Pernambuco

estado federado do Brasil

Pernambuco[1] é un estado brasileiro localizado no centro-leste da rexión Nordeste. Ten como límites os Estados de Paraíba e Ceará ao noroeste, o océano Atlántico ao leste, Alagoas e Baía ao sur e Piauí ao oeste. Ocupa unha área de 98 281 km2 (un pouco máis grande que Hungría).

Modelo:Xeografía políticaPernambuco
Imaxe

HimnoHino de Pernambuco (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata

Localización
Editar o valor en Wikidata Mapa
 8°20′S 37°49′O / -8.34, -37.81
EstadoBrasil Editar o valor en Wikidata
CapitalRecife Editar o valor en Wikidata
Contén a división administrativa
Abreu e Lima (pt) Traducir
Afogados da Ingazeira (pt) Traducir
Afrânio (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata../... 185+
Poboación
Poboación9.473.266 (2017) Editar o valor en Wikidata (95,75 hab./km²)
Lingua usadaLíngua yatê (pt) Traducir
Língua aticum (pt) Traducir
Língua xucurú (pt) Traducir
Língua pankararú (pt) Traducir
Língua kambiwá (pt) Traducir
Kapinawá (en) Traducir
Língua tuxá (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie98.937,8 km² Editar o valor en Wikidata
Altitude504 m Editar o valor en Wikidata
Punto máis altoPico do Papagaio (Pernambuco) (pt) Traducir (1.260 m) Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Precedido por
Creación1889 Editar o valor en Wikidata
Sucedido porTerritório Federal de Fernando de Noronha (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Organización política
Órgano executivosecretariado do governo de Pernambuco (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
• Governador (pt) Traducir Editar o valor en WikidataPaulo Câmara (pt) Traducir (2015–) Editar o valor en Wikidata
Órgano lexislativoAssembleia Legislativa de Pernambuco (pt) Traducir , (Escano: 49) Editar o valor en Wikidata
Identificador descritivo
Código postal50000-000 to 56990-000 Editar o valor en Wikidata
Fuso horario
ISO 3166-2BR-PE Editar o valor en Wikidata

Sitio webpe.gov.br Editar o valor en Wikidata
BNE: XX453638

A súa capital e cidade máis poboada é Recife. Outras importantes cidades pernambucanas son Jaboatão dos Guararapes, Olinda, Caruaru, Paulista, Petrolina, Cabo Vitória de Santo Antão e Santa Cruz do Capibaribe. A illa de Fernando de Noronha forma parte administrativa do estado de Pernambuco.

Historia

editar

En 1534 a capitanía de Pernambuco foi doada a Duarte Coelho, quen fundou Recife e Olinda, e iniciou a cultura da cana de azucre, que tivo importante papel na historia económica do país.

Entre 1630 e 1654, quedou baixo dominio neerlandés, pasando por importantes transformacións culturais, económicas e sociais no goberno do conde Maurício de Nassau. Ó final, os holandeses foron expulsados. O sentimento nativista e autonomista, derivado da expulsión dos holandeses, acabou provocando a Guerra dos Mascates, entre as cidades de Olinda e Recife, nos anos 1710 e 1711.

A partir dese momento e coa decadencia da produción azucreira, a rexión entrou en declive. No século XIX, Pernambuco foi escenario dunha serie de revoltas separatistas, verificadas en 1811 (Conspiración dos Suasunas), 1817 (Revolución Pernambucana), 1825 (Confederación do Ecuador) e 1848 (Revolución Praieira). Despois da independencia do Brasil en 1822 tornouse provincia do Imperio. Coa república en 1889, tornouse estado.

Xeografía

editar

Relevo e hidrografía

editar

O relevo do estado é moderado: 76% do territorio están abaixo dos 600m. Os ríos principais son o São Francisco, Capibaribe, Ipojuca, Una, Pajeú e o Jaboatão.

