Pontella (pasaxe)

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Pontella.

Unha pontella^[1] é unha construción semellante a unha ponte, máis pequena e estreita, de madeira ou pedra e de construción simple, que serve para atravesar normalmente regueiros ou ríos pequenos^[2].

Características

É unha construción tradicional ou vernácula asociada ás vías ou camiños, froito da evolución dos pasadoiros, normalmente cando temos máis caudal e non abonda coa colocación dunhas pedras nun vao. Nalgúns casos permite o paso do gando e incluso do carro.

Consiste nuns piares ou muros de pedra laterais (elementos verticais) nos que pousan unha ou varias lousas de pedra, ou un forxado de madeira ou de madeira e pedra (elementos horizontais). Adoitan ter un só van, nalgúns casos poderiamos considerar pontellas a aquelas pontes sinxelas de dous vans, que incuirían unha barbacá central. Construtivamente é unha solución moi sinxela, semellante ao traballo dun lintel. Á diferenza das pontes, non se empregan arcos nas pontellas; de feito non é común o uso do arco nas construcións tradicionais galegas. Normalmente carecen de varanda, nalgúns casos poden ter un rebordo baixo en pedra ou unha varanda sinxela de madeira.

Aparecen en todo o mundo, sendo moi frecuentes e semellantes en toda a vertente atántica europea pola abundancia de regueiros, dende o Norte de Portugal e Galicia até o sur de Escandinavia, pasando polas Illas Británicas. Os materiais empregados acostuman ser o granito, o xisto e a madeira.

Pontillóns

Un pontillón en Postbridge (Inglaterra).

Cando a pontella é máis complexa, con múltiples vans, adoita denominarse pontillón. Adoitan construírse en granito para atravesar ríos anchos e pouco fondos, normalmente preto dos muíños.

Toponimia

As pontellas son moi comúns en toda Galicia pola gran cantidade de cursos de auga, isto refíctese nunha rica toponimia. Por exemplo, Pontellas, A Pontella ou O Pontigo.

Outros nomes

As pontellas tamén se coñecen en Galicia como pasarelas, ponticelas, pontellos ou pontigos^[3].

Notas

↑ Denominación en galego en Dicionario visual da construción, Santiago de Compostela, Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia, 2004, e definición e sinónimos en Vocabulario ortográfico da lingua galega, A Coruña, Real Academia Galega / Instituto da Lingua Galega, 2004
↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para pontella.
↑ Sinónimos en Portal das Palabras^{[Ligazón morta]}

Véxase tamén

Outros artigos

[1] Denominación en galego en Dicionario visual da construción, Santiago de Compostela, Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia, 2004, e definición e sinónimos en Vocabulario ortográfico da lingua galega, A Coruña, Real Academia Galega / Instituto da Lingua Galega, 2004

[2] Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para pontella.

[3] Sinónimos en Portal das Palabras^{[Ligazón morta]}

[1]

[2]

[3]