|
==ADN sentido==
[[Ficheiro:Antisense DNA oligonucleotide.png|Esquema que mostra como cadeas antisentido de ADN poden interferir coa tradución de proteínas.|miniatura|250px|dereita]]
Para entender ben o concepto cómpre ter en conta que a [[transcrición xenética|transcrición]] do ARN se realiza por complementariedade de bases e que o ADN xeralmente é bicatenario. Só unha das cadeas do ADN se transcribe a ARN, esa cadea e o ARN formado a partir dela son complementarios en bases, polo que a súa secuencia non é igual. A outra cadea do ADN non se transcribe pero é de secuencia idéntica á do ARN, pero con T en vez de U (e é complementaria da outra cadea de ADN). Só se traduce a proteínas no [[ribosoma]] o [[ARNm]], nunca o ADN.
Os biólogos moleculares chaman cadea ""sentido"" ou "con sentido" ou cadea "positiva" (+) á cadea que ten a secuencia igual á do ARNm que vai ser traducido a proteínas, pero o ARNm non se transcribiu dela senón da outra cadea de ADN. Por tanto, os seus [[codón]]s son os mesmos que determinan a secuencia da proteína nese xene.
A outra cadea do ADN chámase "antisentido" ou cadea "negativa" (-) porque a súa secuencia é distinta da do ARNm traducible, polo que a súa secuencia carece de sentido xenético se se intentasen traducir os seus codóns. Porén, é desta cadea da que se transcribiu o ARNm de forma complementaria en bases.
SometimesAlgunhas theveces phraseutilízase o termo '''codingcadea strandcodificante''', isque encounteredxeralmente se refire á cadea sentido; howeverporén, proteinhai codingque andter en conta tamén o concepto de "ambisentido". Os ARN codificantes e [[ARN non-coding RNAcodificante|non codificantes]]'s canpoden beser transcribedtranscritos similarlyde fromxeito bothsimilar strands,de inambas someas casescadeas, beinge transcribednalgúns incasos bothson directionstranscritos fromen aambas commonas promoterdireccións region,desde orunha beingrexión transcribed[[promotor (xenética)|promotora]], ou fromtranscritos withindesde [[intronsintróns]], onen bothambas strandsas cadeas (seever "ambisenseambisenstido" belowmáis abaixo).<ref>{{cite journal |title=Expression strategies of ambisense viruses |author= Anne-Lise Haenni |journal=Virus Research |volume=93 |issue=2 |year=2003 |pages=141–150 |url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0168170203000947 |doi=10.1016/S0168-1702(03)00094-7 |pmid=12782362}}</ref><ref>{{cite journal |journal=J Gen Virol. |year=1991 |volume=72 |pages=465–8. |title=Ambisense segment 3 of rice stripe virus: the first instance of a virus containing two ambisense segments |author= Kakutani T, Hayano Y, Hayashi T, Minobe Y. |pmid=1993885}}</ref><ref>{{cite journal |journal=J Gen Virol. |year=1991 |volume=72 |pages=763–7 |title=Complete nucleotide sequence of RNA 3 of rice stripe virus: an ambisense coding strategy |author=Zhu Y, Hayakawa T, Toriyama S, Takahashi M. |pmid=2016591}}</ref>
===ADN antisentido===
Como dixemos, é a cadea que non ten os codóns que servirían para codificar os aminoácidos da proteína, pero que se transcribe a un ARNm que si ten os codóns complementarios aos anteriores, que servirán para traducir a proteína no ribosoma (que son os mesmos codóns que ten a cadea sentido).
The two complementary strands of double-stranded DNA (dsDNA) are usually differentiated as the "sense" strand and the "antisense" strand. The DNA sense strand looks like the [[messenger RNA]] (mRNA) and can be used to read the expected protein code by human eyes (e.g. ATG codon = Methionine amino acid). However, the DNA sense strand itself is not used to make protein by the cell. It is the DNA antisense strand which serves as the source for the protein code, because, with bases complementary to the DNA sense strand, it is used as a template for the mRNA. Since [[Transcription (genetics)|transcription]] results in an RNA product complementary to the DNA template strand, the mRNA is complementary to the DNA antisense strand. The mRNA is what is used for [[Translation (biology)|translation]] (protein synthesis).
Por exemplo, un triplete de bases ou codón como 3'-TAC-5' no ADN antisentido pode utilizarse como molde para ser copiado complementariamente ao codón 5'-AUG-3' dun ARNm (AUG é o codón do aminoácido [[metionina]]), e estes dous codóns son moi diferentes. Polo contrario, o ADN sentido terá o triplete ATG que é idéntico ao AUG (e por iso se chama ''sentido'') coa soa diferenza de que ten timina (T) en vez de uracilo (U) por tratarse dun ADN (o U é típico do ARN e a timina do ADN).
Hence, a base triplet 3'-TAC-5' in the DNA antisense strand can be used as a template which will result in an 5'-AUG-3' base triplet in mRNA (AUG is the codon for Methionine, the start codon). The DNA sense strand will have the triplet ATG which looks just like AUG but ''will not be used to make Methionine'' because it ''will not be used to make mRNA''. The DNA sense strand is called a "sense" strand not because it will be used to make protein (it won't be), but because it has a sequence that looks like the protein codon sequence.
En bioloxía e investigación utilízanse curtas moléculas antisentido, que poden interaccionar coas cadeas complementarias a elas de ácidos nucleicos, modificando a [[expresión xénica]]. Ver a sección "oligonucleótidos antisentido" máis abaixo.
Students may find this confusing if they misunderstand the meaning of "sense" and if they misunderstand complementation. To make things more confusing, before the convention was set, very early textbooks disagreed on the DNA strands called "sense" and "antisense."{{Citation needed|date=September 2011}}
In biology and research, short antisense molecules can interact with [[Complementarity (molecular biology)|complementary]] strands of [[nucleic acid]]s, modifying expression of [[gene]]s. See the section on "antisense oligonucleotides" below.
===Exemplo cun ADN de dobre cadea===
| 