Usuario:Mark Gasoline / Obradoiro

Frixideira doméstica con cesto.

Unha frixideira ou fritideira é un electrodoméstico usado na cociña para frixir alimentos. Existen versións industriais, así como variantes domésticas. O sistema de frixido con grella e cesta xa foi informado durante a época de Roma.[1]

Características ==

A base das fritideiras modernas é a conversión da grella nun recipiente colector de aceite que se axusta á estrutura que contén o sistema de quecemento. As frixideiras modernas contan cunha cesta para sacar os alimentos do aceite e escorrelos. A cesta e a cubeta do aceite teñen un volume proporcional á cantidade de alimento que cabe. Tamén poden incluír un cronómetro con alarma audíbel, mecanismos automáticos para elevar e mergullar o cesto no aceite, un dispositivo para evitar que os restos de fariña e enlucido se queimen no fondo da cubeta, sistemas de ventilación para mitigar o cheiro, filtros de aceites para ampliar a súa vida útil e controis de temperatura mecánicos ou electrónicos. Segundo o tipo de aceite, volume e tipo de alimento, as temperaturas usuais das frixideiras son de 175 a 190°.[2]

Construción ==

As frixideiras modernas melloraron a eficiencia enerxética grazas á mellora dos sistemas de transferencia de calor. Os modelos comerciais con sistemas infravermellos ou de convección son eficientes pero caros, polo que son máis comúns as frixideiras eléctricas ou a gas.

Os modelos eléctricos son populares no mercado doméstico pola súa mobilidade. Perden algo menos de calor ca as de gas porque os elementos térmicos están mergullados no aceite, e ten un tempo de recuperación da temperatura menor entre ciclos de fritido.[3] Os modelos de gas quéntanse máis rapidamente e logran maiores temperaturas de traballo, podendo ser alimentados con gas natural ou propano, fontes enerxéticas xeralmente máis baratas que a electricidade, o que fai a estas frixideiras máis populares en contornas industriais.

As frixideiras profesionais adoitan fabricarse en aceiro doce ou inoxidábel, sendo este último máis resistente á corrosión e as manchas. Ademais, o aceiro doce tamén se dilata máis coa calor, o cal pode botar a perder o aparello co tempo.

Existen frixideiras cunha gran variedade de cubetas. Algúns modelos contan cunha «zona fría» no fondo da cubeta, onde se depositan os anacos que se desprenden dos alimentos, evitándose así que se carbonicen e ensucien o aceite. As freidoras con quentadores tubulares teñen unha gran zona fría porque os tubos están un pouco elevados do fondo da cubeta, deixando un xeneroso espazo de aceite máis frío. Isto resulta particularmente útil ao fritir elementos moi enlucidos. As freidoras con quentadores tubulares son máis difíciles de limpar que as abertas, pero permiten un mellor acceso á fonte de calor e adoitan ser menos caras. Os modelos de cubeta aberta teñen unha fonte de calor externa, que fai que a súa limpeza sexa máis cómoda e muller un mellor acceso ao aceite, pero adoitan dispor dunha zona fría menor, polo cal as partículas que se desprenden poden queimarse e ensuciar o aceite. Aínda así, estas freidoras funcionan moi ben para os alimentos pouco enlucidos. As freidoras de fondo plano, unha variante das de cubeta aberta, tamén poden ser difíciles de limpar e carecen de zona fría, pero son moi efectivas para frixir demasiado.

Control de temperatura ==

Moitos modelos de frixideiras modernas inclúen controis de temperatura electrónicos, que permiten aforrar enerxía ao monitorizar e axustar constantemente a temperatura do aceite. Un termostato de alta calidade pode manter a temperatura nun rango de 2 °C, asegurando o tempo de fritido precisos. Os termostatos de seguridade que cortan a alimentación eléctrica automaticamente se o aceite logra temperaturas perigosas axudan a previr incendios.

