Wikipedia

Trapps do Decán

Os trapps do Decán (ou traps do Decán) son unha gran provincia ígnea do oeste da India na rexión do Decán (17–24°N, 73–74°L). É unha das formacións de orixe volcánica máis grandes da Terra, que toma a forma dun gran escudo volcánico.[2] Consta de numerosas capas de basalto de inundación que xuntas teñen máis de 2000 m de grosor, cubrindo unha área duns 500.000 km2,[3] e cun volume dun millón de km3.[4] Orixinalmente, os trapps do Decán podían cubrir aproximadamente 1.500.000 km2,[5] cun volume correspondente aínda maior que o indicado. Este volume superponse ao escudo indio de idade arcaica, que é probablemente a litoloxía sobre a que as lavas da provincia atravesaron e cubriron durante a erupción. A provincia adoita dividirse en catro subprovincias: o Decán principal, a meseta de Malwa, o lobo de Mandla e a meseta de Saurashtran.[6]

Os Ghats Occidentais en Matheran, Maharashtra.
Vista oblicua de satélite dos trapps do Decán.
Mapa dos trapps do Decán.[1]

Etimoloxía editar

O termo trapp (tamén escrito trap) procede dunha palabra sueca que significa escaleiras e fai referencia a unha paisaxe con outeiros dispostos en banzos como nunha escaleira. O termo trapp ou trap leva usándose en xeoloxía desde 1785–1795 para as formacións rochosas deste tipo.[7] En canto ao nome Decán (ou Deccan), ten orixes sánscritas e significa 'do sur'.[6]

Historia editar

 
Trapps do Decán nas Covas de Ajanta.

Os trapps do Decán empezaron a formarse hai 66,25 millóns de anos,[5] ao final do período Cretáceo, aínda que é posible que haxa algúns materiais máis antigos baixo os máis modernos.[2][6] A maior masa de erupción volcánica ocorreu nos montes Ghats Occidentais hai entre 65 e 66 millóns de anos cando a lava empezou a saír a través de fisuras da codia, polo que foi unha erupción fisural.[8] É difícil determinar a idade exacta das rochas do Decán debido a varias limitacións, unha delas é que a transición entre distintas erupcións pode estar separada por só uns poucos miles de anos e a resolución dos métodos de datación non pode distinguir entre estes eventos. Deste xeito, determinar a velocidade de localización do magma é difícil de acoutar.[2] Esta serie de erupcións puido durar menos de 30.000 anos.[9]

A área orixinal cuberta polos fluxos de lava estímase que foi de ata 1,5 millóns de km2, abranguendo aproximadamente a metade da actual India. A rexión dos trapps quedou reducida ao seu tamaño actual observable duns 500.000 km2 pola acción da erosión e a tectónica de placas.

Os trapps do Decán están segmentados en tres unidades estratigráficas: trapps superiores, medios e inferiores. Aínda que anteriormente se interpretara que estes grupos representaban momentos clave na secuencia de extrusión das lavas do Decán, hoxe é amplamente aceptado que estes horizontes relaciónanse máis estreitamente coa paleotopografía e a distancia desde o sitio da erupción.[6]

Efecto sobre as extincións en masa e o clima editar

 
Pénsase que os trapps do Decán puideron ter unha grande influencia na extinción dos dinosauros non aviarios.

A liberación de gases volcánicos, especialmente dióxido de xofre, durante a formación de trapps puido ter contribuído ao cambio climático no pasado. Rexistrouse durante ese período unha caída media de temperatura duns 2 °C.[10]

Debido a esta magnitude, especulouse que os gases liberados durante a formación dos trapps do Decán tiveron grande importancia no evento de extinción do Cretáceo–Paleoxeno ou (K–Pg) (tamén chamada extinción do Cretáceo-Terciario ou KT), durante a cal se extinguiron os dinosauros.[11] Teorizouse que o súpeto arrefriamento do clima debido aos gases sulfurosos liberados durante a formación dos trapps e as emisións de gases tóxicos puideron contribuír significativamente ao evento de extinción K–Pg.[12] Porén, o consenso actual entre a comunidade científica é que a extinción foi desencadeada principalmente polo impacto meteorítico de Chicxulub en México, que tería causado unha nube de po que bloquearía a luz do sol durante moito tempo, matando gran parte da vida vexetal e despois da animal e reducindo a temperatura global (este arrefriamento chámase inverno de impacto).[13]