O clima é basicamente tropical, presentando tamén variantes nalgunhas áreas: as cidades de Triunfo e Gravatá, por exemplo, presentan un clima máis ameno influenciado pola altitude. A pluviosidade tamén é variada. Na Zona da Mata (rexión plana xunta a costa, ao leste do estado) e no Agreste (zona de transición situada no interior), o clima é predominantemente tropical - quente e húmido, con fortes choivas de inverno. Na maior parte do sertão (centro e oeste do estado), o clima é semiárido - quente e bastante seco, debido ás poucas choivas. Nalgunhas rexións, as precipitacións anuais son inferiores a 300 mm. As secas máis intensas poden durar máis dun ano.

As excepcións na zona do sertão son algunhas cidades con clima de altitude, con temperaturas que poden caer a 8 °C durante o inverno, como Triunfo, e nas beiras do río São Francisco, área máis húmida que as veciñas por conta do río.

División administrativa

editar

Municipios

editar
 
Jaboatão dos Guararapes
 
Caruaru
 
Recife.
 
Olinda.
 
Garanhuns.
 
Belo Jardim.
 
Arcoverde.
 
Salgueiro.
 
Petrolina
Municipio Área[2] Mesorrexión Microrrexión
  Abreu e Lima Metropolitana Recife
  Afogados da Ingazeira Sertão Vale do Pajeú
  Afrânio São Francisco Petrolina
  Agrestina Agreste Brejo
  Água Preta Zona da Mata Mata Meridional
  Águas Belas Agreste Vale do Ipanema
  Alagoinha Agreste Vale do Ipojuca
  Aliança Zona da Mata Mata Setentrional
  Altinho Agreste Brejo
  Amaraji Zona da Mata Mata Meridional
  Angelim Agreste Garanhuns
  Araçoiaba Metropolitana Itamaracá
  Araripina Sertão Araripina
  Arcoverde Sertão Moxotó
  Barra de Guabiraba Agreste Brejo
  Barreiros Zona da Mata Mata Meridional
  Belém de Maria Zona da Mata Mata Meridional
  Belém de São Francisco São Francisco Itaparica
  Belo Jardim Agreste Vale do Ipojuca
  Betânia Sertão Moxotó
  Bezerros Agreste Vale do Ipojuca
  Bodocó Sertão Araripina
  Bom Conselho Agreste Garanhuns
  Bom Jardim Agreste Médio Capibaribe
  Bonito Agreste Brejo
  Brejão Agreste Garanhuns
  Brejinho Sertão Vale do Pajeú
  Brejo da Madre de Deus Agreste Vale do Ipojuca
  Buenos Aires Zona da Mata Mata Setentrional
  Buíque Agreste Vale do Ipanema
  Cabo de Santo Agostinho Metropolitana Suape
  Cabrobó São Francisco Petrolina
  Cachoeirinha Agreste Vale do Ipojuca
  Caetés Agreste Garanhuns
  Calçado Agreste Garanhuns
  Calumbi Sertão Vale do Pajeú
  Camaragibe Metropolitana Recife
  Camocim de São Félix Agreste Brejo
  Camutanga Zona da Mata Mata Setentrional
  Canhotinho Agreste Garanhuns
  Capoeiras Agreste Vale do Ipojuca
  Carnaíba Sertão Vale do Pajeú
  Carnaubeira da Penha São Francisco Itaparica
  Carpina Zona da Mata Mata Setentrional
  Caruaru Agreste Vale do Ipojuca
  Casinhas Agreste Alto Capibaribe
  Catende Zona da Mata Mata Meridional
  Cedro Sertão Salgueiro
  Chã de Alegria Zona da Mata Vitória
  Chã Grande Zona da Mata Vitória
  Condado Zona da Mata Mata Setentrional
  Correntes Agreste Garanhuns
  Cortês Zona da Mata Mata Meridional
  Cumaru Agreste Médio Capibaribe
  Cupira Agreste Brejo
  Custódia Sertão Moxotó
  Dormentes São Francisco Petrolina
  Escada Zona da Mata Mata Meridional
  Exu Sertão Araripina
  Feira Nova Agreste Médio Capibaribe
  Fernando de Noronha Metropolitana Fernando de Noronha
  Ferreiros Zona da Mata Mata Setentrional
  Flores Sertão Vale do Pajeú
  Floresta São Francisco Itaparica
  Frei Miguelinho Agreste Alto Capibaribe
  Gameleira Zona da Mata Mata Meridional
  Garanhuns Agreste Garanhuns
  Glória do Goitá Zona da Mata Vitória
  Goiana Metropolitana Itamaracá
  Granito Sertão Araripina
  Gravatá Agreste Vale do Ipojuca
  Iati Agreste Garanhuns
  Ibimirim Sertão Moxotó
  Ibirajuba Agreste Brejo
  Igarassu Metropolitana Itamaracá
  Iguaraci Sertão Vale do Pajeú
  Ilha de Itamaracá Metropolitana Itamaracá
  Inajá Sertão Moxotó
  Ingazeira Sertão Vale do Pajeú
