Lipotes vexillifer: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xoio (conversa | contribucións)
Xoio (conversa | contribucións)
varios arranxos
Liña 2:
{{título en cursiva}}
{{Taxobox
| name = ''Lipotes vexillifer''<br></small>Golfilño de río chinés<br>Golfiño do Yagntzé<small>
| status = CR
| status_system = iucn3.1
Liña 9:
| image_width = 250px
| image2 = Baiji size.svg
| image2_width = 250px180px
| image2_caption = Comparación co tamaño dun humano
| regnum = ''[[Animalia]]''
| phylum = ''[[Chordata]]''
Liña 20 ⟶ 21:
| familia_authority = Zhou, Qian & Li, 1978
| genus= '''Lipotes'''
| genus_authority=[[Gerrit S. Miller|Miller]], 1918 <ref name="Miller 1918"/>
| species= '''L. vexillifer'''
| binomial= Lipotes vexillifer
| binomial_authority=[[Gerrit S. Miller|Miller]], 1918 <ref name="Miller 1918">{{cite journal|last=Miller|first=Gerrit S|year=1918|title=A new river-dolphin from China|journal=[[Smithsonian miscellaneous collections]]|volume=68|issue=9| pages = 1–12|url=http://biostor.org/reference/101516}}</ref>
| range_map = cetacea_range_map_Chinese_River_Dolphin.PNG
| range_map_caption = Distribución de ''Lipotes vexillifer''
| range_map_width = 230px250px
}}
 
'''''Lipotes vexillifer''''' é unha [[especie (bioloxía)|especie]] de [[cetáceo]] [[odontoceto]], único membro da [[familia (bioloxía)|familia]] dos ''[[lipótidos]]''.
 
É un golfiño de río [[Endemismo|endémico]] do [[río Yangtzé]] ([[China]]). O seu nome chinés é ''baiji'' (白鱀豚) ou ''baijitun'' (en pinyin, báijìtún), que quere dicir "golfiño de auga doce branco".
Liña 43 ⟶ 44:
 
== Descrición ==
As principais características de ''Lipotes vexillifer'' son as seguintes:<ref name=MC>Carwardine, M. (1995), pp. 228-229.</ref>
* Este golfiño mide (ou medía) entre 1,40 e 2,50 m de lonxitude, e pesa (ou pesaba) entre os 100 e os 160 kg.<br>O seu peso ao nacer é (ou era) de entre 2,5 e 4,8 kg.
* O [[corpo]] é robusto, coas partes superiores e os flancos de [[cor]] gis azulada pálida e as inferiores abrancazadas.
* A [[aleta|aleta dorsal]] é moi baixa, de forma triangular, coa base moi ancha e rematada nunha punha punta roma.
* A [[cabeza]] presenta unha fronte abrupta, [[ollo]]s pequenos, situados a bastante altura.
O* seuO [[peteiro|bico]], queé longo e estreito (pode chegar aos 58 cm de longolonxitude), é lixeiramente espatulado e curvado cara a arriba, adaptado para apañar os [[peixe]]s e os [[cangrexo]]s dos que se alimenta (ou alimetaba).
 
== Distribución ==
Este golfiño mide (ou medía) entre 1,40 e 2,50 m de lonxitude, e pesa (ou pesaba) entre os 100 e os 160 kg.
 
Historicamente vivía ao longo de 1 700 km nos cursos medio e inferior do [[río Yangtzé]]([[China]]), até a desembocadura do río, cerca de [[Shanghai]], aínda que a súa presenza era rara máis arriba de [[Zhicheng]] e máis abaixo de [[Nanjing]], sendo máis común desde [[Loushan]] a [[Xintankou]] e de [[Anqing]] a [[Heishazhou]]. Aparecía alí onde os afluentes desembocaban no río principal, sobre todo antes e despois de enseadas e bancos de area. Antes, vivía tamén nos lagos [[Dongting]] e [[Poyang]], durante as inundacións de primavera, pero os niveis da auga actuais xa non son suficientes para iso.<ref name=MC/>
O seu [[peteiro|bico]], que pode chegar aos 58 cm de longo, é lixeiramente espatulado, adaptado para apañar os [[peixe]]s e os [[cangrexo]]s dos que se alimenta (ou alimetaba).
 
