Ragnar Frisch: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Liña 2:
nome = Ragnar Frisch|
imaxe = Uio frisch 2006 0025.jpg|
tamaño da imaxe = 400px300px|
nacementodatanac = 3 de marzo de [[1895]]|
falecementodatamorte = 31 de xaneiro de [[1973]]|
orixelugarnac = Khistiania, [[Oslo]] ([[noruegaNoruega]])|
profesión = economista|
campo = [[Economía]]|
[[Categoría:Premionotas = Premmio Nobel de Economía]]
premio nobel = ciencias económicas
}}
'''Ragnar Anton Kittil Frisch''', (nado o [[3 de marzo]] de [[1895]] -e finado o [[31 de xaneiro]] de [[1973]]), foi un economista noruegués, gañador do primeiro [[Premio Nobel]] das Ciencia Económicas xunto a [[Jan Tinbergen]] no ano [[1969]]. Gran precursor da econometría, contibuíu cos seus traballos ó análise cuantitativo dos feitos da natureza a través dos termos microeconomía e [[macroeconomía]], bautizados polo propio Ragnar.
 
== Biografía ==
Ragnar Frisch naceu o 3 de marzo de 1895 en Kristiania, Oslo (Noruega) dentro dunha familia adicada á xoiería, fillo de Anton Frisch e Ragna Fredrikke B. Kittilsen, iníciase como aprendiz no negocio familiar, pero ó mesmo tempo estuda [[economía]] no Royal Frederick University, xa que semellaba o camiño máis curto e sinxelo para acadar a unha titulación universitaria, a cal acada en [[1919]], mais tamén gradúase como artesán e en 1920 empeza a traballar como socio no taller do seu pai.
 
En [[1921]] Frisch recibiu unha bolsa da [[universidade]] que lle permitiu pasar tres anos estudando economía e [[matemáticas]] en [[Francia]] e [[Inglaterra]]. Tras o seu regreso a Noruega adquiriu unha praza como profesor asistente na universidade da capital, o que lle permitiu ler a tese e obter o seu doutorado en [[estadística]] matemática no 1926.
 
Un ano máis tarde, en [[1927]], desprazouse a [[Estados Unidos]] cunha bolsa da Fundación Rockefeller, onde estivo en contacto con outros economistas interesados en tratar a economía como [[ciencia]], dándolle novos enfoques matemáticos e estadísticos, estes coñecidos economistas eran Irving Fisher, Wesley Clair Mitchell, Allyn Young e Henry Schultz.
 
Frisch prosegue coa súa bolsa viaxando a [[Italia]] e Francia para continuar coa súa formación, pero en [[1928]] falece o seu pai e regresa a Oslo, onde se encarga de xestionar o negocio familiar coa contratación de empregados e, ademais, obtén a praza de profesor asociado na universidade da capital.
 
enEn [[1930]] regresa ós Estados Unidos, onde impartiría clases nas universidades de [[Minnesota]] e Yale, para regresar en [[1932]] a Noruega e obter o título de catedrático na universidade Oslo.
 
Frisch casou con Marie Smedal en [[1920]] e tiveron unha filla, Ragna. Despois da morte da súa primeira esposa en [[1952, volve a casar un ano máis tarde coa súa amiga da infancia, Astrid Johannessen.
 
Durante a ocupación de Noruega pola [[Alemaña nazi]], Frisch foi arrestado no de concentración Bredtveit o 17 de outubro de 1943, despois no campo de concentración Berg o 22 de novembro de [[1943]], e posteriormente no [[campo de concentración]] Grini de 09 de decembro de 1943 ao 8 de outubro de [[1944]].
 
== Como economista ==
 
Tamén fundou en 1932 na Universidade de Oslo o Instituto de Economía financiado pola Fundación Rockefeller e converteuse en director de Investigación.
En 1926, Frisch publicou un artigo que presenta a súa visión de que a economía debe seguir o mesmo camiño teórica e empiricamente que outras ciencias, comparándoa sobre todo co que a física seguira no seu momento. Durante o mesmo ano, publicou o seu artigo "Sur un probleme d'économie puro"(nun problema de economía pura). Frisch tamén comezou a ensinar un curso sobre teoría da produción, introducindo as matemáticas na economía.
Durante 1927 e 1928 Frisch publicou unha serie de artigos sobre as series temporais estatísticas.
 
En 1929 publicou o seu primeiro ensaio importante sobre a metodoloxía econométrica, "Correlación e dispersión en [[variables estatísticas]]", seguido no mesmo ano por "estática e [[dinámica]] na teoría económica", introducindo a dinámica na análise económica.
 
