Tereixa Navaza
Tereixa Navaza González, nada en Santiago de Compostela o 2 de xaneiro de 1947,[1] é unha xornalista galega.
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 2 de xaneiro de 1947 (77 anos) Santiago de Compostela, España |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | España |
| Actividade | |
| Ocupación | xornalista |
| Lingua | Lingua galega |
Traxectoria editar
Cun mes de vida trasladouse a vivir a Pontevedra, onde pasou a infancia e parte da mocidade. De aí, instalouse tamén coa familia en Eivisa, onde comezou o bacharelato, que xa rematou en 1964 en Santiago de Compostela, no IES Rosalía de Castro. Neste centro tivo de profesor a Antón Fraguas.
Estudou Francés e Dereito, sen se licenciar, e practicou o atletismo. Comezou a traballar en 1965 na Cadena SER como locutora. Aos poucos anos, traballou como xornalista e locutora que facía as reportaxes para o informativo Hora 25, así como noutras emisións da cadea, como Matinal Cadena SER e Los 40 Principales.
A partir de 1973, pasou a traballar en TVE, no seu centro de Santiago de Compostela, baixo a dirección do xornalista Luís Mariñas. Este labor foi simultáneo o seu contrato radiofónico na cadea SER. Durante eses anos converteuse no primeiro rostro da televisión en galego ao presentar o telexornal da desconexión autonómica, Panorama de Galicia. Nos seguintes meses sumáronse ao seu equipo Xoán Barro e Cecilia Pérez.
A partir de 1980, xa só traballou en exclusiva para a televisión. En 1984, cando o centro territorial de TVE en Galicia estaba dirixido por Alexandre Cribeiro, Navaza acadou especial resonancia por ser a encargada de retransmitir a chegada dos restos de Castelao a Galicia, que se desenvolveu con gran polémica polas manifestacións de protesta e as cargas policiais. Durante a retransmisión, Navaza leu pasaxes do Sempre en Galiza e mesmo un artigo de Uxío Novoneyra.[2][3] Como consecuencia daquela retransmisión, o propio Cribeiro dimitiu como director do centro territorial.[4]
A visibilidade de Navaza como faciana do nacionalismo galego foi a máis naqueles anos. Durante unha manifestación contra a reconversión naval de Ferrol, Navaza leu o manifesto de peche e deixa de presentar o telexornal ao día seguinte (1989). Chegou a ser representante do BNG no Consello de Administración da Compañía da Radio e Televisión de Galicia en 1994, posto que conservou ata 2002.[5] Ao volver ao seu posto de traballo na TVE, mantivérona "nunha mesa sen luz nin ordenador, sen deixarme traballa".[3] Xubilouse anticipadamente en 2007 en TVE no marco duns plans de reestruturación do cadro de empregados.
Tamén colaborou con medios escritos, como La Voz de Galicia, A Nosa Terra, Xornal de Galicia e El Correo Gallego.
Foi ademais unha importante voceira do movemento feminista en Galicia. Participou na fundación da Asociación Galega da Muller, e da revista de pensamento feminista Andaina. Tamén encabezou distintas manifestacións polo dereito ao aborto e contra a violencia de xénero.
En setembro de 2013, foi durante unhas horas a voceira da familia da nena asasinada preto de Santiago, no chamado Caso Asunta Basterra. Renunciou ao se producir a detención da nai, Rosario Porto, de quen era amiga.[6]
Recoñecementos editar
En 2012, foi homenaxeada nunha xornada polo Consello da Cultura Galega.[7][8]
Recibiu o Premio Os Bos e Xenerosos da AELG no 2015. E no ano seguinte, renunciou a un premio ofrecido pola Xunta de Galicia con motivo do 8 de marzo, Día Internacional da Muller, "en solidariedade cos compañeros e compañeiras de TVE, pola situación que están a padecer, polo declive que está a sufrir unha televisión como TVE, que acadara cotas moi altas de credibilidade, bo facer e altas audiencias".[5][9]
En novembro de 2023 recibiu o II Premio de Honra Dolores Ben, galardón que a AGAPI (Asociación Galega de Produtoras Independentes) creou en 2021 para manter viva a memoria de Dolores Ben -presidenta da entidade entre 2007 e 2019-. A AGAPI destacou que é "unha imprescindíbel do xornalismo, o primeiro rostro da televisión en galego, pioneira na radio e televisión galegas e un dos primeiros nomes femininos que entraron nas redaccións do mundo".[10]
Vida persoal editar
Participou, xunto con Xosé Ramón Gayoso, na gravación do vídeo Galicia caníbal dos Resentidos.[11][12]
Notas editar
- ↑ Barrera, F., ed. (2002). Gallegos. Quién es quien en la Galicia del siglo XXI (en castelán). El Correo Gallego. p. 392. ISBN 84-8064-113-4.
- ↑ TVE-G 28/06/84.
- ↑ 3,0 3,1 L., A. (28 de abril de 2010). "Tareixa Navaza, una vida dedicada al periodismo". diariodepontevedra.es (en castelán). Consultado o 8 de outubro de 2022.
- ↑ Cribeiro, Xosé Alexandre (2004). "Introducción". Indo para máis perto - A señardade no puño (Edición de Miro Villar). Xerais.
- ↑ 5,0 5,1 Pérez Pena, Marcos (16 de febreiro de 2016). "Una histórica de TVE rechaza un premio de la Xunta por la manipulación del canal público". eldiario.es (en castelán). Consultado o 8 de outubro de 2022.
- ↑ Mirás, Nacho (24 de setembro de 2013). "Tareixa Navaza renunció a ser portavoz tras el arresto". lavozdegalicia.es (en castelán). Consultado o 8 de outubro de 2022.
- ↑ Redacción (22 de outubro de 2012). "Tereixa Navaza: "A falta de facultad, la radio fue mi escuela"". elcorreogallego.es (en castelán). Consultado o 8 de outubro de 2022.
- ↑ "TEREIXA NAVAZA. A voz da liberdade". consellodacultura.gal. 25 de outubro de 2012. Consultado o 8 de outubro de 2022.
- ↑ Redacción (17 de febreiro de 2016). "La periodista Tereixa Navaza renuncia a un premio de la Xunta por la manipulación de TVE". 20minutos.es (en castelán). Consultado o 8 de outubro de 2020.
- ↑ "Premio Dolores Ben a Tereixa Navaza, voz "imprescindible" do xornalismo galego". Praza Pública. 2023-11-14. Consultado o 2023-11-15.
- ↑ "Galicia Caníbal". YouTube.
- ↑ Redacción (14 de agosto de 2011). "'Fai un sol de carallo', 25 años después". elpais.com (en castelán). Consultado o 8 de outubro de 2022.
Véxase tamén editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Tereixa Navaza  |