Aproximadamente o 12 % da poboación humana do mundo vive e traballa nonas beiras do río Yangtzé, exercendo presión sobre o río. A construción do [[encoro das Tres Gargantas]] tamén deu lugar a perda de hábitat.
== Historia antiga ==
 
== Comportamento ==
Os achados [[fósil]]es indican que este golfiño migrou desde o [[Pacífico]] cara ao ría Yangtzé hai 20&nbsp;000 anos.
Pouco se sabe do comportamento deste golfiño, xa que moi poucos exemplares puideron indentificarse e é un animal difícil de estudar en liberdade (o único macho cativo, ''Qi Qi'', foi unha fonte crucial de información desde [[1980]] até que morreu en [[2002]]). Vivía en pequenos grupos, de até 6 individuos (en zonas de abundante alimnento podían reunirse máis). Nos períodos de activiudade nadaba con rapidez, variando con frecuencia a dirección e o estilo (moitas veces, sobre o dorso ou os flancos), con inmersións frecuentes e curtas. Pero tamén podía nadar lentamente, polo xeral na mesma dirección, e con inmersións escasas e prolongadas. Habitualmente repousaba e remansos de augas profundas durante 5 ou 6 horas.<ref name=MC/>
 
== Historia antiga ==
Estes golfiños foron xa descritos na época da [[dinastía Han]], nunha enciclopedia biolóxica, ''[[Erya]]''. Estímase que nesa época a súa pobación era duns 5&nbsp;000 individuos.
 
Os achados [[fósil]]es indican que este golfiño migrou desde o [[Pacífico]] cara ao ría Yangtzé hai 20&nbsp;000 anos.{{cómpre referencia}}
== Distribución ==
Historicamente habitou ao longo de 1.700 km dos cursos medio e inferior do [[río Yangtzé]], até a desembocadura do río, cerca de [[Shanghai]]. Actualmente o seu hábitat reduciuse en moitos centos de quilómetros.
 
Estes golfiños foron xa descritos na época da [[dinastía Han]], nunha enciclopedia biolóxica, ''[[Erya]]''. Estímase que nesa época a súa pobación era duns 5&nbsp;000 individuos.{{cómpre referencia}}
Aproximadamente o 12 % da poboación humana do mundo vive e traballa no río Yangtzé, exercendo presión sobre o río. A construción do [[encoro das Tres Gargantas]] tamén deu lugar a perda de hábitat.
 
== Conservación ==
{{sen referencias}}
Tan pronto como China decidiu modernizarse recoñeceu o estado precario do seu golfiño de río.
 
Liña 66 ⟶ 73:
[[Ficheiro:Baiji conservation efforts map.png|miniatura|400px|Mapa dos lugares onde se centraron os esforzos para a conservación de ''Lipotes vexillifer''.]]
 
A primera organización de protección de especies acuáticas chinesas, a Fundación de Conservación de [[Wuhan]] ''Golfiño baiji'', fundouse en decembro de [[1996]]. Recadou 1.383.924,35 [[Renminbi|iuans]] (ao redor de 100.000 [[Dólar estadounidense|dólares]]) e usou eses fondos para a preservación de células ''[[in vitro]]'' e para manter as instalacións do ''golfiño de río chinés'', incluíndo o ''santuario de Shishou'', que foi inundado en [[1998]].
 
Douglas Adams e Mark Carwardine documentaron os seus encontros cos animais en perigo nas súas viaxes de conservación para o programa da [[BBC]] "A última oportunidade para ver" (''Last Chance to See''). O libro do mesmo nome, publicado en [[1990]], incluíu fotos dun exemplar en cautividadecatividade, un macho chamado ''Qi Qi'', que viviu no [[delfinario]] do Instituto Wuhan de Hidrobioloxía desde [[1980]] até o [[14 de xullo]] de [[2002]]. Este golfiño, descuberto por un pescador no lago [[Dongting]], convereuse no único residente do ''delfinario de Baiji'', ao lado dpdo lago do Leste. Outro delfín capturado faleceu despois de un ano (de 1996 a 1997), na [[Reserva Seminatural de Shishou Tian-e-Zhou]], que contiña soamente toniñas da especie ''[[Neophocaena phocaenoides]]'' desde 1990. Outro golfiño, unha femia achada na [[illa de Chongming]] cerca de [[Shangai]] en [[1998]], faleceu de fame despois de un mes, xa que non aceptou a comida que se lle daba.
 
A especie de cetáceo en maior perigo no mundo, segundo o [[Libro Guinness dos Récords]], foi avistada por última vez no mes de setembro de [[2004]]. A [[Xinhua|axencia de noticias Xinhua]] anunciou o [[4 de decembro]] de [[2006]] que ningún golfiño de río chiñés fora detectado tras unha busca visual e acústica realizada por 30 investigadores durante seis semanas no [[río Yangtzé]]. O fracaso da ''Expedición do golfiño de augua doce do río Yangtzé'' levantólevantou sospeitas sobre a inequívoca extinción dunha especie de cetáceo debido á acción humana. A escasa visibilidade da auga e as condicións climáticas poderían dificultar os avistamentos, pero de todos os modos algúns científicos declararon a especie ''funcionalmente extinta'' o [[13 de decembro]] de [[2006]].
 
A poboación actual deste golfiño é difícil de calcular, pero se pensa que son menos dos que se necesitan para a propagación da especie.
 
=== Cronoloxía ===
{{sen referencias}}
* [[1979]]: China declara a especie en perigo de extinción.
* [[1983]]: a caza do golfiuño de auga doce declárase ilegal.