  Ipojuca Metropolitana Suape
  Ipubi Sertão Araripina
  Itacuruba São Francisco Itaparica
  Itaíba Agreste Vale do Ipanema
  Itambé Zona da Mata Mata Setentrional
  Itapetim Sertão Vale do Pajeú
  Itapissuma Metropolitana Itamaracá
  Itaquitinga Zona da Mata Mata Setentrional
  Jaboatão dos Guararapes Metropolitana Recife
  Jaqueira Zona da Mata Mata Meridional
  Jataúba Agreste Vale do Ipojuca
  Jatobá São Francisco Itaparica
  João Alfredo Agreste Médio Capibaribe
  Joaquim Nabuco Zona da Mata Mata Meridional
  Jucati Agreste Garanhuns
  Jupi Agreste Garanhuns
  Jurema Agreste Garanhuns
  Lagoa de Itaenga Zona da Mata Mata Setentrional
  Lagoa do Carro Zona da Mata Mata Setentrional
  Lagoa do Ouro Agreste Garanhuns
  Lagoa dos Gatos Agreste Brejo
  Lagoa Grande São Francisco Petrolina
  Lajedo Agreste Garanhuns
  Limoeiro Agreste Médio Capibaribe
  Macaparana Zona da Mata Mata Setentrional
  Machados Agreste Médio Capibaribe
  Manari Sertão Moxotó
  Maraial Zona da Mata Mata Meridional
  Mirandiba Sertão Salgueiro
  Moreilândia Sertão Araripina
  Moreno Metropolitana Recife
  Nazaré da Mata Zona da Mata Mata Setentrional
  Olinda Metropolitana Recife
  Orobó Agreste Médio Capibaribe
  Orocó São Francisco Petrolina
  Ouricuri Sertão Araripina
  Palmares Zona da Mata Mata Meridional
  Palmeirina Agreste Garanhuns
  Panelas Agreste Brejo
  Paranatama Agreste Garanhuns
  Parnamirim Sertão Salgueiro
  Passira Agreste Médio Capibaribe
  Paudalho Zona da Mata Mata Setentrional
  Paulista Metropolitana Recife
  Pedra Agreste Vale do Ipanema
  Pesqueira Agreste Vale do Ipojuca
  Petrolândia São Francisco Itaparica
  Petrolina São Francisco Petrolina
  Poção Agreste Vale do Ipojuca
  Pombos Zona da Mata Vitória
  Primavera Zona da Mata Mata Meridional
  Quipapá Zona da Mata Mata Meridional
  Quixaba Sertão Vale do Pajeú
  Recife Metropolitana Recife
  Riacho das Almas Agreste Vale do Ipojuca
  Ribeirão Zona da Mata Mata Meridional
  Río Formoso Zona da Mata Mata Meridional
  Sairé Agreste Brejo
  Salgadinho Agreste Médio Capibaribe
  Salgueiro Sertão Salgueiro
  Saloá Agreste Garanhuns
  Sanharó Agreste Vale do Ipojuca
  Santa Cruz Sertão Araripina
  Santa Cruz da Baixa Verde Sertão Vale do Pajeú
  Santa Cruz do Capibaribe Agreste Alto Capibaribe
  Santa Filomena Sertão Araripina
  Santa Maria da Boa Vista São Francisco Petrolina
  Santa Maria do Cambucá Agreste Alto Capibaribe
  Santa Terezinha Sertão Vale do Pajeú
  São Benedito do Sul Zona da Mata Mata Meridional
  São Bento do Una Agreste Vale do Ipojuca
  São Caetano Agreste Vale do Ipojuca
  São João Agreste Garanhuns
  São Joaquim do Monte Agreste Brejo
  São José da Coroa Grande Zona da Mata Mata Meridional
  São José do Belmonte Sertão Salgueiro
  São José do Egito Sertão Vale do Pajeú
  São Lourenço da Mata Metropolitana Recife
  São Vicente Férrer Agreste Médio Capibaribe
  Serra Talhada Sertão Vale do Pajeú
  Serrita Sertão Salgueiro
  Sertânia Sertão Moxotó
  Sirinhaém Zona da Mata Mata Meridional
  Solidão Sertão Vale do Pajeú
  Surubim Agreste Alto Capibaribe
  Tabira Sertão Vale do Pajeú
  Tacaimbó Agreste Vale do Ipojuca
  Tacaratu São Francisco Itaparica
  Tamandaré Zona da Mata Mata Meridional
  Taquaritinga do Norte Agreste Alto Capibaribe
  Terezinha Agreste Garanhuns
  Terra Nova São Francisco Petrolina
  Timbaúba Zona da Mata Mata Setentrional
  Toritama Agreste Alto Capibaribe
  Tracunhaém Zona da Mata Mata Setentrional
  Trindade Sertão Araripina
  Triunfo Sertão Vale do Pajeú
  Tupanatinga Agreste Vale do Ipanema
  Tuparetama Sertão Vale do Pajeú
  Venturosa Agreste Vale do Ipanema
  Verdejante Sertão Salgueiro
  Vertente do Lério Agreste Alto Capibaribe
  Vertentes Agreste Alto Capibaribe
  Vicência Zona da Mata Mata Setentrional
  Vitória de Santo Antão Zona da Mata Vitória
  Xexéu Zona da Mata Mata Meridional

