Fiestra: Diferenzas entre revisións

 

Unha '''fiestra''', tamén chamada '''xanela''' ou '''ventá''', é un van ou oco elevado sobre o chan, que se abre nunha parede coa finalidade de proporcionar luz e ventilación á estancia correspondente. Tamén se denomina fiestra ó conxunto de dispositivos que se utilizan para pechar ese van.

 

== Elementos que a compoñen ==

O oco ten verticais que o enmarcan lateralmente, por unha parede de grande altura, [[peitoril]], e por un [[lintel]] ou por un [[Arco (arquitectura)|arco]] que o pecha pola parte superior. Tanto o lintel como, no seu caso, o arco, teñen por misión soportar as cargas que produce a parte de muro ou parede que gravita sobre o oco e transmitilas ás xambas.

 

 

Por último, outra das funcións que cumpre a fiestra é a de permitir as vistas a través dela. É moi común desexar ver cara o exterior sen que desde fóra se poida ver o que hai ou sucede dentro; unicamente é posible logralo con vidros altamente reflectantes baixo unhas condicións lumínicas determinadas. Toda vez que estas condicións varían, o efecto producido pode ser inverso ó desexado. Un exemplo son os chamados espellos-espía. Estes espellos actúan reflectindo as imaxes na cara do vidro con maior luminosidade. Na cara con menos luminosidade, un espectador pode ver a través do vidro o que sucede ó outro lado. En cambio, ó variar as condicións lumínicas, ambos lados permiten ver o que hai detrás aínda que con certa dificultade, debida á reflexión en ambas caras.

Contribúen tamén á funcionalidade os variados modos en que poden manobrar as follas dunha fiestra. Baixo este punto de vista, e sen ánimo de efectuar unha relación exhaustiva, se cataloga unha fiestra como:

* '''corredoira''', cando as súas follas se deslizan con rodamentos sobre guías horizontais;

 

== Uso na edificación ==

 

Pola contra, en edificios de oficinas, por exemplo, é habitual que toda a súa fachada se converta nunha pura fiestra mediante a utilización de ''«muros cortina»'' ou outros sistemas de acristalamento integral. Para o caso das [[vivenda]]s, a dotación de fiestras nas pezas habitables é obrigada por disposición legal. Os regulamentos de habitabilidade adoitan impor non só o seu uso, senón tamén as súas dimensións mínimas, esixindo polo común que a súa superficie non sexa inferior a un décimo da da estancia á que prestan servizo.

 

== Materiais ==

Tradicionalmente as fiestras eran de [[madeira]] debidamente tratada con [[pintura]]s ou [[Verniz|vernices]] que melloraban o seu comportamento e durabilidade á intemperie. Posteriormente se utilizou o [[aceiro]], que tamén precisa dun adecuado tratamento para previr a corrosión. Máis recentemente se xeneralizou o emprego do [[aluminio]] en perfiles de moi variada sección; é un metal máis lixeiro que o [[ferro]] e non se oxida ante a acción dos axentes atmosféricos, aínda que ten por inconveniente ser máis caro. Ultimamente se tende ó emprego do PVC ([[policloruro de vinilo]]), un plástico controvertido, pois, ás súas magníficas cualidades en canto a durabilidade, resistencia, illamento ou lixeireza, únese a da súa alta capacidade tóxica e contaminante ó degradarse ou queimarse.

 

As fiestras, presentes case sempre nas [[fachada]]s dos edificios, constitúen un dos elementos primordiais da súa [[composición]] estética. Aínda tratándose de simples ocos rectangulares desprovistos de calquera aditamento ornamental, a súa repetición [[Harmonía|harmoniosa]] e [[Ritmo|rítmica]], nuns casos, ou, pola contra, a súa aleatoria disposición de aparencia desordenada noutros, adoita producir un efecto de apreciable valor artístico. Este mesmo resultado inténtase conseguir en ocasións dotando á propia fiestra de formas atractivas, incluso dun certo barroquismo exento de calquera funcionalidade que non sexa a decorativa. A fachada meridional do [[Mosteiro do Escorial]] é un exemplo do primeiro suposto, mentres que o último caso pode ilustrarse coas [[románico|románicas]] fiestras aximeizadas, as góticas caladas de primorosa [[trazaría]], as [[arco conopial|conopiais]] isabelinas, as efectistas fiestras angulares, as barrocas, ou as modernistas.

 

Ficheiro:Ventana2.jpg|Fachada meridional do Mosteiro do Escorial

Ficheiro:Ventana3.jpg|Fiestra románica

Ficheiro:Ventana1.jpg|Fiestra gótica

Ficheiro:JapaneseWindow.jpg|Fiestra ornamental xaponesa

 

== Véxase tamén ==

{{Commons|Window|Fiestras}}