Un traballo publicado en 2014 pola xeóloga Gerta Keller e outros sobre a cronoloxía do volcanismo do Decán suxería que a extinción puido ser causada tanto polo volcanismo coma polo evento de impacto.[14][15] Despois deste estudo fíxose outro similar en 2015, que tamén consideraba a hipótese de que o impacto exacerbaría ou induciría o volcanismo do Decán, xa que os eventos sucederon nos antípodas (hipótese do impacto nos antípodas).[16][17]

Porén, a teoría do impacto aínda é a máis apoiada e segundo varios traballos de revisión é a visión de consenso.[18]

Petroloxía editar

 
Os trapps do Decán móstranse en púrpura escuro no mapa xeolóxico na India
 
Cristais de epistilbita e calcita nunha cavidade na rocha (vug) no basalto dos trapps do Decán no distrito de Jalgaon, Maharashtra

Nos trapps do Decán polo menos o 95% da rocha lávica é de basalto toleítico.[19] Os principais minerais constituíntes son a olivina, os piroxenos e os plaxioclasios, así como certos óxidos ricos en Fe-Ti. Estas rochas teñen <7% MgO. Moitos destes minerais obsérvanse como formas moi alteradas.[2] Outros tipos de rocha presentes inclúen: basalto alcalino, nefelinita, lamprófido e carbonatita.

Describíronse xenólitos do manto en Kachchh (noroeste da India) e noutras partes no Decán occidental e conteñen lherzolita de espinela e piroxenita.[2][20]

Aínda que os trapps do Decán foron clasificados de moi diversas maneeiras, incluíndo tres grupos estratigráficos, xeoquimicamente a provincia pode dividirse en once diferentes formacións. Moitas das diferenzas petrolóxicas nestas unidades son un produto de variados graos de contaminación da codia.[2]

Fósiles editar

Os trapps do Decán son famosos polos leitos de fósiles que se encontraron entre as capas de lava. Especies ben coñecidas son a ra Oxyglossus pusillus (Owen) do Eoceno da India e a rá con dentes Indobatrachus, unha liñaxe temperá das ras modernas, que agora está situada na familia australiana dos Myobatrachidae.[21][22] Os leitos infratrapps (Formación Lameta) e os leitos intertrapps tamén conteñen moluscos fósiles de auga doce.[23]

Teorías de formación editar

Postulouse que as erupcións dos trapps do Decán estaban asociadas cunha pluma do manto. As proporcións 3He/4He altas do principal pulso da erupción adoitan observarse en magmas cuxa orixe son plumas do manto.[24] A área da erupción a longo prazo (o punto quente), chamado punto quente de Reunión, sospéitase que é a causante da erupción dos trapps do Decán e da apertura do rift que unha vez separaba a meseta das Seychelles da India. O adelgazamento da codia rexional apoia a teoría deste evento de rifting e probablemente favoreceu a ascensión da pluma nesta área.[6] A expansión do fondo oceánico na fronteira entre as placas da India e de África seguidamente empurrou a India cara ao norte pasando sobre a pluma, que hoxe en día está baixo a illa de Reunión no océano Índico, ao suroeste da India. Porén, o modelo de pluma do manto foi posto en dúbida.[25]

Continúan obténdose datos que apoian o modelo da pluma do manto. O movemento da placa tectónica India e a historia eruptiva dos trapps do Decán mostran unha forte correlación. Baseándose en datos de perfís magnéticos mariños, un pulso of especialmente rápido no movemento da placa empezou ao mesmo tempo que o primeiro pulso dos basaltos de inundación do Decán, os cales están datados en hai 67 millóns de anos. A velocidade de expansión increméntase rapidamente e chega a un máximo ao mesmo tempo que o pico de erupcións basálticas. A velociadede de extensión despois minguou, e a diminución ocorreu arredor de hai 63 millóns de anos, momento no que a fase principal do volcanismo do Decán rematou. Esta correlación crese que estivo impulsada pola dinámica da pluma.[26]

Os movementos das placas India e Africana tamén se viu que estaban acoplados, sendo o elemento común a posición destas placas en relación coa localización da cabeza da pluma de Reunión. O comezo do movemento acelerado da India coincide cunha ampla diminución da velocidade de rotación en contra do sentido das agullas do reloxo de África. As correlacións estreitas entre os movementos das placas suxire que eran ambas impulsadas pola forza da pluma de Reunión.[26]

