de TrindadeTrinidad e Tobago|Presidente]]<br />[[Primeiro Ministro de TrindadeTrinidad e Tobago|Primeiro Ministro]]

A '''República de Trinidad e Tobago'''<ref>[http://www.realacademiagalega.org/dicionario#loadNoun.do?current_page=1&id=304757 Definición de '''trinitense''' - Real Academia Galega]</ref> (en [[idioma inglés|inglés]] '''Republic of Trinidad and Tobago''') é un estado independente situado no sur do [[Mar Caribe]], sobre a plataforma continental da costa oriental de [[Venezuela]]. Consiste en dúas illas principais, [[illa TrindadeTrinidad]] e [[Tobago]], ademais de 21 illas máis pequenas. A maior e máis poboada é '''TrindadeTrinidad''', mentres que a illa de [[Tobago]] é moito menor en tamaño e poboación.

Antes do arribo dos europeos no [[século XV]] a illa hoxe chamada TrindadeTrinidad estaba poboada por [[caribes]] ([[nepuya]], [[suppoya]]) mentres que Tobago estaba poboada polos [[kalugo]]. O nome indíxena de TrindadeTrinidad era Kairi ou Leré cuxo significado sería "Terra de [[colibrí]]s" ou seica simplemente "A Illa". [[Cristóbal Colón]] descubriu para os europeos a principal das illas o 31 de xullo de [[1498]] e chamouna "Terra da [[Santísima TrindadeTrinidad]]" mentres que denominou "Bela Forma" á illa actualmente chamada Tobago. Estas illas foron a partir de entón contendidas por [[España|españois]], [[Inglaterra|ingleses]], [[Países Baixos|neerlandeses]] e [[Francia|franceses]], houbo ata unha colonia de "letones" procedentes de [[Curlandia]]. A fins de [[século XVIII]] o control era español como parte da [[Capitanía Xeral de Venezuela]] pero no decurso das [[guerras napoleónicas]], en febreiro de 1797, unha forza británica iniciou a ocupación do territorio, en [[1802]] pola [[paz de Amiens]] as illas de TrindadeTrinidad e Tabaco (en inglés: "Tobago") pasaron ao [[Reino Unido]] , pola súa banda [[Francia]], que tamén tiña pretensións sobre o territorio fixo cesión formal ao Reino Unido en 1814.

En [[1899]] Tobago que quedara administrada desde [[Barbados]] pasou a ser administrada desde Porto España en TrindadeTrinidad. Durante a [[Segunda Guerra Mundial]] os [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]] aliados do Reino Unido estableceron unha importante base militar en [[Chaguaramas]]. Ambas as illas foron rexidas como colonia da coroa inglesa ata que o 3 de xaneiro de [[1958]] coa illa de [[Xamaica]], Barbados, as [[Illas de Barlovento, Pequenas Antillas|Illas de Barlovento]] e as [[Illas de Sotavento]] e outras menores formouse a chamada [[Federación das Antillas Británicas]] ou [[Federación das Indias Occidentais]] tendo por capital federal [[Chaguaramas]], tal federación desapareceu en [[1961]] ao secesionarse Xamaica, así se determinou a independencia (aínda que sendo o seu xefe de estado o monarca británico) o 3 de agosto de [[1962]], durante todo ese período houbo graves conflitos étnicos principalmente entre os descendentes de africanos e os descendentes de hindús. Trinidad e Tobago ingresou na [[ONU]] nese ano e en [[1967]] na [[OEA]], en [[1976]] TrindadeTrinidad Tobago formalmente declarou a súa total independencia da coroa británica aínda que se mantivo e mantén dentro da [[Commonwealth de Nacións|Commonwealth]].

[[Ficheiro:Td-map.png|miniatura|esquerda|Mapa de TrindadeTrinidad e Tobago]]

Cubrindo un área de 5.128 [[km²]], o país consiste de dous [[illa]]s principais; [[Illa TrindadeTrinidad|TrindadeTrinidad]] e [[Tobago]], e 21 illas menores. TrindadeTrinidad está a 11 km da costa noroeste de Venezuela, e a 130 km sur das [[Granadinas]]. A illa mide 4.768 km² en área (sendo un 93% da área total do país). A illa parece [[cadrado|cadrada]] en forma, con tres [[península]]s. Tobago está a 30 km ao norte de TrindadeTrinidad, e mide ao redor de 298 km² en [[área (unidade de superficie)|área]].

Geologicamente, as illas non son parte do arquipélago Antillano. En cambio, TrindadeTrinidad foi parte unha vez de América do Sur e sitúase no seu [[plataforma continental]], mentres que Tobago é unha parte afundida dunha cadea de montañas relacionada ao continente. As illas están agora separadas do continente polo [[Golfo de Paria]].

O Xefe de Estado de TrindadeTrinidad e Tobago é o presidente, actualmente o profesor emérito [[George Maxwell Richards]]. O presidente é elixido por un colexio electoral integrado por todos os membros de ambas as cámaras do Parlamento. O parlamento consiste en dous cámaras, o [[Senado]] (31 asentos) e a [[Cámara de Representantes]] (36 asentos). Os membros do Senado son nomeados polo presidente. Os 16 senadores do goberno son nomeados sobre o consello do Primeiro Ministro, os 6 senadores da oposición son nomeados sobre o consello do líder da Oposición e os 9 senadores independentes son nomeados polo Presidente para representar aos demais sectores da sociedade civil. Os 36 membros da Cámara de Representantes son elixidos polo pobo por un máximo de 5 anos.

TrindadeTrinidad e Tobago é un membro activo da [[Comunidade do Caribe]] ([[CARICOM]]).

[[Ficheiro:Regiones de Trinidad y Tobago.svg|300px|miniatura|Mapa das rexións administrativas de TrindadeTrinidad e Tobago.]]

A división administrativa de TrindadeTrinidad e Tobago consta de 14 rexións corporativas, na illa de TrindadeTrinidad. 5 delas ([[Arima]], [[Chaguanas]], [[Point Fortin]], [[Port of Spain]] e [[San Fernando, TrindadeTrinidad e Tobago|San Fernando]]) corresponden a municipalidades; mentres que 9 engloban máis dun municipio ([[Couva-Tabaquite-Talparo]], [[Diego Martín (rexión)|Diego Martín]], [[Penal-Debe]], [[Princes Town (rexión)|Princes Town]], [[Río Claro-Mayaro]], [[San Juan-Laventille]], [[Sangue Grande (rexión)|Sangue Grande]], [[Siparia (rexión)|Siparia]] e [[Tunapuna-Piarco]]). A illa de Tobago ten un goberno autónomo dentro do país.

{{AP|Economía de TrindadeTrinidad e Tobago}}

TrindadeTrinidad e Tobago gañouse a reputación de ser un sitio excelente para o investimento e para os negocios internacionais. Un factor principal, durante os últimos catro anos, foi o sector do gas natural, o cal segue crecendo. O turismo é tamén un sector cada vez maior, aínda que en proporción non é tan importante como noutras illas do Caribe. A economía benefíciase da inflación baixa e dunha intensa actividade comercial. O ano 2002 foi marcado por un crecemento sólido no sector petroleiro, compensado en parte pola incerteza política doméstica.

A moeda oficial é o [[dólar de TrindadeTrinidad e Tobago]] (TT $) = 100 céntimos. Os billetes están en denominacións de 100, 20, 10, 5 e 1 dólar de TrindadeTrinidad e Tobago. As moedas están en denominacións de 1 dólar, e 50, 25, 10, 5 e 1 céntimo.

Hai moitas relixións diferentes presentes en TrindadeTrinidad e Tobago. As dúas maiores son os [[católico]]s e os [[hindú]]é; os [[Anglicanismo|anglicanos]], [[Islam|musulmáns]], [[presbiteriano]]s, [[metodista]]s son minoritarias. Dúas [[fe (relixión)|fes]] sincréticas afrocaribeñas, os clamadores ou [[bautistas espirituais]] e a fe [[orisha]] (antes chamados [[shangó]]s) están entre os grupos relixiosos de máis rápido crecemento. Tamén os [[mormón]]s se estenderon desde mediados dos [[anos 1980|80]].

