Galeón: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Prebot (conversa | contribucións)
m Bot: Substitución automática de texto (- sua + súa )
Xqbot (conversa | contribucións)
m r2.7.3) (Bot: Engado: br:Galion; cambios estética
Liña 1:
[[Ficheiro:Galleon-spanish.jpg|thumb|270px|Galeón español foto do modelo exposto no Museo Historico Naval de [[Venecia]] feita por[http://commons.wikimedia.org/wiki/User:Thyes Thyes] ]]
Un '''galeón''' é unha [[veleiro|embarcación a vela]] utilizada desde principios do [[século XVI]]. Consiste nun [[baixel]] grande, de alto bordo que se movía pola acción do [[vento]]. É unha derivación da [[Carraca (navío)|carraca]] pero combinada coa velocidade da [[ carabela (embarcación)|carabela]]. Os galeóns eran barcos de guerra poderosos e moi versátiles que podían ser igualmente usados para o comercio ou a exploración. Desde mediados do [[século XVI]] convertéronse no barco de guerra principal das nacións europeas, e no seu deseño baseáronse os tipos posteriores de navíos de guerra de gran tamaño.
 
== Orixes do termo ==
O galeón é unha embarcación tipicamente española, que xurdiu para cubrir a necesidade da Coroa dun navío que compartise a capacidade de carga da [[ Barco|nave]] coa velocidade e maniobrabilidad da carabela, co obxectivo de explorar e comerciar coas Indias recentemente descubertas. A primeira mención do termo é incerta, xa que na época en que se empeza a usar o termo non existía unha nomenclatura exacta para definir os distintos tipos de embarcacións, e a partir de principios do século XVI hai unha tendencia por parte da coroa española de chamar galeón a calquera navío armado de gran tamaño.
 
O termo galeón aparece en documentos moi anteriores a esta época. Do mesmo xeito que a [[Fragata (barco de vela)|fragata]] e o [[bergantín]], o galeón parece xurdir como unha variante de menor tamaño da [[galera]], como se deduce dos ''Annali Genovesi'' que mencionan galeóns de 80, 64 e 60 remos, que se usaron pola súa velocidade e maniobrabilidad en misións de descuberta nos séculos XII e XIII. É moi probable que en tempos de [[cruzadas|as cruzadas]] galeóns e [[galeota]]s fosen o mesmo tipo de embarcación.
Liña 17:
=== Aparello ===
[[Ficheiro:Falls of Clyde mast top.jpg|thumb|230 px|Cofa en forma de D achatada cuxo fronte mira cara a [[proa]]]]
Aínda que algúns galeóns antigos similares a naves aparellaban catro paus, [[trinquete]], [[maior]], [[mesana]] e [[contramesana]] ou buenaventura, con velas cadras no trinquete e maior e latinas nos outros dous, este número estableceuse definitivamente en tres. Os paus de mesana inclínanse cara a popa ata mediados do [[século XVII]]. Non se usan velas cangrexas nin de coitelo. A isto adoitábase engadir unha [[cebadeira]] no bauprés e en buques grandes tamén un [[tormentín]]. O velamen tende a fraccionarse con respecto a buques anteriores do mesmo tamaño e mellóranse os aparellos da [[enxarcia de labor]]. Tamén se fraccionan máis os paus engadindo [[masteleiro]]s e masteleirillos, innovación introducida polos [[Condado de Flandres|flamencos]] en [[1570]]. As [[cofa]]s reducen o seu tamaño. A partir do [[século XVII]] o bauprés desprázase cara atrás desde a parte dianteira da roda, situándoo detrás desta, a través dunha [[fogonadura]] da cuberta. Desde [[1620]] colócase unha vela cuadra no pau de mesana sobre a latina, a estes barcos empezaráselles a denominar [[ Fragata (barco de vela)|fragatafragatas]]s (aínda que difiren moito dos que se chamarán co mesmo nome a partir do século seguinte).
 
=== Casco ===
Liña 112:
[[bg:Галеон]]
[[bjn:Galiung]]
[[br:Galion]]
[[bs:Galeon]]
[[ca:Galió]]