Arxila: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
erro de tradución automática
Lameiro (conversa | contribucións)
algunhas correccións
Liña 5:
A '''arxila''' está constituída por agregados de silicatos de aluminio hidratados, procedentes da descomposición de minerais de aluminio. Presenta diversas coloracións segundo as impurezas que contén, sendo branca cando é pura. Xorde da descomposición de [[rocha]]s que conteñen [[feldespato]], orixinada nun proceso natural que dura decenas de miles de anos.
 
Fisicamente se consideraconsidérase un [[coloide]], de partículas extremadamente pequenas e superficie lisa. O diámetro das partículas da arxila é inferior a 0,002 mm. Na fracción textural ''arxila'' pode haber partículas non minerais, os [[fitolito]]s. Quimicamente é un [[aluminosilicato|silicato hidratado de alúmina]], cuxa fórmula é:
 
[[aluminio|Al]]<sub>2</sub>[[osíxeno|O]]<sub>3</sub> · 2[[silicio|Si]][[osíxeno|O]]<sub>2</sub> · [[Hidróxeno|H]]<sub>2</sub>[[osíxeno|O]]
 
Caracterízase por adquirir [[plasticidade]] ó ser mesturada con auga, e tamén sonoridade e [[dureza]] ó quentala por riba de 800º ºC. A arxila endurecida mediante a acción do lume foi a primeira [[olería|cerámica]] elaborada polo home, e aínda é un dos materiais máis baratos e de uso máis amplíoamplo. [[Tixolo]]s, trebellos de cociña, obxectos de arte e incluso instrumentos musicais como a [[ocarina]] son elaborados con arxila. Tamén llase utiliza en moitos procesos industriais, tales como na elaboración de [[papel]], produción de [[cemento]] e procesos químicos. Presenta diversas coloracións segundo as impurezas que conteñen, sendo branca cando é pura.
 
=== Clasificación ===
As arxilas poden clasificarse de acordo ó proceso xeolóxico que as orixinou e óemprazamentoó emprazamento do xacemento no que se achan. Pódese recoñecer:
 
As arxilas poden clasificarse de acordo ó proceso xeolóxico que as orixinou e óemprazamento do xacemento no que se achan. Pódese recoñecer:
*'''Arxila primaria''': utilízase esta denominación cando o xacemento onde se encontra é o mesmo lugar en onde se orixinou. O [[caolín]] é a única arxila primaria coñecida.
 
*Arxilas caoliníticas
*Arxilas montmorilloníticas
*Arxilas ilícitas
 
=== Granulometría ===
Dentro da clasificación granulométrica das partículas do chan, as arxilas ocupan o seguinte lugar:
{| class="wikitable sortable" align="center"
Liña 46 ⟶ 44:
|}
 
A clasificación USCS que é, utilizada habitualmente en enxeñería, usa os límites de tamaños máximos de 4.,75 mm para as areas e de 0.,075 mm para as arxilas e limos.
 
== Historia do uso da arxila ==
 
== Historia do uso da arxila ==
A arxila ten propiedades plásticas, o que significa que ó humedecela pode ser modelada facilmente. Ó se secar tórnase firme e cando se somete a altas temperaturas ocorren reaccións químicas que, entre outros cambios, causan que a arxila se transforme nun material permanentemente ríxido, denominado cerámica.
 
Por estas propiedades a arxila é utilizada para facer obxectos de olería, de uso cotián ou decorativo. Os diferentes tipos de arxila, cando se mesturan con diferentes minerais e en diversas condicións, son utilizadas para producir [[louza]], [[gres]] e [[porcelana]]. Dependendo do contido mineral da terra, a arxila, pode aparecer en varias cores, dende pálido gris a escuro vermello alaranxado. Un forno deseñado especificamente para cocer arxila é chamado forno de alfareme.
 
A humanidade descubriu as útiles propiedades da arxila en tempos prehistóricos, e os recipientes máis antigos descubertos son as vasillas elaboradas con arxila. Tamén se utilizou, dende a prehistoria, para construír edificacións de [[adobe]] e posteriormente [[ladrillo]]; elemento de construción cuxo uso indaaínda perdura. A arxila foi utilizada na antigüidade tamén como soporte de escritura. Miles de anos adCantes de Cristo a [[escritura cuneiforme]] foi inscrita en taboíñas de arxila.
 
As arxila cocida ó lume, a cerámica, é un dos medios máis baratos de producir obxectos de uso cotián, e unha das materias primas utilizada profusamente, aínda hoxe en día. Ladrillos, vasillas, pratos, obxectos de arte, e incluso [[sartego]]s ou instrumentos musicais, tales como a [[ocarina]], foron modelados con arxila. A arxila tamén se utiliza en moitos procesos industriais, tales como a produción de [[cemento]], elaboración de [[papel]], e obtención de substancias de filtrado.
 
Os [[arqueólogo]]s utilizan as características magnéticas da arxila cocida atopada en bases de lumeiradas, fornos, etc., para datar os elementos arxilosos que permaneceron coa mesma orientación, e comparalos con outros períodos históricos.
{{en progreso}}