En modelos recentes faise mención da conveniencia de non superar as temperaturas aconselladas para evitar a formación de susbtancias con risco de toxicidade. Por exemplo, nalgunhas frixideiras domésticas aconséllase frixir alimentos con alto contido de amidón como as patacas e que a temperatura non exceda os 170 graos centígrados para que o nivel de acrilamida no alimento non sexa superior ao considerado inocuo.[4]

Filtrado do aceite ==

Un sistema de filtrado de aceite, tratamento químico ou po de terra de diatomea axuda a eliminar as pequenas partículas de comida que non sempre son visíbeis. O uso destes sistemas duplica a vida do aceite. Os sistemas de filtrado poden adquirirse ou verse integrados á fritideira para evitar realizar manualmente o proceso relativamente perigoso de filtrar o aceite a un sistema externo. Moitos restaurantes usan un sistema de filtrado portátil ou un shortening shuttle para transportar o aceite rexeitado nunha zona de vertedura. Aínda así, nin sequera o aceite vello non é completamente inútil. Hai métodos (químicos e mecánicos) para reciclar o aceite usado como biodiésel apto para vehículos diésel.

A caída do muro de Berlín

editar
 
Muro de Berlín (16 de novembro de 1989).
 
O muro de Berlín.
 
Porción do muro de Berlín, en parte destruída, vista dende o lado occidental, cun garda fronteirizo e a porta de Brandeburgo ao fondo (novembro de 1989).

O muro de Berlín caeu na noite do xoves 9 ao venres 10 de novembro de 1989, 28 anos despois da súa construción. A abertura do muro, coñecida en Alemaña co nome de die Wende (O cambio), foi consecuencia das esixencias de liberdade de circulación na ex-RDA e as evasións constantes cara ás embaixadas de capitais de países do Pacto de Praga e Varsovia e pola fronteira entre Hungría e Austria, que impuxo menos restricións dende o 23 de agosto. En setembro, máis de 13 000 alemáns orientais emigraron cara a Hungría.[5] Pouco despois comezaron manifestacións masivas en contra do goberno da Alemaña Oriental, especialmente en Leipzig.[6] O líder da RDA, Erich Honecker, renunciou o 18 de outubro de 1989, sendo substituído días máis tarde por Egon Krenz.[7]

Tras o 6 de novembro fíxose público o proxecto dunha nova lexislación para viaxar, que recibiu duras críticas, e o goberno checoslovaco protestou por vías diplomáticas polo aumento da emigración dende a RDA a través de Checoslovaquia. O SED decidiu, o 7 de novembro, regular as viaxes ao exterior, facilitándoas. O 9 de novembro promulgouse un plan que permitía obter pases para viaxes de visita. Elaborouse un modelo no Consello de Ministros, que se decidiu ese mesmo día iñantes das 18:00 e que debía ser publicado e difundido en forma de circular ás 4:00 do día seguinte polas axencias de noticias, aínda que houbo unha obxección ao procedemento por parte do Ministerio de Xustiza. En paralelo, o modelo do Ministerio foi estudado e aprobado no Comité Central.[8]

O membro do Politburó do SED Günter Schabowski anunciou nunha conferencia de prensa, retransmitida en directo pola televisión de Alemaña Oriental, que todas as restricións foran retiradas e, crendo que poderían pasar sen ningún trámite alén, decenas de miles de persoas foron de inmediato ao muro, onde os gardas fronteirizos non se atreveron a disparar e por fin abriron os puntos de acceso. Schabowski acabou a conferencia de prensa ás 18:53. Atopábanse sobre o podio xunto a Schabowski os membros do Comité central do SED Helga Labs, Gerhard Beil e Manfred Banschak. A cuestión remitiuse ás actas da conferencia de prensa.[9][10]

O correspondente da axencia italiana ANSA, Riccardo Ehrman, preguntou sobre o dereito de viaxe.31? En abril de 2009, Ehrman declarou que iñantes recibira unha chamada telefónica na que se lle dicía que fixese unha pregunta sobre a lei de viaxes:32?

Señor Schabowski, cre vostede que foi un erro introducir a Lei de Viaxes hai uns días?

