Wikipedia

Clorhexidina

composto químico

A clorhexidina[1] é unha substancia antiséptica con acción bactericida e funxicida.[2][3] Está na lista de medicamentos esenciais da Organización Mundial da Saúde, unha lista que contén os medicamentos máis importantes que son necesarios nun sistema de saúde.[4] É moi utilizado en odontoloxía, en concentracións de 0,20, 0,12 e 0,05. % en presentacións para uso como colutorio ou aplicación profesional.[5] Úsase medicamente desde os anos 50.[6] [7]

Clorhexidina
Identificadores
Número CAS
Datos químicos e físicos
FórmulaC22H30Cl2N10
Punto de fusión134 °C (273 °F)
Aviso médico.
Aviso médico.
Advertencia: A Wikipedia non dá consellos médicos.
Se cre que pode requirir tratamento, por favor, consúltello ao médico.

Aplicacións editar

Tendo en conta as concentracións indicadas anteriormente, ten unha baixa actividade como funxicida, xa que son necesarias concentracións máis altas para ter unha actividade eficaz contra estes microorganismos.[5] Se se produce unha exposición prolongada ou un uso excesivo do antiséptico, prodúcese a pigmentación dos tecidos duros e brandos. Esta pigmentación non é permanente e pódese eliminar con simple profilaxe ou limpeza profesional. Un efecto adicional do seu uso é a diminución do sabor. Outros afirman que aumenta a sensibilidade aos cambios de temperatura nos dentes dos pacientes.[Cómpre referencia]

Nunha concentración de 2 % é amplamente utilizado en endodoncia.[Cómpre referencia]

A crema ou xel de clorhexidina 0,5 % úsase para a desinfección de feridas e queimaduras[8], porén a clorhexidina alcohólica é inflamábel e pode producir queimaduras, por exemplo ao asociar o seu uso ao bisturí eléctrico[9].

A concentración en 0,12 % úsase en solución acuosa como colutorio para uso dental para o tratamento auxiliar da enfermidade periodontal[10].

Ademais, a clorhexidina úsase como antiséptico preferentemente en cirurxía. En solución acuosa a 4 % úsase no lavado de mans cirúrxico, e no 5 % para a antisepsia cutánea previa aos procedementos cirúrxicos.[11]

Efecto antiséptico editar

O efecto antimicrobiano do gluconato de clorhexidina débese á destrución da membrana celular microbiana.

En altas concentracións ten un efecto bactericida, xa que penetra nas células microbianas e provoca a desnaturalización das proteínas citoplasmáticas coa consecuente morte celular.

A baixas concentracións, o efecto é bacteriostático porque inhibe o crecemento microbiano.

Aínda que esta molécula é de amplo espectro porque actúa sobre unha ampla gama de microorganismos, é máis eficaz en microorganismos grampositivos que en gramnegativos. A acción contra o bacilo da tuberculose é mínima; non é funxicida, aínda que estudos recentes demostraron actividade contra Candida albicans en pacientes inmunodeprimidos. É tóxico cando se instila no oído medio e causa danos na córnea cando se instila nos ollos. A actividade do gluconato de clorhexidina depende do pH (5,5 a 7); non obstante, neutralízase en presenza de surfactantes iónicos, anións inorgánicos ( fosfato, nitrato ou cloruro) e outras substancias presentes na auga da billa, os preparados de crema de mans e os xabóns neutros. O gluconato de clorhexidina debe almacenarse a temperatura ambiente, xa que as temperaturas altas ou moi baixas poden abolir o seu efecto. A vida media en recipientes axeitados pode ser de ata dous anos.[Cómpre referencia]

A clorhexidina require protección da luz, xa que é inestábel e inactiva. A altas temperaturas, descompónse en cloroanilina, e a presenza de materia orgánica non informou de casos de urticaria [12] e dermatite aguda xeneralizada. Tamén hai casos de anxioedema e anafilaxia por clorhexidina na literatura internacional.[5] Cando se usa como colutorio durante moito tempo, poden producirse alteracións na percepción do sabor dos alimentos e a pigmentación marrón dos dentes, efecto potenciado polo consumo de viño tinto, café ou té.[13][14]

Notas editar

  1. ↑ "bUSCatermos; clorhexidina". aplicacions.usc.es. Consultado o 2022-06-29. 
  2. ↑ WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. pp. 321–322. ISBN 9789241547659. Consultado o 8 de enero de 2017. 
  3. ↑ "Miclorbic – Clorhexidina 0,5% acuosa – Solución transparente – Neochemical" (en castelán). Consultado o 2022-06-29. 
  4. ↑ "WHO Model List of EssentialMedicines" (PDF). World Health Organization. outubro do 2013. Consultado o 22 de abril de 2014. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 British national formulary : BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. pp. 568, 791, 839. ISBN 9780857111562. 
  6. ↑ Schmalz, Gottfried; Bindslev, Dorthe Arenholt (2008). Biocompatibility of Dental Materials (en inglés). Springer Science & Business Media. p. 351. ISBN 9783540777823. 
  7. ↑ "WHO Model List of Essential Medicines (Lista de Medicamentos Esenciais da OMS, 19ª Lista; en inglés)" (PDF). abril de 2015. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 13 de decembro de 2016. Consultado o 8 de decembro de 2016. 
  8. ↑ "Clorhexidina ▷ Para qué Sirve * Guía * Precios 2022". QuéFarmacia (en castelán). Consultado o 2022-06-29. 
  9. ↑ Reanimación (SENSAR), Sistema Español de Notificación en Seguridad en Anestesia y (2018-03-01). "Quemadura por clorhexidina alcohólica. Exposición de caso clínico". Revista Española de Anestesiología y Reanimación (en castelán) 65 (3): e1–e3. ISSN 0034-9356. doi:10.1016/j.redar.2017.10.005. 
  10. ↑ Periodontium (2021-07-21). "¿Qué es la clorhexidina y cuándo es recomendable su uso?". Periodontium (en castelán). Consultado o 2022-06-29. 
  11. ↑ Preevid, Servicio Murciano de Salud (2018-03-27). "Banco de preguntas Preeevid. Desinfección de la piel previa a la incisión quirúrgica#EN#Disinfection of the skin prior to the surgical incision". www.murciasalud.es (en Spanish). Consultado o 2022-06-29. 
  12. ↑ J. M. Beitia, A. Moreno, G. Mínguez, B. De la Parte, M. Rubio y M. de Barrio (2001). "Urticaria aguda por clorhexidina" (PDF). Alergol Inmunol Clin. Archived from the original on 17 de marzo de 2007. Consultado o 29 de xuño de 2022. 
  13. ↑ "La clorhexidina, bases estructurales y aplicaciones en estomatología". BVS cu. Arquivado dende o orixinal o 23 de xuño de 2015. Consultado o 4 de xullo de 2015. 
  14. ↑ James, Patrice; Worthington, Helen V; Parnell, Carmel; Harding, Maireas; Lamont, Thomas; Cheung, Andrea; Whelton, Helen; Riley, Philip (31 de marzo de 2017). "Chlorhexidine mouthrinse as an adjunctive treatment for gingival health" 3: CD008676. PMID 28362061. doi:10.1002/14651858.CD008676.pub2. 

Véxase tamén editar

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Clorhexidina&oldid=6180025»