Ergotismo: Diferenzas entre revisións

O '''ergotismo''', denominado no uso coloquial como "fogardente", "fogolume ardente" ou "fogolume de San Antón", é unha enfermidade causada pola inxesta de alimentos contaminados por [[micotoxina]]s (toxinas producidas por fungos parasitos), ou por abuso de medicamentos que conteñan esta mesma substancia. EstáA causadoorixe fundamentalmentemáis polocomún está no consumo accidental do [[cornizó]] ou caruncho (''Claviceps purpurea'') que contamina o [[centeo]] e, moito menos frecuentemente, a [[avea]], o [[trigo]] ou a [[cebada]], e consecuentemente, o [[pan]] que se fabrica con estes cereais.

FoiA descritointoxicación porcoñécese vezdesde primeira pora [[DodartIdade Media]], ensen [[1676]]atribuíla ao consumo de pan elaborado co cereal contaminado con cornello, endescrita enfermoscomo queun presentabancadro con transtornos psíquicos, dolores musculares e gangrenas nos pés tras consumir [[pan]] feito con centeo contaminado. [[Galeno]] xa describira uns cadros similares pero nontampouco estableceu relación ningunha coa alimentación.

As substancias activas nas micotoxinas son todastodos [[polipéptidoalcaloide]]s derivados do [[ácido lisérxico]].

* '''Tipo gangrenoso''': con inflamación dolorosa das extremidades, formigueo, sensación de frío e fenómenos vasoconstritores, que poden conducir á [[necrose]] dos tecidos e a aparición de [[gangrena]] nas extremidades, principalmente, con posible perda destasde dedos, mans ou pés.

* '''Tipo convulsivo''': con convulsións, axitación mental, delirio e perturbacións sensoriais. A intoxicación pode traducirse en [[alucinación]]s <ref>Isto deu lugar á cuestión case lendaria do "pan da tolemia" e dos [[Misterios eleusinos]]. </ref>.

O frío intenso e repentino en todas as extremidades é un dos síntomas iniciais, para converterse nunha queimazón aguda (de aí os nomes populares de ''fogolume ardente'', ''fogolume de San Antón''<ref>Por coincidir co San Antón de verán, o 13 de xulo.</ref> e outros). Moitas vítimas lograban sobrevivir pero quedaban mutiladas: podían chegar a perder todas as extremidades. Nas mulleres embarazadas producía invariablemente abortos[[aborto]]s.

En [[Galicia]], <ref>Francisco Javier Rodríguez,en [[1863.</ref>]], os [[manciñeiro]]s utilizaban para curar a intoxicación a terra de nove [[toupa|toupeiras]]:

{{Cita|''Conocí á un niño que padecia ese fuego, en la parte anterior de un muslo, llegando ya á echar aguadilla ó serosidad. Acuérdome que sus padres le mandaron á una vieja ensalmadora, quien pedia al paciente llevase tierra fresca de nove toupeiras, y me parece, un poco de unto. El muchacho mismo me dijo que le untaba por lo ménos con la tierra y que hacia cruces ó bendiciones sobre la llaga, pronunciando palabras que no entendia, y otros pormenores que no me acuerdo, pero renovaré si tuviere ocasion de preguntarlo. Lo que sé es que la escoriacion desapareció sin que se reprodujese, que yo sepa. Yo atribuyo esta cura cierta á la virtud de la tierra, prescindiendo de todo lo demás que no era más que un modus vivendi'' (Francisco Javier Rodríguez).}}

Tamén se utilizou o unto do [[porco]]. O tratamento consisteconsistía en facer cruces sobre a parte enferma con unto de porco mollado en auga á vez que se recitarecitaba este ensalmo:

::''un Padre Nuestro/ e-unha Ave María''" (LISLis QUIBÉNQuibén:278).

Outro remedio éconsistía en facer cruces sobre o peito do enfermo cunha poliña de [[oliveira]] á vez que se recitarecitaba esteestoutro ensalmo:

::''querendo Dios/ e a Virgen María''" (LISLis QUIBÉNQuibén:278).