Economía

editar
PIB 1999
Agropecuaria 7,7%
Industria 33,3%
Comercio e Servizos 59%

A economía baséase na agricultura (cana de azucre, mandioca), gandería, na industria (alimenticia, química, metalúrxica, electrónica, téxtil) e turismo. O pau brasil, que despertou a cobiza dos europeos posibelmente ata antes da descuberta do Brasil, hoxe non ten máis importancia económica. Nos últimos anos, o turismo tamén se destaca economicamente.

Agricultura

editar

Dende o inicio da colonización portuguesa, o estado foi basicamente agrícola, destacando na produción nacional de cana de azucre debido ó clima e ao chan fértil. Nas últimas décadas, con todo, esa case monocultura feita para a produción de azucre e alcohol, vén terminando. Están a ser exploradas tamén a extracción doutros produtos vexetais, ademais da floricultura. Tamén ten grande importancia internacional a produción irrigada de froitas - case que totalmente dirixida á exportación - ao longo do río São Francisco e concentrada na cidade de Petrolina, en parte debido ó seu aeroporto internacional, con gran capacidade para avións de carga. O municipio de Gravatá é o segundo máis grande produtor de flores do país, detrás soamente de San Paulo.

Industria

editar

Industrias modernas concéntranse próximo ó porto de Suape, instalado en 1979. As principais industrias son de alimentos, química, de materiais eléctricos, comunicacións, metalurxia e minerios non-metálicos.

Turismo

editar
 
Praia de Muro Alto, municipio de Ipojuca.

Nos últimos anos, unha das grandes fontes de renda do estado é o turismo, grazas ós atractivos naturais, históricos e culturais do estado. Este crecemento atraeu grandes redes internacionais de hoteis e levou á modernización e ampliación do aeroporto de Recife.

Os atractivos poden ser agrupados en:

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar