Yolanda Barcina Angulo, nada en Burgos o 4 de abril de 1960, é unha política española, presidenta do Goberno de Navarra entre 2011 e 2015 e alcaldesa de Pamplona entre 1999 e 2011 por Unión del Pueblo Navarro, e presidenta deste partido desde 2009 até 2015.

Modelo:BiografíaYolanda Barcina

(2013) Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(es) Yolanda Barcina Angulo Editar o valor en Wikidata
4 de abril de 1960 Editar o valor en Wikidata (64 anos)
Burgos, España Editar o valor en Wikidata
Presidencia do Goberno de Navarra
1 de xullo de 2011 – 22 de xullo de 2015
← Miguel SanzUxue Barkos Berruezo →
Deputada do Parlamento de Navarra
15 de xuño de 2011 – 16 de xuño de 2015
Deputada do Parlamento de Navarra
22 de maio de 2011 – 16 de xuño de 2015
Presidenta Unión del Pueblo Navarro
2009 – 2015
← Miguel SanzJosé Javier Esparza →
Alcaldesa de Pamplona
4 de xullo de 1999 – 11 de xuño de 2011
← Javier Chourraut BurgueteEnrique Maya → Editar o valor en Wikidata
Datos persoais
EducaciónUniversidade de Navarra Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónpolítica, profesora universitaria, farmacéutica Editar o valor en Wikidata
EmpregadorUniversidade Autónoma de Barcelona
Universidade Pública de Navarra
Universidade do País Vasco
Universidade de Navarra Editar o valor en Wikidata
Partido políticoUnión del Pueblo Navarro Editar o valor en Wikidata
Membro de
Familia
CónxuxeManuel Pizarro Moreno (2016–) Editar o valor en Wikidata
Premios

Dialnet: 365475

Biografía

editar

Nada en Burgos, é filla única de María Dolores Angulo (1932-2018), mestra e natural de Biscaia, e José Barcina (1930-2005), agricultor e empresario burgalés. Sendo nena os seus pais trasladáronse a vivir a Portugalete (Biscaia), onde transcorreu a súa infancia até os 18 anos, cando se trasladou a Navarra a estudar a carreira de Farmacia na Universidade de Navarra. Doutorouse en 1984 cunha tese que foi premio extraordinario.[1]

En 1988 obtivo unha praza de profesora titular na Universidade Autónoma de Barcelona. En 1990 trasladouse á Universidade do País Vasco, onde foi vicedecana da Facultade de Farmacia. En 1991 incorporouse ao departamento de Tecnoloxía de Alimentos da Universidade Pública de Navarra e en 1993 obtivo a cátedra de Nutrición e Bromatoloxía nesta universidade. Desde 1995 até 1996 foi vicerreitora de Xestión Académica da mesma e actualmente forma parte do seu Consello Social.[1]

Traxectoria política

editar

En 1996 incorporouse como independente á Consellería de Medio Ambiente, Vivenda e Ordenación do Territorio do primeiro Goberno de Navarra presidido por Miguel Sanz (UPN), converténdose na primeira muller en formar parte do Goberno de Navarra.

En 1999 foi designada para encabezar a candidatura de Unión del Pueblo Navarro (UPN) ao Concello de Pamplona, converténdose en xuño do mesmo ano na primeira muller na historia en alcanzar a alcaldía de Pamplona. En 2000 afiliouse a UPN e no seu VI Congreso, celebrado en febreiro de 2001, foi elixida membro do seu comité executivo. Foi novamente cabeza de lista por esta formación nas eleccións municipais de 2003 e 2007, conseguindo ser investida alcaldesa, tras senllas citas electorais, en tres lexislaturas consecutivas.

A traxectoria municipal de Yolanda Barcina na alcaldía caracterizouse pola transformación urbanística da cidade. Entre os maiores investimentos realizados destacaron o impulso á peonalización das avenidas Carlos III e Roncesvalles e as rúas Iturralde e Suit; como tamén da reurbanización do centro histórico da cidade, creando un grande espazo exclusivamente peonil na Plaza del Castillo, ao dotala dun aparcadoiro subterráneo; así como o investimento en cultura e en educación, multiplicando o número de prazas en escolas infantís e creando unha rede de centros culturais (Civivox). Ademais, durante o seu mandato construíuse o Palacio de Congresos e Auditorio Baluarte e a nova estación de autobuses subterránea en pleno centro da cidade. Pamplona foi recoñecida neste tempo como unha das cidades con maior calidade de vida, segundo un estudo da OCU.[2]