Referíase a unha lei de permisos de viaxe moi confusa que provocara un éxodo de miles de alemáns a través das fronteiras de Checoslovaquia e Hungría. Schabowski sacou uns papeis do peto e repetiu que, para evitar máis leas, os cidadáns da RDA poderían ir ao oeste, esta vez sen pasaporte nin visado: só amosando o carné de identidade ou un documento parecido. Schabowski leu un proxecto de lei do Consello de Ministros que tiña diante ás 18:57:33?

As viaxes privadas ao estranxeiro pódense autorizar sen a presentación dun xustificante, motivo de viaxe ou lugar de residencia. As autorizacións serán emitidas sen demora. Difundiuse unha circular a este respecto. Os departamentos da Policía Popular responsables dos visados e do rexistro do domicilio foron instruídos para autorizar sen atraso os permisos permanentes de viaxe, sen que as condicións actualmente en vigor deban cumprirse. As viaxes de duración permanente poden facerse en todo posto fronteirizo coa RFA.

Á pregunta do xornalista Riccardo Ehrman (díxose que a formulou o reporteiro Peter Brinkmann):34?

Wann tritt das in Kraft? (Cando entra en vigor?)

Schabowski botou unha ollada ás súas notas e contestou:

Das tritt nach meiner Kenntnis, ist dás sofort...unverzüglich. (Até onde eu sei, isto é de inmediato...sen demoras).35?

Schabowski cometeu un erro, xa que non leu a segunda páxina do documento, na que se estabelecía que a medida tiña efecto a partir do día seguinte.[11]

Grazas aos anuncios das radios e televisións da RFA e Berlín Oeste baixo o título «O Muro está aberto!», moitos miles de berlineses do Leste presentáronse nos postos de control e esixiron pasar tamén. Nin as tropas de control de fronteiras nin os funcionarios do ministerio encargados de regulalas estaban informados. Sen unha orde, baixo a presión da xente, o punto de control de Bornholmerstraße abriuse ás 23:00, seguido doutros puntos de paso, tanto en Berlín como na fronteira coa RFA. Numerosos telespectadores puxéronse en camiño. Malia todo, a verdadeira avalancha tivo lugar á mañá seguinte. Moitos durmiron fóra da casa toda a noite para asistir á abertura da fronteira o 10 de novembro de 1989.[12]

Os cidadáns da RDA foron recibidos con entusiasmo pola poboación do Oeste. A maioría dos bares próximos ao muro daban cervexa gratis e os descoñecidos abrazábanse entre si. Na euforia desa noite, moitos occidentais escalaron o muro. Cando se coñeceu a noticia da abertura, interrompeuse a sesión vespertina do Bundestag en Bonn e os deputados entoaron en forma espontánea o himno de Alemaña.[13]

Referencias

editar
  1. "American Deep-Fried Foods". www.interexchange.org. 
  2. "Deep Fat Frying Basics for Food Services". OSU Fact Sheets (en inglés). 
  3. "Find the Best Fryer for Your Commercial Kitchen". Arquivado dende o orixinal o 2021-05-05. 
  4. "Low-acrylamide cooking" (en inglés). Silvercrest. p. 74. 
  5. "Hungría abre la puerta al éxodo de alemanes orientales a la RFA". El País. 11 de setembro de 1989. 
  6. "Leipzig acoge la mayor protesta política en la RDA". El País. 10 de outubro de 1989. 
  7. Noticiario Tagesschau, de ARD, do 18 de outubro de 1989.
  8. Chronik der Mauer: 9. November 1989.
  9. "El hombre sobre el Muro: la historia del protagonista de una de las fotografías más icónicas de la reunificación alemana". Infobae. 9 de novembro de 2019. 
  10. "Anatomía de un accidente de la historia". El País. 8 de novembro de 2019. 
  11. «Esta noche he abierto el Muro». El Correo.
  12. ""Debe ser un error"". El País. 10 de novembro de 1989. 
  13. Vídeo en YouTube, Helmut Kohl e a reunificación alemá, minuto 01:35-02:06.