Potenciación

operación matemática
(Redirección desde «Potencia (matemáticas)»)

A potenciación[1] é unha operación matemática escrita como an, na que interveñen dous números: a base a e o expoñente n. Cando n é un número natural maior que 1, a potencia an indica a multiplicación da base a por ela mesma tantas veces como indica o expoñente n, isto é,

da mesma forma que a multiplicación de n por a pode ser vista como unha suma de n sumandos iguais a a, ou sexa,

O expoñente é indicado á dereita da base, sobrescrito ou separado da base por un circunflexo. Pódese ler an como a elevado á n-ésima potencia, ou simplemente a elevado a n. Algúns expoñentes posúen nomes específicos: a2 acostuma ser lido como a elevado ao cadrado e a3 como a elevado ao cubo.

A potencia an tamén pode ser definida cando n é un enteiro negativo, se a é diferente de cero. Non existe unha extensión natural para todos os valores reais de a e n, a pesar de que cando a base é un número real positivo é posible definir an para todo número real n, e mesmo para números complexos a través da función exponencial ez. As funcións trigonométricas poden ser representadas en termos da potenciación complexa.

A potenciación tamén é usada noutras áreas, incluíndo economía, bioloxía, física e informática, con aplicacións como xuros compostos, crecemento da poboación, cinética química, comportamento de ondas e criptografía.

Definición

editar
 
Gráfico da función exponencial de base 2.

As potencias son explicadas nunha serie de pasos matemática básica. Todos eses pasos baséanse na xeneralización das seguintes leis, que poden ser probadas facilmente para n e m enteiros positivos:

 
 

Expoñente zero

editar

Para que

 

continúe valendo para n = 0, debemos ter:

 

Expoñentes enteiros negativos

editar

Para que

  =  

sexa válido para n + m = 0, é necesario que elevar un número (distinto de cero) á potencia -1 produza o seu inverso.

 

Entón ese cálculo resulta:

 

Elevar 0 a unha potencia negativa implicaría unha división por 0, quedando indefinida.

Un expoñente enteiro negativo tamén pode ser visto como unha división pola base. Logo:

 

Pódese probar que con esta definición   continúa verificándose para  

Expoñentes un e cero

editar
  • Calquera número elevado a "un" é igual a el mesmo.
 
  • Calquera número (excepto o 0) elevado a 0 é igual a 1.
 

Indeterminacións

editar

Na potenciación, é posible chegar ás formas de indeterminación seguintes:

  •  
  •   cando  
  •  
  •  

Potencias cun expoñente que non altera o resultado

editar

As potencias de 0 son as potencias de base 0, dadas por   n>0. A matemática considera indeterminado o valor da potencia:   mais as outras potencias de base 0 con expoñente positivo teñen como resultado cero.

As potencias de 1 son as potencias de base 1, dadas por   sendo n pertencente aos reais. Sen importar o valor de "n",   será sempre 1.

Expoñentes fraccionarios

editar

Para que a expresión

  =  

sexa válida para números racionais, debemos ter:

  =  

Ou, de forma xenérica, para calquera expoñente fraccionario, o denominador do expoñente é o índice da raíz e o numerados é o expoñente do radicando:

  =  

Para que iso sexa válido independentemente da fracción usada no expoñente débese impor que x sexa un número positivo.

Expoñentes decimais

editar

No caso de expoñente decimal, debemos transformalo en fracción e despois en raíz:

 

Expoñentes irracionais

editar

Como a potenciación ten a propiedade de que expoñentes próximos xeran resultados próximos, pódese definir a potenciación con expoñentes irracionais como:

 

Expoñentes imaxinarios e complexos

editar

Euler divulgou a fórmula

 

que, coa forma equivalente   xa era coñecida por Roger Cotes.

Así, usándose logaritmos, pódese definir para calquera a real e z complexo, z = x + i y:

 
  1. "Definición da RAG". Arquivado dende o orixinal o 22 de xullo de 2013. Consultado o 01 de xuño de 2014. 

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar