Reserva da biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo

Coordenadas: 43°13′39″N 08°17′18″O / 43.22750, -8.28833

Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo

Marco Legal
Figura de Protección:	Reserva da biosfera^[1]
Ano de constitución:	2013
Superficie:	116724.3 ha (2754.7 ha. mariñas)
Lexislación:	Decisión ICC do programa MAB, 2013
Datos de interese
País:	Galicia
Provincias:	Provincia da Coruña
Concellos:	Abegondo, Aranga, Arteixo, Bergondo, Betanzos, Cambre, Carral, Coirós, Culleredo, Curtis, Irixoa, Miño, Oleiros, Oza-Cesuras, Paderne, Sada e Sobrado
Ríos:	río Barcés, río Mero, río Mendo
Picos	monte Cova da Serpe
Direccións de interese:	Asociación de Desenvolvemento Rural Mariñas - Betanzos. San Marcos, Abegondo, s/n 15318 Abegondo (A Coruña).
Teléfonos:

As Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo é unha reserva da biosfera declarada o 28 de maio de 2013^[2], que abrangue 17 concellos das comarcas da Coruña, Betanzos e Terra de Melide. A reserva ten unha superficie de 113.970 hectáreas e nela vive unha poboación dunhas 190.000 persoas^[3].

Dentro da reserva inclúense varias zonas de especial conservación da Rede Natura 2000 e un monumento natural.

Xeografía

A bacía do río Mero (azul escuro) no conxunto das bacías do Arco Ártabro

A reserva da biosfera está formada esencialmente polas bacías de dous ríos principais, o Mero e o Mandeo e mais polo litoral das rías de Betanzos e A Coruña (coa excepción do propio termo municipal da Coruña). Así, abrangue áreas costeiras e de montaña; a súa altitude máxima está no monte da Cova da Serpe (841 m).

A extensión da reserva supón un 3,85% da Comunidade Autónoma de Galicia^[4]. Administrativamente, o territorio pertence a un total de 176 parroquias dos seguintes concellos:

Na comarca da Coruña: Abegondo, Arteixo, Bergondo, Cambre, Carral, Culleredo, Oleiros e Sada.
Na comarca de Betanzos: Aranga, Betanzos, Coirós, Curtis, Irixoa, Miño, Oza-Cesuras e Paderne.
Na comarca da Terra de Melide: Sobrado.

Demografía

Segundo o IGE, en 2011 a poboación da reserva era de 189.902 habitantes, cunha densidade media de 167 hab/km². Isto supón unha densidade maior á media galega, o que se explica polo feito de a reserva estar na área de influencia da cidade da Coruña. Porén, hai que reparar nas grandes diferenzas na densidade dos diversos concellos segundo a súa proximidade á Coruña, cunha densidade máxima en Oleiros (780,1 hab/km²) e mínima en Sobrado (17,3 hab/km²). Tendo en conta estes datos, pódense distinguir tres áreas:

Área suburbana, conformada polo primeiro anel metropolitano da Coruña. Trátase dos concellos de Arteixo, Cambre, Culleredo e Oleiros.
Área rururbana, conformada polos concellos de Sada, Bergondo, Betanzos, Abegondo e Carral.
Área rural, conformada polos concellos de Aranga, Coirós, Curtis, Irixoa, Miño, Oza-Cesuras, Paderne e Sobrado.

Espazos protexidos

Dentro da reserva inclúense varias zonas de especial conservación da Rede Natura 2000. Conta cos ZECs de Betanzos - Mandeo, o Encoro de Abegondo - Cecebre, a Costa de Dexo (tamén declarada monumento natural) e tamén o tramo arteixán da Costa da Morte. Ademais, conta coas novas propostas LIC na rede do esteiro do río Baxoi, as brañas do Deo a Serra da Cova da Serpe.

Galería de imaxes

Río Mandeo en Chelo, Coirós
Lagoa de Sobrado
Praia de Barrañán, en Arteixo
Praia de Naval, en Dorneda, Oleiros
Praia de Santa Cristina e litoral da ría da Coruña no concello de Oleiros
A ría de Betanzos desde O Pedrido. Ao fondo, a vila de Sada e o porto de Fontán.
A ría de Betanzos desde Sada
Fervenza no río Mendo, en Oza-Cesuras
Eguas no monte Xalo, Culleredo
Esteiro do río Baxoi, en Miño
Paisaxe da parroquia de Verís, en Irixoa
Preto da Punta de Sumiño.
Desembocadura do río Lambre.