No entanto a súa actividade foi duramente criticada por todos os grupos da oposición, sendo acusada de sectarismo e de gobernar só en favor dos seus votantes, así como de discriminación de todo o referente ao vasquismo ou o éuscaro. Algunhas das polémicas que máis impacto tiveron nos medios foron a situación urbanística dun ático da súa propiedade, a destrución dos restos arqueolóxicos na Praza de El Castillo, o nunca terminado Museo dos Sanfermines, a non remoción do xefe de Policía Municipal que foi reprobado pola maioría política do Concello,[3] a súa actitude fronte ás peñas sanfermineiras,[4] favorecer os intereses privados de El Corte Inglés en contra do pequeno comercio local, percibir grandes dietas[5][6] e obsequios valiosos de institucións públicas (Caja Navarra), que nada máis ocupar o cargo de presidenta foral se subise o soldo mentres predicaba austeridade ou que unha das numerosas propiedades inmobiliarias que acumulou nestes anos de dedicación política, sita en Cantabria e valorada en dous millóns de euros, se mostrase nun programa televisivo de casa luxosas.[7]

O 19 de abril de 2009 foi elixida presidenta de Unión del Pueblo Navarro co 89% dos votos,[8] en substitución de Miguel Sanz. Nas eleccións ao Parlamento de Navarra de 2011 encabezou a candidatura do seu partido ao Parlamento de Navarra, que obtivo 19 dos 50 escanos, sendo o máis votado de Navarra. Con todo, tivo que pactar a súa investidura co Partido Socialista de Navarra (PSN), o que foi ratificado por ambas as organizacións o 18 de xuño de 2011. O 23 de xuño foi investida presidenta do Goberno de Navarra cos votos dos dous grupos,[9] e o 1 de xullo de 2011 tomou posesión do cargo, converténdose na primeira muller que ocupa a presidencia do Goberno de Navarra. Apenas un ano despois, Yolanda Barcina destituíu o vicepresidente Roberto Jiménez (secretario xeral do PSN), acusándoo de «comportamento desleal» por denunciar un déficit nas contas públicas; o que provocou o paso á oposición do PSN.[10]

No IX Congreso de UPN, celebrado o 17 de marzo de 2013, Barcina impúxose a Alberto Catalán como presidenta do partido rexionalista nunha disputada votación interna na que obtivo o 51,7% dos votos.[11]

En xaneiro de 2013 a Asociación Kontuz denunciou o cobro de cuantiosas dietas por parte dos presidentes da Comisión Permanente da Xunta de Entidades Fundadoras de Caja Navarra, Miguel Sanz e Yolanda Barcina, durante o tempo que ocuparon o cargo de presidentes do Goberno de Navarra.[12] Barcina chegou a recibir, nun mesmo día no que houbo dúas reunións, 3434 euros en dietas.[13] Difundido o escándalo polos medios de comunicación, Barcina e Sanz aseguraron que devolverían parte das dietas cobradas. A cantidade que Barcina afirmou que devolvería sería de 68 500 euros.[14]

Como consecuencia deste escándalo, o 11 de marzo de 2013 o Parlamento de Navarra aprobou unha declaración na que se pedía a dimisión de Yolanda Barcina.[15] En xuño de 2013 o xuíz de instrución do chamado 'Caso Caja Navarra' considerou que existían «indicios da comisión dun presunto delito de suborno» por parte de Barcina, elevando a causa ao Tribunal Supremo por ser aforada.[16] Finalmente a causa foi arquivada por devandito tribunal, que considerou que os feitos non eran constitutivos de delito.[17]

O 13 de marzo de 2014, o Parlamento de Navarra volveu pedir a dimisión de Yolanda Barcina e o adianto de eleccións, xunto coa dimisión da conselleira de Economía e vicepresidenta primeira Lourdes Goicoechea, como consecuencia do ditame da comisión de investigación sobre as irregularidades en Facenda, denunciadas pola súa exdirectora Idoia Nieves, que implicaban a conselleira.[18]

O 10 de novembro de 2014 anunciou que non se ía a presentar á reelección nos comicios forais.[19] O 27 de agosto de 2015 presentou ao Comité Executivo de UPN a súa dimisión como presidenta a pesar de que o seu mandato concluía en 2017. A presidencia en funcións foi asumida polo vicepresidente Antonio Sola coa misión de convocar unha asemblea do partido para escoller quen lideraría o partido na súa nova etapa. Barcina reincorporouse á Universidade Pública de Navarra.[20]

O 14 de outubro de 2015 foi nomeada conselleira independente de Movistar+.[21]

O 16 de febreiro de 2017 tomou posesión da Medalla número 31 da Real Academia Nacional de Farmacia.[22]

