Inlandsis: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m bot Engadido: lv:Ledāja vairogs |
Xas (conversa | contribucións) lig int |
||
Liña 1:
[[Ficheiro:Austral-Ice.jpg|thumb|350px|right]]'''Islandsis''' ou '''folla de xeo''' (palabra de orixe escandinava) é a denominación correspondente a todo gran campo [[glaciar]] do tipo chamado ''xeo continental'' localizado en latitudes elevadas e con extensións realmente continentais (máis dun millón de km²). Na actualidade os dous grandes inlandsis son a calota de xeo que
==Tipoloxía==
Os ''inlandsis'' posúen unha forma cupular cunha gran curvatura, independentemente do relevo que posúa o substrato en que están asentados. O peso do xeo (nas partes máis profundas "xeo fósil") e a neve dos inlandsis (na Antártida chega a ter 2.000 [[m]] de espesor) provoca o afundimento da placa continental de [[sial]] que
Durante as [[glaciación|glaciacións]], a extensión dos inlandsis amplíase considerablemente (na de [[Würm]] ou [[wurmiense]], os dous grandes inlandsis -no do hemisferio sur e o do hemisferio norte- estendíanse dende os polos ata aproximadamente os 45º graos de latitude). Durante os períodos mornos ou cálidos interglaciares o retroceso dos inlandsis deixa destacadas pegadas no relevo das terras emerxidas: en primeiro lugar prodúcese por [[isostasia]] unha lenta elevación do territorio que estivo baixo o xeo, e preséntanse formacións xeofísicas características: ''escudos'' (extensas planicies e chairas debidas á forte erosión dos xeos dun inlandse ao avanzar e retroceder). Isto apréciase especialmente no hemisferio norte onde destacan o ''[[Escudo Canadense]]'' e o ''[[Escudo Escandinavo]]'', [[
▲Os ''inlandsis'' posúen unha forma cupular cunha gran curvatura, independentemente do relevo que posúa o substrato en que están asentados. O peso do xeo (nas partes máis profundas "xeo fósil") e a neve dos inlandsis (na Antártida chega a ter 2.000 [[m]] de espesor) provoca o afundimento da placa continental de [[sial]] que recubren. Por este motivo, gran parte do sial na Antártida atópase baixo o nivel do mar.
▲Durante as [[glaciación|glaciacións]], a extensión dos inlandsis amplíase considerablemente (na de [[Würm]] ou [[wurmiense]], os dous grandes inlandsis -no do hemisferio sur e o do hemisferio norte- estendíanse dende os polos ata aproximadamente os 45º graos de latitude). Durante os períodos mornos ou cálidos interglaciares o retroceso dos inlandsis deixa destacadas pegadas no relevo das terras emerxidas: en primeiro lugar prodúcese por [[isostasia]] unha lenta elevación do territorio que estivo baixo o xeo, e preséntanse formacións xeofísicas características: ''escudos'' (extensas planicies e chairas debidas á forte erosión dos xeos dun inlandse ao avanzar e retroceder). Isto apréciase especialmente no hemisferio norte onde destacan o ''[[Escudo Canadense]]'' e o ''[[Escudo Escandinavo]]'', [[lagos]] glaciares, outeiros [[morrena|morrénicas]], vales de orixe glaciar, [[fiorde]]s, [[firth]]s, [[ría]]s, xigantescos cantos rodados e (como ocorre na [[Patagonia Arxentina]]) picachos illados (antigos [[nunatak]]s) chamados ''chihuidos''.
▲== Inlandsis da [[Antártida]] ==
O inlandsis antártico constituíuse primeiramente como un [[campo de xeo]] a inicios do [[oligoceno]] con períodos de avance e retroceso ata o [[plioceno]] cando os xeos cubriron a [[M.U.G.]] da Antártida ao situarse esta por a [[deriva continental]] na área polar meridional.
| |||