Cando se comparan os contidos de Na8, Fe8 e Si8 do Decán cos doutras grandes provincias ígneas, o Decán parece ter sufrido o maior grao de fusión, o que indica unha orixe nunha pluma profunda. A olivina parece terse fraccionado a case as profundidades da descontinuidade de Mohorovičić cun fraccionamento adicional de gabro a ~6 km de profundidade.[2] Características como a grande intensidade do fallamento, formación de diques frecuente, alto fluxo calorífico e anomalías gravitatorias positivas suxiren que a fase extrusiva dos trapps do Decán está asociada coa existencia dunha unión tripla que puido ter existido durante o Cretáceo tardío, e foi causada por unha pluma do manto profundo. Non todos estes eventos de formación de diques se atribúen a contribucións a grande escala ao volume de fluxo total. Porén, pode ser difícil localizar os diques máis grandes, xa que a miúdo están localizados contra a costa oeste e, por tanto, crese que actualmente están baixo o mar.[6]

Ligazóns suxeridas con eventos de impacto editar

Cráter de Chicxulub editar

Hai algunhas probas da conexión dos trapps do Decán co impacto contemporáneo dun asteroide que creou o cráter case antipodal de Chocxulub no estado mexicano de Iucatán. Aínda que os trapps do Decán empezaron a facer erupción bastante antes do impacto, a datación argon–argon indica que o impacto puido causar un incremento na permeabilidade que permitiu que o magma alcanzase a superficie e producise os fluxos máis voluminosos, que suporían un 70% do volume.[27] A combinación do impacto do asteroide e o incremento resultante no volume eruptivo pode ter sido o responsable das extincións en masa que ocorreron no momento en que o Cretáceo dá paso ao Paleoxeno, coñecido como límite K-Pg (ou K-T).[28][29]

Un descubrimento máis recente parece demostrar o alcance da destrución causada só polo impacto. Nun artigo de marzo de 2019 en Proceedings of the National Academy of Sciences, un equipo internacional de doce científicos revelou os contidos do xacemento fosilífero de Tanis descuberto preto de Bowman, Dakota do Norte, que parecían mostrar unha destrución en masa devastadora dun antigo lago e os seus habitantes na época do impacto de Chicxulub. No artigo, o grupo informa que a xeoloxía do xacemento está estrada de árbores fosilizadas e restos de peixes e outros animais. O investigador líder, Robert A. DePalma da Universidade de Kansas, foi citado no New York Times afirmando que: "Estarías cego se non te decatases das carcasas que afloraban... É imposible que pase desapercibido cando ves o afloramento". As probas que correlacionan este descubrimento co impacto de Chicxulub son a presenza de tectitas que levan "a singular sinatura quimica doutras tectitas asociadas co evento de Chicxulub" atopada nas branquias de peixes fósiles e incrustada en ámbar, unha capa superior de iridio que se considera outra sinatura do evento, e unha atípica falta de evidencias da acción de preeiros, o que quizais suxire que houbo poucos superviventes. Debateuse se o mecanismo exacto da destrución do xacemento era un tsunami causante do impacto ou a actividade dunha seiche (onda estacionaria) no lago e río desencadeados por terremotos post-impacto, aínda que non se chegou a unha conclusión firme sobre a causa.[30][31]

Cráter Shiva editar

Unha estrutura xeolóxica que existe no leito do mar fronte ás costas da India suxeriuse que podería ser un cráter de impacto, que foi chamado cráter Shiva. Datouse tamén en aproximadamente hai 66 millóns de anos, polo que podería corresponder coa época dos trapps do Decán. Os investigadores que afirman que esta estrutura é un cráter de impacto suxiren que este impacto puido ser o evento que desencadeou a erupción dos trapps e que contribuíu á aceleración do movemento da placa India a inicios do Paleoxeno.[32] Porén, o actual consenso en ciencias da Terra é que esta estrutura é improbable que sexa realmente un cráter de impacto.[33][34]