Familia

editar

Até 2010, e durante 21 anos, foi esposa do arquitecto santanderino José Virgilio Vallejo, con quen tivo un fillo adoptado en Bolivia.[23] O 26 de decembro de 2016 contraeu matrimonio con Manuel Pizarro.[24]

  1. 1,0 1,1 Goberno de Navarra. "Perfil biográfico de Yolanda Barcina". Arquivado dende o orixinal o 5 de novembro de 2011. Consultado o 24 de maio de 2015. 
  2. Organización de Consumidores y Usuarios (20 de xuño de 2007). "Una encuesta de la OCU analiza la calidad de vida en 17 ciudades". Arquivado dende o orixinal o 22 de febreiro de 2014. Consultado o 15 de febreiro de 2014.  Arquivado 22 de febreiro de 2014 en Wayback Machine.
  3. Jesús Morales (11 de novembro de 2010). "Clamor sindical y petición de dimisión de Simón Santamaría por su "actuación dictatorial"". noticiasdenavarra.com. Arquivado dende o orixinal o 12 de marzo de 2011. Consultado o 20 de decembro de 2013.  Arquivado 12 de marzo de 2011 en Wayback Machine.
  4. Seis pancartas para Barcina, Ahots Berriak, 8 de xullo de 2011.
  5. Barcina pide perdón por el escándalo de las dietas de Caja Navarra, Público, 9 de marzo de 2013.
  6. El PSN pide la dimisión de Barcina tras conocer el cobro de dietas en la Permanente de CAN, que considera "grave", lainformacion.com, 8 de marzo de 2013.
  7. Barcina vende por TV su casa de lujo Arquivado 20 de marzo de 2013 en Wayback Machine., Deia, 1 de setembro de 2010.
  8. Yolanda Barcina, elegida presidenta de UPN con el 89% de los votos, Diario de Navarra, 19 de abril de 2009.
  9. "Barcina, elegida presidenta con los votos de UPN y PSN: "Será un Gobierno fuerte"". Diario de Navarra. 23 de xuño de 2011. 
  10. Barcina destituye a Jiménez y el PSN abandona el Gobierno Foral Arquivado 20 de agosto de 2014 en Wayback Machine., EiTB, 15 de xuño de 2012.
  11. Yolanda Barcina y Alberto Catalán se disputan este domingo la Presidencia de UPN Arquivado 03 de marzo de 2014 en Wayback Machine., lainformacion.com, 16 de marzo de 2013.
  12. Barcina se querella contra Kontuz por calumnias e injurias, La Vanguardia, 5 de febreiro de 2014.
  13. "Caja Navarra pagó hasta 2.680 euros a cargos de UPN por reuniones de una hora". El País. 7 de marzo de 2013. Consultado o 10 de marzo de 2013. 
  14. "Yolanda Barcina y Miguel Sanz deciden devolver las dietas de Caja Navarra". El País. 10 de marzo de 2013. Consultado o 10 de marzo de 2013. 
  15. El Parlamento de Navarra aprueba una declaración para pedir la dimisión de Yolanda Barcina por la gestión en CAN, Europa Press, 11 de marzo de 2013.
  16. "La juez ve 'indicios' de presunto cohecho en la actuación de Yolanda Barcina". El Mundo. 4 de xuño de 2013. Consultado o 4 de xuño de 2013. 
  17. El Supremo archiva definitivamente la causa contra Barcina por las dietas de Caja Navarra, ABC, 9 de diciembre de 2013.
  18. Javier Doria (13 de marzo de 2014). "El Parlamento navarro pide la dimisión de Barcina y el adelanto de las elecciones". El País. 
  19. «Barcina no concurrirá a la reelección en 2015», Diario de Navarra, 11 de novembro de 2014.
  20. "Yolanda Barcina anuncia su dimisión como presidenta de UPN". Público. 27 de agosto de 2015. Consultado o 27 de agosto de 2015. 
  21. Marcos Iriarte (13 de outubro de 2015). "Yolanda Barcina ficha por la tele de Telefónica como consejera independiente". El Mundo. Consultado o 14 de outubro de 2015. 
  22. "La expresidenta de Navarra ingresa en la Real Academia de Farmacia". Diario ABC. 16 de febreiro de 2017. Consultado o 17 de febreiro de 2017. 
  23. Muñoz, Carmen (3 de setembro de 2010). "El divorcio de la alcaldesa revoluciona Pamplona". El Periódico. Consultado o 16 de febreiro de 2017. 
  24. Ortega, Javier (29 de decembro de 2016). "Manuel Pizarro y Yolanda Barcina se han casado". El Mundo. 

Véxase tamén

editar