O [[Lingua inglesa|inglés]] é lingua oficial do país, pero algúns indo-trinitarios falan [[lingua hindi|hindi]], que é amplamente usado na música popular. O idioma máis falado, o inglés de TrindadeTrinidad, é clasificado como un dialecto do inglés ou como un [[Lingua crioula|crioulo]] inglés (crioulo triniteño do inglés). O principal idioma falado en Tobago é o crioulo do inglés de Tobago. Ambas as linguas conteñen elementos africanos; o inglés de TrindadeTrinidad tamén está influído polo [[lingua francesa|francés]] e o hindi. Estas linguas crioulas fálanse normalmente en situacións informais só, e non hai un sistema normalizado de escritura.

Aínda que o francés crioulo foi a lingua falada máis estendida na illa, hoxe é raramente oída. Debido á situación de TrindadeTrinidad na costa de [[Suramérica]], o país está lentamente desenvolvendo unha relación cos pobos [[hispanofalante]]s, e xa que logo o goberno esixe que o [[Lingua castelá|español]] sexa ensinado en todos os centros de secundaria, o que fai que este idioma gañe terreo día a día. En concreto, en [[2004]] o goberno tomou a iniciativa de Español como Primeira Lingua Estranxeira iniciada en marzo de [[2005]].

En TrindadeTrinidad e Tobago están presentes moitas relixións. As dúas máis comúns son a [[Igrexa Católica Romana|Católica Romana]] (26%) e o [[Hinduismo]] (22%); o [[Anglicanismo]] (8%), [[Islam]] (6%), a [[Igrexa Adventista do Sétimo Día|Igrexa Adventista]] (4%), as [[Igrexas presbiterianas]] e o [[Metodismo]] son as relixións minoritarias. Dúas doutrinas sincréticas Afro-Caribes, os ''Spiritual Baptist'' (Bautistas espirituais) e o sistema relixioso [[Orisha]] (chamados tamén [[Shango]], un termo complementario) son os grupos relixiosos que atoparon un rápido crecemento.

[[Amnistía Internacional]] denuncia torturas e xuízos cuestionables en TrindadeTrinidad e Tobago. Hai diversos casos de aplicación incorrecta da pena de morte. A [[homosexualidade]] non é legal en TrindadeTrinidad e Tobago e é penalizada con encarceramento. O artigo 8 (18/1) da lei de inmigración prohibe a entrada no país aos homosexuais.

[[Ficheiro:Chaconia_UWI_2005b.jpg|miniatura|dereita|200px|A Chaconia ''(Warszewiczia coccinea)'' é a flor nacional de TrindadeTrinidad e Tobago.]]

TrindadeTrinidad e Tobago é famoso polo seu Entroido previo á [[Coresma]], que se celebra antes do mércores de cinza. Tamén é o lugar de nacemento da música [[Calipso (música)|calipso]] e [[steelpan]], que é considerado o único instrumento musical acústico inventado no século XX.

O escenario artístico está pleno de actividade. TrindadeTrinidad e Tobago ten dous escritores que gañaron o [[Premio Nobel de Literatura|Premio Nobel]], [[Vidiadhar Surajprasad Naipaul]] e [[Derek Walcott]], nacido en [[Santa Lucía - Saint Lucia|Santa Lucía]]. O deseñador [[Peter Minshall]] é recoñecido non só polos seus disfraces para o Entroido, senón tamén polo seu papel nas cerimonias de apertura dos [[Xogos Olímpicos de Barcelona 1992]], a [[Copa Mundial de Fútbol de 1994]], as [[Xogos Olímpicos de Atlanta 1996]] e as [[Xogos Olímpicos de Salt Lake City 2002|Olimpíadas de Inverno 2002]], polas que gañou un [[Premios Emmy|Premio Emmy]].

[[Categoría:TrindadeTrinidad e Tobago]]