Thyreophora

(Redirección desde «Tireóforo»)

Thyreophora ("portadores de escudos", do grego: thyreo, θυρεος, un grande escudo oblongo + phora, φορεω, eu levo), é un grupo de dinosauros ornitisquios que tiñan unha armadura ósea na parte dorsal e superior do corpo, con cornos., espiñas ou espigas. Probablemente usaron estas defensas naturais para defenderse dos depredadores, como Tyrannosaurus e Allosaurus.

A pesar do seu aspecto asustador, eran herbívoros pacíficos que vivían en rabaños. Apareceron na Terra durante o período xurásico e evolucionaron até finais do Cretáceo.[1]

Clasificación

editar

Thyreophora foi nomeado por primeira vez por Nopcsa en 1915.[2] Thyreophora foi definido como un clado por Paul Sereno en 1998, como "todos os membros de Genasauria máis relacionados con Ankylosaurus que con Triceratops". Thyreophoroidea foi nomeado por primeira vez por Nopcsa en 1928 e definido por Sereno en 1986, como " Scelidosaurus, Ankylosaurus, o seu antepasado común máis recente e todos os seus descendentes".[3] Eurypoda foi nomeado por primeira vez por Sereno en 1986 e definido por el en 1998, como "Stegosaurus, Ankylosaurus, o seu antepasado común máis recente e todos os seus descendentes".[4] O cladograma seguinte segue unha análise realizada en 2011 polos paleontólogos Richard S. Thompson, Jolyon C. Parroquia, Susannah C. A. Maidment e Paul M. Barrett.[5]

Lesothosaurus 

Scutellosaurus 

Emausaurus

 Thyreophoroidea 

Scelidosaurus  

 Eurypoda 
 Stegosauria 

Huayangosaurus  

Stegosauridae 

 Ankylosauria 
 Parankylosauria 

Kunbarrasaurus

Antarctopelta

Stegouros

 Euankylosauria 

Ankylosauridae  

Nodosauridae  

En 2020, como parte da súa monografía sobre Scelidosaurus, David Norman revisou as relacións dos primeiros tireóforos, descubrindo que Stegosauria era a rama máis basal, sendo Scutellosaurus, Emausaurus e Scelidosaurus grupos de troncos progresivos para Ankylosauria, en lugar de Stegosauria + Ankylosauria. A continuación dáse un cladograma:[6]

 Stegosauria  

 

Scutellosaurus  

Emausaurus

    

Scelidosaurus  

Jakapil

Ankylosaurus  

Velocidade

editar

Debido a que eran criaturas de gran constitución, a velocidade máxima dos estegosauros e anquilosauros podía estar entre 6 e 8 km/h.[7]

  1. "Thyreophorans Dinosaur, facts - Thyreophorans extinction". www.rareresource.com. Consultado o 2025-01-15. 
  2. "Die dinosaurier der Siebenbürgischen landesteile Ungarns" (PDF). Mitteilungen aus dem Jahrbuche der KGL (en alemán) 23: 1–24. 1915. 
  3. SERENO, Paul (1986). "Phylogeny of the bird-hipped dinosaurs (order Ornithischia)". National Geographic Research 2 (2): 234–256. 
  4. Sereno, Paul C. (1998-11-10). "A rationale for phylogenetic definitions, with application to the higher-level taxonomy of Dinosauria [41-83 ]". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen (en inglés): 41–83. doi:10.1127/njgpa/210/1998/41. 
  5. Richard S. Thompson, Jolyon C. Parish, Susannah C. R. Maidment and Paul M. Barrett (2011). "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)". Journal of Systematic Palaeontology (en inglês) 10 (2): 301–312. doi:10.1080/14772019.2011.569091. 
  6. B, David (2021-01-01). "Scelidosaurus harrisonii (Dinosauria: Ornithischia) from the Early Jurassic of Dorset, England: biology and phylogenetic relationships". Zoological Journal of the Linnean Society (en inglés) 191 (1): 1–86. ISSN 0024-4082. doi:10.1093/zoolinnean/zlaa061. 
  7. "Speeds and gaits of dinosaurs". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology (en inglês) 38 (3–4): 227–256. 1982. Bibcode:1982PPP....38..227T. doi:10.1016/0031-0182(82)90005-0. 

Véxase tamén

editar