Notas editar

  1. ↑ Götze, Jens; Hofmann, Beda; Machałowski, Tomasz; Tsurkan, Mikhail V.; Jesionowski, Teofil; Ehrlich, Hermann; Kleeberg, Reinhard; Ottens, Berthold (16 de xuño de 2020). "Biosignatures in Subsurface Filamentous Fabrics (SFF) from the Deccan Volcanic Province, India". Minerals 10 (6): 540. doi:10.3390/min10060540. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Sen, Gautam (2001-12-01). "Generation of Deccan Trap magmas". Journal of Earth System Science (en inglés) 110 (4): 409–431. Bibcode:2001InEPS.110..409S. ISSN 0973-774X. doi:10.1007/BF02702904. 
  3. ↑ Singh, R. N.; Gupta, K. R. (1994). "Workshop yields new insight into volcanism at Deccan Traps, India". Eos 75 (31): 356. Bibcode:1994EOSTr..75..356S. doi:10.1029/94EO01005. 
  4. ↑ Dessert, Céline; Dupréa, Bernard; Françoisa, Louis M.; Schotta, Jacques; Gaillardet, Jérôme; Chakrapani, Govind; Bajpai, Sujit (2001). "Erosion of Deccan Traps determined by river geochemistry: impact on the global climate and the 87Sr/86Sr ratio of seawater". Earth and Planetary Science Letters 188 (3–4): 459–474. Bibcode:2001E&PSL.188..459D. doi:10.1016/S0012-821X(01)00317-X. 
  5. ↑ 5,0 5,1 "What really killed the dinosaurs?" Jennifer Chu, MIT News Office, 11 de decembro de 2014
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Macdougall, J. D. (1988). Continental Flood Basalts. Dordrecht: Springer Netherlands. ISBN 978-94-015-7805-9. OCLC 851375252. 
  7. ↑ Trap en dictionary.reference.com
  8. ↑ Krishnan, M.S. (2006). Geology of India and Burma (6th ed.). New Delhi: CBS Publishers and Distributors. ISBN 81-239-0012-0. OCLC 778055464. 
  9. ↑ "India's Smoking Gun: Dino-killing Eruptions." ScienceDaily, 10 de agosto de 2005.
  10. ↑ Royer, D. L.; Berner, R. A.; Montañez, I. P.; Tabor, N. J.; Beerling, D. J. (2004). "CO2 as a primary driver of Phanerozoic climate". GSA Today 14 (3): 4–10. ISSN 1052-5173. doi:10.1130/1052-5173(2004)014<4:CAAPDO>2.0.CO;2. 
  11. ↑ Courtillot, Vincent (1990). "A Volcanic Eruption". Scientific American 263 (4): 85–92. Bibcode:1990SciAm.263d..85C. PMID 11536474. doi:10.1038/scientificamerican1090-85. 
  12. ↑ Beardsley, Tim (1988). "Star-Struck?". Scientific American 258 (4): 37–40. Bibcode:1988SciAm.258d..37B. doi:10.1038/scientificamerican0488-37b. 
  13. ↑ Schulte, Peter; et al. (5 de marzo de 2010). "The Chicxulub Asteroid Impact and Mass Extinction at the Cretaceous-Paleogene Boundary" (PDF). Science 327 (5970): 1214–1218. Bibcode:2010Sci...327.1214S. ISSN 1095-9203. PMID 20203042. doi:10.1126/science.1177265. 
  14. ↑ Keller, G., Deccan volcanism, the Chicxulub impact, and the end-Cretaceous mass extinction: Coincidence? Cause and effect?, in Volcanism, Impacts, and Mass Extinctions: Causes and Effects, GSA Special Paper 505, pp. 29–55, 2014 abstract Arquivado 18 de xuño de 2017 en Wayback Machine.
  15. ↑ Schoene, B.; Samperton, K. M.; Eddy, M. P.; Keller, G.; Adatte, T.; Bowring, S. A.; Khadri, S. F. R.; Gertsch, B. (11 de decembro de 2014). "U-Pb geochronology of the Deccan Traps and relation to the end-Cretaceous mass extinction". Science 347 (6218): 182–184. Bibcode:2015Sci...347..182S. PMID 25502315. doi:10.1126/science.aaa0118. 
  16. ↑ Renne, P. R.; Sprain, C. J.; Richards, M. A.; Self, S.; Vanderkluysen, L.; Pande, K. (2 de outubro de 2015). "State shift in Deccan volcanism at the Cretaceous-Paleogene boundary, possibly induced by impact". Science 350 (6256): 76–78. Bibcode:2015Sci...350...76R. PMID 26430116. doi:10.1126/science.aac7549. 
  17. ↑ "Asteroid that killed dinosaurs also intensified volcanic eruptions - study". The Guardian. 2 de outubro de 2015. Consultado o 2 de outubro de 2015. 
  18. ↑ "Dinosaur extinction: 'Asteroid strike was real culprit'". BBC NEWS. 17 de xaneiro de 2020. 
  19. ↑ Aramaki, S.; Fukuoka, T.; Deshmukh, S. S.; Fujii, T.; Sano, T. (2001-12-01). "Differentiation Processes of Deccan Trap Basalts: Contribution from Geochemistry and Experimental Petrology". Journal of Petrology (en inglés) 42 (12): 2175–2195. ISSN 0022-3530. doi:10.1093/petrology/42.12.2175. 
