Evolución estelar: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m neón -> neon
Liña 79:
===Combustión do carbono ( > 8M<sub>Sol</sub> )===
[[Ficheiro:Carbonburn.png|left|180px]]
Terminada a fusión do helio o núcleo volve a comprimirse e a elevar as súas temperaturas. Dos tres elementos que maioritariamente compoñen o núcleo neste estadio, carbono e osíxeno nun 90% máis un pouco de neónneon, é o carbono o que ten a temperatura de fusión máis baixa, uns 600 millóns de graos ('''610<sup>8</sup> K'''). Chegados a esta temperatura e a unha densidade duns '''2&times;10<sup>8</sup> kg/m³''', os átomos de carbono comezan a reaccionar entre si dando lugar diversos elementos máis pesados a través dunha serie de canles de saída distintos. A duración desta etapa será da orde duns centos de anos, podendo chegar ós 1.000 anos. As reaccións máis probables son as que saen recadradas no diagrama. A do [[sodio]]-23 ten un 56% de ocorrencia e a do [[neon]]-20 un 44%. Os protóns e as partículas alfa emitidas en sendas reaccións serán rapidamente recapturados polo carbono, o osíxeno, o neónneon e o propio sodio. Estas reabsorcións case non teñen efectos enerxéticos significativos, pero en canto á nucleosíntese si o son xa que farán que o sodio non estea presente entre os elementos sobrantes da combustión do carbono. Polo que respecta ó osíxeno, se ben se forma bastante pouco súmase ó que xa se formara durante o proceso triple alfa. Todo isto fará que quede un núcleo de osíxeno-16, neon-20, magnesio-24 e algunhas trazas de [[silicio]]-28. A composición das cinzas desta etapa é fundamentalmente a seguinte:
 
'''Fraccións de masa:''' <math>X_O \sim 0,59 \qquad X_{Ne} \sim 0,28 \qquad X_{Mg} \sim 0,05</math>
 
===Fotodesintegración do neon===
Terminado o carbono do núcleo central este volve a contraerse ata chegar á temperatura de '''1,210<sup>9</sup> K''' momento no cal volve a deterse o colapso durante uns poucos anos, unha década ó sumo. A esas temperaturas os fotóns radiados polo centro do núcleo son tan enerxéticos que logran fotodesintegrar o neónneon-20. Este proceso, inda que é endotérmico (consume enerxía), consegue que dos seus subprodutos se derive outra reacción que si é exotérmica. O balance global de ámbolos dous procesos é positivo e o resultado é que a estrela logra sosterse mentres quede neónneon por fotodesintegrar no núcleo.<center><math>\gamma + {}^{20}Ne \rightarrow {}^{16}O + \alpha \qquad Q = -4,73MeV</math><br />
<math>\alpha + {}^{20}Ne \rightarrow {}^{24}Mg + \gamma \qquad Q = 9,31MeV</math></center>
 
Como se ve nas reaccións adxuntas, as cinzas desta fase serán as mesmas que na anterior menos o neónneon, que se consumirá. Incrementarase a cantidade de osíxeno e [[magnesio]] á vez que seguen creándose novas capas de fusión. Agora, á parte do núcleo de combustión de neónneon hai unha capa de carbono, outra de helio e unha de hidróxeno. Os [[vento solar|ventos solares]] son xa moi intensos e desprenden grandes cantidades do hidróxeno máis externo pouco ligado xa á estrela.
 
===Combustión do osíxeno===
[[Ficheiro:Oxigenburn.png|left|180px]]
Finalizada a etapa do neónneon o núcleo da estrela vólvese a quentar e contraer ata '''1,5''' a '''210<sup>9</sup> K''' e '''10<sup>7</sup> g/cm³''' temperatura e densidade a partir das cales se acada a ignición do osíxeno. A reacción de fusión nuclear do osíxeno produce diversas canles de saída, unhas máis probables ca outras, do mesmo modo que ocorría na fusión do carbono. A etapa dura uns poucos meses, quizabes un ano, e as súas cinzas son sobre todo [[silicio]]-28 acompañado de silicio-30, [[xofre]]-34, [[calcio]]-42 e [[titanio]]-46. Moitos destes elementos son subprodutos das reacciones con protóns, neutróns ou alfas recapturados. As tres reaccións máis probables son as que están recadradas. Resultará xofre-31 un 18% das veces [[fósforo]]-31 un 61% e silicio-28 un 21%.
 
===Fotodesintegración e combustión do silicio===
Liña 127:
<center><math>\begin{matrix} {}^{24}Mg+e^- \rightarrow {}^{24}Na+\nu_e & {}^{20}Ne+e^- \rightarrow {}^{20}F+\nu_e \\ {}^{24}Na+e^- \rightarrow {}^{24}Ne+\nu_e & {}^{20}F+e^- \rightarrow {}^{20}O+\nu_e \end{matrix}</math></center>
 
A cadea que máis contribuirá á captación de electróns será loxicamente a do neon por ser este elemento moito máis abundante. O efecto producido por estas reaccións é unha diminución drástica do número de electróns por nucleón. (ver: [[Peso molecular por partícula]]). A [[masa de Chandrasekhar]] é dependente de dito valor e diminúe ó diminuír a cantidade de electróns que sosteñen a anana branca, polo que a presión de dexeneración cae en picado ata chegar a un punto en que o obxecto compacto deixa de sosterse. Entón ocorre unha contracción repentina e a ignición explosiva do osíxeno e do neónneon que inda quede dando como resultado unha explosión de [[supernova]].
 
===Supernovas de colapso gravitatorio por esgotamento do núcleo ( 11 - 40/50M<sub>Sol</sub> )===