No último terzo da década dos anos vinte, cando Frisch aínda era profesor titular da Universidade de Oslo, empezouse a interesar no estudo dunha disciplina recén creada, a econometría. Esta inclinación investigadora condúxolle a fundar en 1930, xunto a Irwing Fisher y Charles F. Roos, a Sociedade Econométrica. Tres anos máis tarde e baixo a súa dirección, que se estendeu ata [[1935]], a Sociedade comezou a publicar a [[revista]] Econométrica.
 
== Obras ==
# Novos métodos de medición da utilidade marxinal "New Methods of Measuring Marginal Utility]" (1932).
# Propagación e impulso dos problemas dinámicos na economía "Propagation and Impulse Problems in Dynamic Economics" ([[1933]]).
# Mezcla lineal e cuadrática da progamación polo método múltiple "Mixed Linear and Quadratic Programing by the Multiplex Method" ([[1951]]).
# Macroeconomía e programación lineal "Macroeconomics and Linear Programing" ([[1956]]).
# As leis técnicas e económicas da produción ([[1961]]) Ed. Sagitario, Barcelona, [[1963]].
# Econometrías no mundo de hoxe "Econometrics in the World of Today" ([[1970]]) .
 
== Premios e recoñecementos ==
Recibíu o Premio Nobel De Ciencias Económicas en [[1969]] conxuntamente con Jan Tirbergen polo seu traballo "having developed and applied dynamic models for the analysis of economic processes" (desenvolver e aplicar modelos dinámicos para a análise dos procesos económicos"
O premio Antonio Feltrinelli da Nazionale Accademia dei Lincie en 1961.
 
Foi o presidente co comité económico e de emprego das Nacións Unidas e asesor económico de países como India e Exipto.
 
==Véxase tamén==
=== Ligazóns externas ===
*[http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economics/laureates/1969/frisch-autobio.html Autobiografía]
*[http://www.biografiasyvidas.com/biografia/f/frisch_ragnar.htm biografíaBiografía]
*[http://www.sv.uio.no/econ/english/about/facts-and-figures/nobel-prize-winners/ragnar-frisch/ aA universidade de Oslo sobre Ragnar]
*[http://www.nobel-winners.com/Economics/ragnar_frisch.html Acerca do seu Nobel]
 
[[Categoría:Premio Nobel de Economía]]
[http://www.biografiasyvidas.com/biografia/f/frisch_ragnar.htm biografía]
 
[http://www.sv.uio.no/econ/english/about/facts-and-figures/nobel-prize-winners/ragnar-frisch/ a universidade de Oslo sobre Ragnar]
 
[[ar:ركنر فرش]]
[http://www.nobel-winners.com/Economics/ragnar_frisch.html Acerca do seu Nobel]
[[az:Raqnar Friş]]
 
[[be:Рагнар Фрыш]]
[[Categoría:Economía]]
[[be-x-old:Рагнар Фрыш]]
[[Categoría:Premio Nobel de Economía]]
[[bg:Рагнар Фриш]]
[[ca:Ragnar Frisch]]
[[cs:Ragnar Frisch]]
[[da:Ragnar Frisch]]
[[de:Ragnar Anton Kittil Frisch]]
[[en:Ragnar Frisch]]
[[eo:Ragnar Anton Kittil Frisch]]
[[et:Ragnar Frisch]]
[[fi:Ragnar Frisch]]
[[fr:Ragnar Anton Kittil Frisch]]
[[gd:Ragnar Frisch]]
[[id:Ragnar Anton Kittil Frisch]]
[[io:Ragnar Anton Kittil Frisch]]
[[it:Ragnar Frisch]]
[[ja:ラグナル・フリッシュ]]
[[la:Ragnar Antonius Kittil Frisch]]
[[nl:Ragnar Frisch]]
[[nn:Ragnar Frisch]]
[[no:Ragnar Frisch]]
[[oc:Ragnar Anton Kittil Frisch]]
[[pl:Ragnar Frisch]]
[[pnb:ریگنر فرش]]
[[pt:Ragnar Anton Kittil Frisch]]
[[ro:Ragnar Frisch]]
[[ru:Фриш, Рагнар]]
[[sah:Рагнар Фриш]]
[[sk:Ragnar Frisch]]
[[sv:Ragnar Frisch]]
[[te:రాగ్నర్ ఫ్రిష్]]
[[tr:Ragnar Anton Kittil Frisch]]
[[uk:Раґнар Фріш]]
[[vi:Ragnar Frisch]]
[[yo:Ragnar Frisch]]
[[zh:朗纳·弗里施]]