  20. ↑ Dessai, A.G.; Vaselli, O. (outubro de 1999). "Petrology and geochemistry of xenoliths in lamprophyres from the Deccan Traps: implications for the nature of the deep crust boundary in western India" (PDF). Mineralogical Magazine 63 (5): 703–722. Bibcode:1999MinM...63..703D. doi:10.1180/minmag.1999.063.5.08. 
  21. ↑ Noble, Gladwyn Kingsley (1930). "The Fossil Frogs of the Intertrappean Beds of Bombay, India". American Museum of Natural History 401: 1930. hdl:2246/3061. 
  22. ↑ "Myobatrachinae". Arquivado dende o orixinal o 22 de setembro de 2017. Consultado o 16 de agosto de 2022. 
  23. ↑ Hartman, J.H., Mohabey, D.M., Bingle, M., Scholz, H., Bajpai, S., and Sharma, R., 2006, Initial survivorship of nonmarine molluscan faunas in end-Cretaceous Deccan intertrappean strata, India: Geological Society of America (annual meeting, Philadelphia) Abstracts with Programs, v. 38, no. 7, p. 143.
  24. ↑ Basu, Asish R.; Renne, Paul R.; DasGupta, Deb K.; Teichmann, Friedrich; Poreda, Robert J. (1993-08-13). "Early and Late Alkali Igneous Pulses and a High-3He Plume Origin for the Deccan Flood Basalts". Science 261 (5123): 902–906. Bibcode:1993Sci...261..902B. PMID 17783739. doi:10.1126/science.261.5123.902. 
  25. ↑ Sheth, Hetu C. "The Deccan Beyond the Plume Hypothesis." MantlePlumes.org, 2006.
  26. ↑ 26,0 26,1 Cande, S.C.; Stegman, D.R. (2011). "Indian and African plate motions driven by the push force of the Réunion plume head". Nature 475 (7354): 47–52. Bibcode:2011Natur.475...47C. PMID 21734702. doi:10.1038/nature10174. 
  27. ↑ Richards, Mark A.; Alvarez, Walter; Self, Stephen; Karlstrom, Leif; Renne, Paul R.; Manga, Michael; Sprain, Courtney J.; Smit, Jan; Vanderkluysen, Loÿc; Gibson, Sally A. (2015). "Triggering of the largest Deccan eruptions by the Chicxulub impact" (PDF). Geological Society of America Bulletin 127 (11–12): 1507–1520. Bibcode:2015GSAB..127.1507R. doi:10.1130/B31167.1. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 20 de xaneiro de 2022. Consultado o 16 de agosto de 2022. 
  28. ↑ Renne, P. R.; et al. (2015). "State shift in Deccan volcanism at the Cretaceous-Paleogene boundary, possibly induced by impact". Science 350 (6256): 76–78. Bibcode:2015Sci...350...76R. PMID 26430116. doi:10.1126/science.aac7549. 
  29. ↑ Sprain, Courtney J.; Renne, Paul R.; Vanderkluysen, Loÿc; Pande, Kanchan; Self, Stephen; Mittal, Tushar (21 de febreiro de 2019). "The eruptive tempo of Deccan volcanism in relation to the Cretaceous-Paleogene boundary". Science 363 (6429): 866–870. Bibcode:2019Sci...363..866S. PMID 30792301. doi:10.1126/science.aav1446. 
  30. ↑ "Stunning discovery offers glimpse of minutes following 'dinosaur-killer' Chicxulub impact". 29 de marzo de 2019. Arquivado dende o orixinal o 10 de abril de 2019. Consultado o 10 de abril de 2019. 
  31. ↑ Broad, William J.; Chang, Kenneth (29 de marzo de 2019). "Fossil Site Reveals Day That Meteor Hit Earth and, Maybe, Wiped Out Dinosaurs". The New York Times. Arquivado dende o orixinal o 2022-01-01. 
  32. ↑ Chatterjee, Sankar. "The Shiva Crater: Implications for Deccan Volcanism, India-Seychelles Rifting, Dinosaur Extinction, and Petroleum Entrapment at the KT Boundary Arquivado 2 de decembro de 2016 en Wayback Machine.." Paper No. 60-8, Seattle Annual Meeting, novembro de 2003.
  33. ↑ Mullen, Leslie (2 de novembro de 2004). "Shiva: Another K–Pg Impact?". Spacedaily.com. Consultado o 20 de febreiro de 2008.  - original article at source
  34. ↑ Moskowitz, Clara (18 de outubro de 2009). "New Dino-destroying Theory Fuels Hot Debate". space.com. 

Véxase tamén editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar

Coordenadas: 18°51′N 73°43′L / 18.850, -73.717

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trapps_do_Decán&oldid=6678540»